ວິກິພີເດຍ

ປະເທດຊອກຊີ

(ປ່ຽນເສັ້ນທາງມາຈາກ ຊອກຊີ)

ພິກັດພູມສາດ: 42°00′N 43°30′E / 42.000°N 43.500°E / 42.000; 43.500

ຊອກຊີ ຫຼື ຈໍເຈຍ (ອັງກິດ: Georgia; ຊອກຊີ: საქართველო, ອັກສອນໂຣມັນ:  Sakartvelo, ອອກສຽງ: [sɑkʰɑrtʰvɛlɔ] (ກ່ຽວກັບສຽງນີ້ ຟັງສຽງ)) ເປັນປະເທດທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃນພາກພື້ນໂກກາຊີ ເຊິ່ງເປັນຈຸດຕັດລະຫວ່າງເອີຣົບຕາເວັນອອກ ແລະ ອາຊີຕາເວັນຕົກ ຊອກຊີມີຊາຍແດນທາງທິດຕາເວັນຕົກຕິດກັບທະເລດຳ ທາງທິດເໜືອ ແລະ ທິດຕາເວັນອອກຕິດກັບລັດເຊຍ ທາງທິດຕາເວັນຕົກສຽງໃຕ້ຕິດກັບຕວັກກີ ທາງທິດໃຕ້ຕິດກັບອາກເມນີ ແລະ ທິດຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຕິດກັບອາແຊກໄບຊານ. ຊອກຊີຄອບຄຸມພື້ນທີ່ກວ່າ 69,700 ຕາລາງກິໂລແມັດ (26,900 ຕາລາງໄມລ໌) ແລະ ມີປະຊາກອນປະມານ 3.7 ລ້ານຄົນ (ບໍ່ນັບລວມດິນແດນຊອກຊີທີ່ລັດເຊຍຍຶດຄອງ)[11] ຊອກຊີເປັນປະເທດປະຊາທິປະໄຕແບບມີຜູ້ແທນ ເຊິ່ງປົກຄອງໃນຮູບແບບສາທາລະນະລັດລັດດ່ຽວໃນລະບອບລັດຖະສະພາ[13][14] ໂດຍມີຕີບິລິຊີເປັນເມືອງຫຼວງ ແລະ ຍັງເປັນທີ່ຕັ້ງຂອງປະຊາກອນຊອກຊີປະມານໜຶ່ງໃນສາມຂອງປະຊາກອນທັງໝົດ.

ຊອກຊີ

საქართველო  (ຊອກຊີ)
ທຸງຊາດຊອກຊີ
ທຸງຊາດ
ເຄື່ອງໝາຍຊາດຂອງຊອກຊີ
ເຄື່ອງໝາຍຊາດ
ຄຳຂວັນ: 
ძალა ერთობაშია
Dzala ertobashia
("ພະລັງຢູ່ໃນເອກະພາບ")
ເພງຊາດ: 
თავისუფლება
Tavisupleba
("ອິດສະຫຼະພາບ")
ພື້ນທີ່ພາຍໃຕ້ການຄວບຄຸມຢູ່ໃສສີຂຽວເຂັ້ມ ພື້ນທີ່ອ້າງສິດແຕ່ບໍ່ໄດ້ຄວບຄຸມຢູ່ໃນສີຂຽວອ່ອນ
ພື້ນທີ່ພາຍໃຕ້ການຄວບຄຸມຢູ່ໃສສີຂຽວເຂັ້ມ ພື້ນທີ່ອ້າງສິດແຕ່ບໍ່ໄດ້ຄວບຄຸມຢູ່ໃນສີຂຽວອ່ອນ
ເມືອງຫຼວງ
ແລະ ເມືອງໃຫຍ່ທີ່ສຸດ
ຕີບິລິຊີ
41°43′N 44°47′E / 41.717°N 44.783°E / 41.717; 44.783
ພາສາລັດຖະການຊອກຊີ (ທົ່ວປະເທດ)
ອັບຄາຊີ (ອັບຄາຊີ)[1][2]
ກຸ່ມຊົນເຜົ່າ
(ຄ.ສ 2014[a])
86.8% ຊາວຊອກຊີ
6.2% ຊາວອາແຊກໄບຊານ
4.5% ຊາວອາກເມນີ
0.7% ຊາວລັດເຊຍ
2.1% ອື່ນໆ
ສາສະໜາ
(2014)
88.1% ຄຣິດ
—83.4% ອໍໂທດອກຊອກຊີ
—5.7% ນິກາຍອື່ນໆ
10.7% ອິດສະລາມ
1.2% ອື່ນໆ / ບໍ່ມີ[3]
ການປົກຄອງລັດດ່ຽວ ລະບົບລັດຖະສະພາ ສາທາລະນະລັດລັດຖະທຳມະນູນ
ຊາລໍເມ ຊູຣາບິສະວິລີ
ອີຣາກລີ ຄາຣີບາຊະວິລີ
Kakha Kuchava
ສະພານິຕິບັນຍັດລັດຖະສະພາ
ວັນກໍ່ຕັ້ງ
• Colchis ແລະ Iberia
ປະມານ 13 ປີກ່ອນຄຣິດສັກກະລາດ – ຄ.ສ 580
ຄ.ສ 786–1008
ຄ.ສ 1008
ຄ.ສ 1463–1810

