ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ

ສະຫວັນນະເຂດ
ສະຫວັນນະເຂດ
	ແຂວງ
	ຮ້ານອາຫານໃນແມ່ນ້ຳຂອງ
	ແຜນທີ່ຂອງແຂວງສະຫວັນນະເຂດ
	ທີ່ຕັ້ງຂອງແຂວງສະຫວັນນະເຂດໃນປະເທດລາວ
	ພິກັດ: 16°32′N 105°47′E / 16.54°N 105.78°Eພິກັດພູມສາດ: 16°32′N 105°47′E / 16.54°N 105.78°E
ປະເທດ	ລາວ
ເມືອງເອກ	ເມືອງໄກສອນ ພົມວິຫານ
ເຂດເວລາ	UTC+07
ລະຫັດ ISO 3166	LA-XI

ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ຫຼື ນະຄອນໄກສອນພົມວິຫານ (ປັດຈຸບັນ) (ຄຳເຄົ້າ: ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ^[1]) ເປັນແຂວງໜຶ່ງຂອງ ສ.ປ.ປ.ລາວ ຕັ້ງຢູ່ທາງພາກກາງ ທິດຕາເວັນອອກຕິດກັບປະເທດຫວຽດນາມ, ທິດຕາເວັນຕົກຕິດກັບປະເທດໄທ, ທິດເໜືອຕິດກັບແຂວງຄຳມ່ວນ, ທິດໃຕ້ຕິດກັບແຂວງສາລະວັນ ເປັນແຂວງ ໃຫຍ່ອັນດັບໜຶ່ງຂອງ ສ.ປ.ປ.ລາວ.

ສະຫວັນເວກັດ, ກາສິໂນໃນຕົວເມືອງສະຫວັນນະເຂດ

ສະຫວັນນະເຂດ ມີປະຊາກອນອາໄສຫລາຍທີ່ສຸດປະມານ 15% ຂອງປະຊາກອນທົ່ວປະເທດສ່ວນໃຫຍ່ເປັນລາວລຸ່ມ, ໄທດຳ... ເປັນແຂວງທີ່ມີພື້ນທີ່ກວ້າງໃຫຍ່ເປັນອັນດັບໜຶ່ງ ຂອງລາວ ສະຫວັນນະເຂດຫ່າງຈາກແຂວງຄຳມ່ວນມາທາງທິດໃຕ້ປະມານ 80 ກິໂລແມັດ ຢູ່ທາງທິດເຫນືອຂອງແຂວງສາລະວັນ ມີແມ່ນ້ຳຂອງເປັນຊາຍແດນທຳມະຊາດ.

ເມື່ອວັນທີ 20 ທັນວາ ຄ.ສ 2006 ໄດ້ມີພິທີເປີດຂົວມິດຕະພາບລາວ-ໄທ ແຫ່ງທີ 2 ຢ່າງເປັນທາງການ ເຊິ່ງຂົວນີ້ເປັນຂົວເຊື່ອມແລວທາງເສດຖະກິດຕາເວັກຕົກ - ຕາ ເວັນອອກ ລະຫວ່າງ ຫວຽດນາມ-ລາວ-ໄທ-ພະມ້າ ເຮັດໃຫ້ແຂວງສະຫວັນນະເຂດເປັນເສັ້ນທາງການຄ້າທີ່ສຳຄັນຂອງລາວ ແລະ ລັດຖະບານລາວຍັງໄດ້ ປະກາດສ້າງຕັ້ງ ເຂດເສດຖະກິດພິເສດ ສະຫວັນ-ເຊໂນ ເພື່ອເປັນການສົ່ງເສີມ ແລະ ດຶງດູດການລົງທຶນ.