12 ກັນຍາ ຄ.ສ 1801

26 ພຶດສະພາ ຄ.ສ 1918
25 ກຸມພາ ຄ.ສ 1921
• ເປັນເອກະລາດຈາກສະຫະພາບໂຊວຽດ
ປະກາດ
ຂັ້ນສຸດທ້າຍ


9 ເມສາ ຄ.ສ 1991
25 ທັນວາ ຄ.ສ 1991
24 ສິງຫາ ຄ.ສ 1995
ພື້ນທີ່
• ລວມ
69,700 ຕາລາງກິໂລແມັດ (26,900 ຕາລາງໄມລ໌) (ອັນດັບທີ 119)
ປະຊາກອນ
• ຄ.ສ 2021 ປະມານ
3,728,573 [a][4]
4,012,104 [b] (ອັນດັບທີ 128)
• ສຳມະໂນປະຊາກອນ ຄ.ສ 2014
3,713,804 [a][5]
57.6 ຕໍ່ຕາລາງກິໂລແມັດ (149.2 ຕໍ່ຕາລາງໄມລ໌) (ອັນດັບທີ 137)
GDP (ອຳນາດຊື້)ຄ.ສ 2019 (ປະມານ)
• ລວມ
46.05 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ[a][6] (ອັນດັບທີ 112)
12,409 ໂດລາສະຫະລັດ[a][6] (ອັນດັບທີ 101)
GDP (ລາຄາຕະຫຼາດ)ຄ.ສ 2019 (ປະມານ)
• ລວມ
17.83 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ[6] (ອັນດັບທີ 118)
4,285 ໂດລາສະຫະລັດ[a][7] (ອັນດັບທີ 107)
ຈີນີ (ຄ.ສ 2019)positive decrease 35.9[8]
ປານກາງ
HDI (ຄ.ສ 2019)Increase 0.812[9]
ສູງຫຼາຍ · ອັນດັບທີ 61
ສະກຸນເງິນລາຣີ (₾) (GEL)
ເຂດເວລາUTC+4 (ເວລາຊອກຊີ GET)
ຮູບແບບວັນທີວວ/ດດ/ປປປປ
ຂັບລົດດ້ານຂວາ
ລະຫັດໂທລະສັບ+995
ລະຫັດ ISO 3166GE
ລະຫັດອິນເຕີເນັດ.ge, .გე
ເວັບໄຊ
www.gov.ge

ຊອກຊີເປັນປະເທດໜຶ່ງທີ່ຜະລິດວາຍທີ່ເກົ່າແກ່ທີ່ສຸດຂອງໂລກ ປະເພນີທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ເອກະລັກປະຈຳຊາດມີຄວາມກ່ຽວຂ້ອງກັບວາຍ [15] ແລະ ໄດ້ຮັບການຂຶ້ນທະບຽນເປັນມໍລະດົກໂລກທາງວັດທະນະທຳທີ່ຈັບຕ້ອງບໍ່ໄດ້ຈາກອຸຍແນສໂກ [16] ໃນຊ່ວງຍຸກຄລາດສິກອານາຈັກອິດສະຫຼະຫຼາຍແຫ່ງໄດ້ສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນໃນຊອກຊີ ເຊັ່ນ: Colchis ແລະ Iberia ຊາວຊອກຊີຍອມຮັບສາສະໜາຄຣິດຢ່າງເປັນທາງການໃນຕົ້ນສະຕະວັດທີ 4 ຄຣິດຕະຈັກອໍໂທດອກຂອງຊອກຊີມີສ່ວນລວມໃນການລວມກັນທາງຈິດວິນຍານ ແລະ ການເມືອງໃນຊ່ວງຍຸກທຳອິດໃນຍຸກກາງລາຊະອານາຈັກຊອກຊີໄດ້ກຳເນີດຂຶ້ນ ແລະ ມາເຖິງຍຸກທີ່ຮຸ່ງເຮືອງສະໄໝຂອງກະສັດເດວິດເຊິ່ງເປັນຜູ້ສ້າງ ແລະ ລາຊິນີທາມາຣໃນສະຕະວັດທີ 12 ແລະ ຕົ້ນສະຕະວັດທີ 13 ຫຼັງຈາກນັ້ນອຳນາດຂອງອານາຈັກຄ່ອຍໆຫຼຸດລົງ ແລະ ແຕກສະຫຼາຍໄປໃນທີ່ສຸດ ບັນດາແຄວ້ນນ້ອຍໄດ້ຕົກໄປຢູ່ໃຕ້ອຳນາດຂອງອານາຈັກມອງໂກ, ອານາຈັກອອດໂຕມັນ ແລະ ອານາຈັກເປີເຊຍ ຕາມລຳດັບ ໃນປີ 1783 ອານາຈັກຊອກຊີໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມເປັນພິນທະມິດກັບຈັກກະວັດລັດເຊຍ ແລະ ລວມດິນແດນຂອງຊອກຊີເຂົ້າດ້ວຍກັນໃນສະຕະວັດທີ 19.

ຫຼັງຈາກການປະຕິວັດປີ 1917 ຊອກຊີໄດ້ກາຍເປັນປະເທດສາທາລະນະລັດເອກະລາດ ພາຍໃຕ້ການຄຸ້ມຄອງຂອງເຢຍລະມັນ ຫຼັງຈາກເຢຍລະມັນໄດ້ແພ້ສົງຄາມໂລກຄົ້ງທີ 1 ຊອກຊີຖືກບອນເຊວິກລັດເຊຍຮຸກຮານສົ່ງຜົນໃຫ້ປະເທດລວມຕົວເປັນສະຫະພາບໂຊວຽດໃນປີ 1922 ໃນຊ່ວງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ 2 ຊາວຊອກຊີ 700,000 ຄົນຕໍ່ສູ້ກັບກອງທັບແດງກັບເຢຍລະມັນໃນທົດສະວັດ 1980 ການເອີ້ນຮ້ອງເອກະລາດໄດ້ຂະຫຍາຍໄປສູ່ການແຍກຕົວຂອງຊອກຊີອອກຈາກສະຫະພາບໂຊວຽດໃນເດືອນເມສາ ປີ 1991 ໃນຊ່ວງທົດສະວັດຕໍ່ມາພາຍຫຼັງແຍກຕົວອອກຈາກໂຊວຽດ ຊອກຊີໄດ້ເກີດວິກິດທາງເສດຖະກິດ, ສົງຄາມກາງເມືອງ ແລະ ສົງຄາມແບ່ງແຍກດິນແດນຂອງອັບຮາເຊຍ ແລະ ເຊົ້າອອດຊີເຊຍ ແລະ ຫຼັງຈາກນັ້ນໄດ້ເກີດການປະຕິວັດກຸຫຼາບປາສະຈາກເລືອດໃນປີ 2003 ຊອກຊີໄດ້ດຳເນີນນະໂຍບາຍທີ່ສະໜັບສະໜູນການເຊື່ອມສຳພັນກັບຕາເວັນຕົກເປັນຜົນໃຫ້ມີການປະຕິຮູບປະຊາທິປະໄຕ ແລະ ເສດຖະກິດທີ່ມີເປົ້າໝາຍມຸ່ງໄປລວມກຸ່ມກັບນາໂຕ້ ແລະ ເອີຣົບ ການວາງແນວທາງທີ່ມຸ່ງໄປຫາຕາເວັນຕົກເຮັດໃຫ້ຄວາມສຳພັນກັບລັດເຊຍຕົກຕ່ຳລົງຈົນເຮັດໃຫ້ເກີດສົງຄວາມໄລຍະສັ້ນຂຶ້ນເມື່ອບໍ່ຈັກປີທີ່ຜ່ານມາ.