ປະຫວັດແຂວງສະຫວັນນະເຂດ

ປະຫວັດສາດຂອງສະຫວັນນະເຂດເລີ່ມໃນສະໄຫມຂອມ ເຮືອງອຳນາດ ເມືອງນີ້ຊື່ວ່າເມືອງສຸວັນນະພູມປະເທດເປັນເມືອງ ທີ່ອຸດົມສົມບູນດ້ວຍຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດໃນປີ ຄສ 1577 ທ້າວຫລວງ ແລະ ນາງສິມໄດ້ອົບພະຍົກຜູ້ຄົນຈາກພາກເຫນືອລົງມາຕັ້ງຫມູ່ບ້ານຊື່ວ່າ ຫລວງໂພນເມືອງສິມຫ່າງຈາກຕົວເມືອງ ປະຈຸບັນປະມານ 18 ກິໂລແມັດ ເສັ້ນທາງດຽວ ກັບໄປພະທາດອີງຮັງ ເມື່ອເຖິງປີ ຄສ 1642 ທ້າວ ສິມພະລີ (ລູກຊາຍ) ໄດ້ພາຊາວບ້ານຫລາຍສິບຄອບຄົວແຍກອອກໄປຕັ້ງເມືອງໃຫມ່ ໃນເຂດສະຫວັນນະເຂດເອີ້ນວ່າບ້ານທ່າແຮ່ ເພາະອຸດົມສົມບູນດ້ວຍແຮ່ທາດຕ່າງໆ ຈົນເຖິງປີ ຄສ 1919 ເມື່ອລາວຕົກເປັນອານານິຄົມຂອງຝຣັ່ງໄດ້ໄປຕັ້ງສຳນັກງານ ຜູ້ວ່າລາຊະການແຜ່ນດິນປະຈຳແຂວງຢູ່ ທ່າແຮ່ ແລະຕັ້ງຊື່ໃຫ້ໃຫມ່ເປັນ "ສະຫວັນນະເຂດ".

ທີ່ຕັ້ງ

ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ຕັ້ງຢູ່ໃນເສັ້ນຂະໜານທີ 16° 32′ 24″ ເໜືອ ແລະ ເສັ້ນແວງທີ 105° 46′ 48″ ຕາເວັນອອກ, ມີເນື້ອທີ່ 2,177,400 ເຮັກຕາ ແລະ ມີເຂດແດນຕິດຈອດກັບແຂວງ ແລະ ປະເທດໃກ້ຄຽງຄືດັ່ງນີ້ :

ທິດເໜືອຕິດກັບແຂວງຄຳມ່ວນ ຍາວເຖິງ 314 ກມ.

ທິດໃຕ້ຕິດກັບແຂວງສາລະວັນ ຍາວເຖິງ 259 ກມ.

ທິດຕາເວັນອອກຕິດກັບ ສ.ສ.ຫວຽດນາມ ຍາວ122 ກມ.

ທິດຕາເວັນຕົກຕິດກັບຣາຊະອານາຈັກໄທ ຍາວ 152 ກມ

ແຂວງສະຫວັນນະເຂດ ໄດ້ແບ່ງອອກເປັນສອງເຂດໃຫຍ່ຄື: ເຂດທົ່ງພຽງກວມ 59% ແລະ ເຂດພູພຽງກວມ 41%(ແບ່ງຕາມລະດັບສູງຈາກນ້ຳທະເລ). ເຂດທົ່ງພຽງແບ່ງອອກເປັນອີກສອງເຂດຄື:

ເຂດທົ່ງພຽງສ່ວນທີ່ລຽບຕາມລຳແມ່ນໍ້າຂອງ ກວມເອົາ 04 ເມືອງຄື: ເມືອງໄຊບູລີ, ເມືອງໄກສອນ ພົມວິຫານ,ເມືອງໄຊພູທອງ ແລະ ສອງຄອນ, ເປັນເຂດທີ່ອຸດົມສົມບູນດ້ວຍເຂົ້າປາອາຫານເປັນແຫລ່ງການຜະລິດເຂົ້າ, ພືດຕະກູນ ຖົ່ວແລະລ້ຽງສັດ(ສັດປີກ,ສັດໃຫຍ່ ແລະ ປາ) ເຊີ່ງມີຄວາມ ສູງຈາກລະດັບນ້ຳທະເລແຕ່ 140 ຫາ 180 ແມັດ.

ສ່ວນເຂດທົ່ງພຽງທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃຈກາງລະຫວ່າງເຂດພູພຽງ ກັບທົ່ງພຽງລຽບນ້ຳຂອງນັ້ນ ກວມເອົາ 06 ເມືອງຄື: ເມືອງອຸທຸມພອນ, ອາດສະພັງທອງ, ພະລານໄຊ, ເມືອງຈຳພອນ,ຊົນນະບູລີ ແລະ ອາດສະພອນ, ເຂດນີ້ເປັນເຂດທີ່ປູກເຂົ້າ, ປູກພືດອຸດສາຫະກຳ ແລະ ລ້ຽງສັດໃຫຍ່(ງົວຄວາຍ) ເຊີ່ງມີຄວາມສູງຈາກລະດັບນ້ຳທະເລແຕ່ 180 ຫາ 200 ແມັດ.

ສ່ວນວ່າເຂດພູພຽງກວມເອົາ 05 ເມືອງປະກອບມີ: ເມືອງນອງ,ເຊໂປນ,ວິລະບູລີ, ພີນ ແລະ ທ່າປາງທອງ ເປັນເຂດລໍ່ລ້ຽງໃຫ້ຄວາມຊຸ່ມຊື່ນໃຫ້ເຂດທົ່ງພຽງ, ເໝາະສົມໃນການປູກ ໄມ້ໃຫ້ໝາກ, ພຶດອຸດສາຫະກຳ ແລະ ລ້ຽງສັດ ໃຫຍ່ທຸກໆປະເພດ, ເຂດນີ້ມີຄວາມສູງຈາກລະດັບໜ້ານ້ຳທະເລແຕ່ 200 ຫາ 1.000 ແມັດ.

ປ່າສະຫງວນ

ປ່າສະຫງວນພາຍໃນແຂວງປະກອບມີ: ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດເຊບັ້ງນວນ, ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດດົງພູວຽງ ແລະ ປ່າສະຫງວນແຫ່ງຊາດພູຊ້າງແຫ່. ພູຊ້າງແຫ່ເປັນສາຍພູຫີນ ແລະ ເປັນຖິ່ນອາໄສຂອງຊົນເຜົ່າຜູ້ໄທ. ດົງພູວຽງເປັນທີ່ຮູ້ຈັກກັນວ່າເປັນປ່າເກົ່າແກ່ທີ່ມີຕົ້ນໄມ້ສູງໃຫຍ່, ບຶງສັກສິດ ແລະ ພະທາດອີງຮັງ, ນອກຈາກນັ້ນຍັງມີສັດທີ່ໃກ້ສູນພັນເຊັ່ນ: ໂອ່ງ, ຄ່າງເງິນ ແລະ ນົກແກງ ເຊິ່ງພົບເຫັນໄດ້ຍາກໃນປ່າສະຫງວນແຫ່ງອື່ນໆ.

ເຂດການປົກຄອງ

- ເຂດການປົກຄອງ:15 ເມືອງ, 1.016 ບ້ານ, 168 ກຸ່ມບ້ານ

- ປະຊາກອນ : 886.985 ຄົນ, ຍິງ450.100 ຄົນ

- ອັດຕາເພີ່ມສະເລ່ຍແຕ່ລະປີ ປະມານ 1,7 %

- ຄວາມຫນາແຫນ້ນສະເລັ່ຍ 41 ຄົນ/ກິໂລແມັດມົນທົນ.

- ປະກອບດ້ວຍ 2 ເຜົ່າໃຫຍ່ຄື: ເຜົ່າລາວລຸ່ມ, ເຜົ່າລາວເທິງ.

- ເນື້ອທີ່ : 2.177.400 ເຮັກຕາ, ດິນກະສິກຳມີ : 7 ແສນ

ກວ່າເຮັກຕາ ເນື້ອທີ່ປ່າໄມ້ 1,5 ລ້ານເຮັກຕາ, ເນື້ອທີ່ທົ່ງພຽງ

ກວມ59% ແລະ ເນື້ອທີ່ເຂດພູດອຍກວມ41%.

ບັນດາເມືອງ

ຊື່
ເມືອງໄກສອນ ພົມວິຫານ (ເມືອງຄັນທະບູລີໃນເມື່ອກ່ອນ)
ເມືອງອຸທຸມພອນ
ເມືອງອາດສະພັງທອງ
ເມືອງພີນ
ເມືອງເຊໂປນ
ເມືອງນອງ
ເມືອງທ່າປາງທອງ
ເມືອງສອງຄອນ
ເມືອງຈຳພອນ
ເມືອງຊົນນະບູລີ
ເມືອງໄຊບູລີ
ເມືອງວິລະບູລີ
ເມືອງອາດສະພອນ
ເມືອງໄຊພູທອງ
ເມືອງພະລານໄຊ

ແຮງງານ

- ແຕ່ອາຍຸ 15 ປີ ຫາ 60 ປີ ຈຳນວນ: 479.756 ຄົນ,ກວມ 54 %ຂອງປະຊາກອນ. - ເງິນເດືອນຕ່ຳສຸດ 70 ໂດລາສະຫະລັດຕໍ່ເດືອນ.

ການຄົມມະນາຄົມ

ເສັ້ນທາງຫມາຍເລກ 9 ເປັນເສັ້ນທາງເຊື່ອມເສດຖະກິດທິດຕາເວັນອອກ-ຕາເວັນຕົກ ຫລື EWEC.

ເສັ້ນທາງຫມາຍເລກທີ 13 ເປັນເສັ້ນທາງຕັດຜ່ານແຕ່ເໜືອຫາໃຕ້.

ເດີ່ນບິນ

ມີຖ້ຽວບິນ ສະຫວັນນະເຂດ ຫາ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ
ມີຖ້ຽວບິນ ສະຫວັນນະເຂດ ຫາ ປາກເຊ
ສະຫວັນນະເຂດ ຫາ ບາງກອກ ປະເທດ ຣາຊະອານາຈັກໄທ
ສະຫວັນນະເຂດ ຫາ ດານັງ ປະເທດ ສສ ຫວຽດນາມ

ໂທລະຄົມມະນາຄົມ

ມີເຄືອຂ່າຍຕິດຕໍ່ໄດ້ທຸກໆເມືອງໃນ 15 ຕົວເມືອງຂອງແຂວງສະຫວັນນະເຂດ.

ການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ

ຖ້າລົງທຶນໃນເຂດ 1: ຈະໄດ້ຮັບການຍົກເວັ້ນອາກອນກຳໄລເປັນໄລຍະເວລາ 7 ປີ ແລະ ຫລັງຈາກນັ້ນຈະໄດ້ເສຍອາກອນກຳໄລເຕັມໃນອັດຕາສິບສ່ວນຮ້ອຍ(10%).
ຖ້າລົງທຶນໃນເຂດ 2: ຈະໄດ້ຮັບການຍົກເວັ້ນອາກອນກຳໄລເປັນໄລຍະເວລາ 5ປີ, ຫລັງຈາກນັ້ນຈະໄດ້ເສຍອາກອນ ກຳໄລໃນອັດຕາຫລຸດຜ່ອນເຄິ່ງຫນຶ່ງຂອງສິບຫ້າສ່ວນຮ້ອຍ (15%) ໃນໄລຍະ 3 ປີ ແລະ ຫລັງຈາກນັ້ນຈະໄດ້ເສຍອາກອນກຳໄລເຕັມໃນອັດຕາສິບຫ້າສ່ວນຮ້ອຍ (15%).
ຖ້າລົງທຶນໃນເຂດ 3: ຈະໄດ້ຮັບການຍົກເວັ້ນອາກອນກຳໄລເປັນໄລຍະເວລາ 2 ປີ ຈາກນັ້ນຈະໄດ້ເສຍອາກອນກຳໄລໃນອັດຕາເຄິ່ງຫນຶ່ງຂອງຊາວສ່ວນຮ້ອຍ(20%)ໃນໄລຍະ ເວລາ 2 ປີ ແລະ ຫລັງຈາກນັ້ນຈະໄດ້ເສຍອາກອນກຳໄລເຕັມໃນອັດຕາຊາວສ່ວນຮ້ອຍ (20% ).

ປະເທດ	ໂຄງການ	ມູນຄ່າ $USD	%
ສ.ປ.ຈີນ	26	284.866.974	22.36
ໄທ	24	137.415.324	10.79
ຫວຽດນາມ	16	68.027.396	5.34
ເກົາຫລີ	6	74.700.000	5.86
ມາເລເຊຍ	5	10.200.000	0.80
ອົດສະຕຣາລີ	4	320,000,000	25.12
ຝຣັ່ງ	3	2.717.568	0.21
ສິງກະໂປ	3	5.709.699	0.45
ຍີປຸ່ນ	3	7.200.000	0.57
ອື່ນໆ	7	363.290.000	28.51
ລວມ	97	1.274.126.961	100

ສະຖານທີ່ທ່ອງທ່ຽວ

ອຸນຫະພູມສະຫວັນນະເຊດ

ບ້ານ ນາໂພ. ໄກສອນພົມວິຫານ ສະຫວັນະເຂດ

ແອ່ງຄຳ

↑ ສົມຈິຕ ພັນລັກ. (2012) ພາສາລາວລ້ານຊ້າງ ກ່ອນປີ ພ.ສ 2478; ຄ.ສ 1935 ສະບັບຄົ້ນຄວ້າ. ສົມມະນາ ການພິມ ສປປ ລາວ.

[1] ສົມຈິຕ ພັນລັກ. (2012) ພາສາລາວລ້ານຊ້າງ ກ່ອນປີ ພ.ສ 2478; ຄ.ສ 1935 ສະບັບຄົ້ນຄວ້າ. ສົມມະນາ ການພິມ ສປປ ລາວ.

[1]