ປະຫວັດຊື່ປະເທດ

ດັດແກ້
 
"Gorgania" i.e. Georgia on Fra Mauro map

ເມື່ອເວົ້າເຖິງຊື່ຄັ້ງທຳອິດທີ່ສະກົດວ່າ “ຈໍເຈຍ” ເປັນພາສາອິຕາລີໃນຄຳວ່າ mappa mundi ຂອງ Pietro Vesconte ປີ ຄ.ສ 1320 [17] ໃນຊ່ວງທຳອິດຂອງການປາກົດຕົວໃນໂລກລາຕິນບໍ່ໄດ້ຂຽນທັບສັບແບບດຽວກັນສະເໝີໄປ ແລະ ພະຍັນຊະນະຕົວທຳອິດສະກົດດ້ວຍ J ເປັນ "Jorgia". "ຈໍເຈຍ" ອາດຈະມາຈາກການກຳນົດພາສາເປີເຊຍຂອງຊາວຊອກຊີ - gurğān ໃນສະຕະວັດ 11 ແລະ 12 ດ້ວຍການດັດແປງຜ່ານ Syriac gurz-ān / gurz-iyān ແລະ ພາສາອາຣັບ ĵurĵan / ĵurzan ທິດສະດີຕາມຕຳນານໄດ້ຮັບຈາກການເດີນທາງຂອງ Jacques de Vitry ຜູ້ທີ່ອະທິບາຍທີ່ມາຂອງຊື່ຕາມຄວາມນິຍົມຂອງ St. George ໃນກຸ່ມຊາວຊອກຊີ [18] ໃນຂະນະ Jean Chardin ທີ່ເປັນນັກເດີນທາງຄິດວ່າ "ຈໍເຈຍ" ມາຈາກພາສາເກຣັກ γεωργός ("tiller of the land "). ໃນຂະນະທີ່ອາຈານ Alexander Mikaberidze ໄດ້ເສີມຄຳອະທິບາຍຂອງຈໍເຈຍ/ຈໍຈຽນ ວ່າໃນສະຕະວັດນີ້ຖືກປະຕິເສດຈາກກຸ່ມນັກວິຊາການທີ່ຊີ້ເປົ້າໄປທີ່ຄຳມາພາສາເປີເຊຍ gurğ/gurğān, ເປັນຮາກເຫງົ້າຂອງຄຳວ່າ gurğ/gurğān ທີ່ຖືກນຳໄປໃຊ້ໃນພາສາອື່ນໆອີກຫຼາຍພາສາລວມທັງພາສາສະລາບ ແລະ ພາສາເອີຣົບຕາເວັນຕົກ ຄຳນີ້ອາດຖືກກຳນົດຂຶ້ນໂດຍໃຊ້ຄຳເອີ້ນຂານຂອງອີຣານບູຮານໃນບໍລິເວນໃກ້ກັບທະເລສາບກາສະປຽນ ເຊີ່ງເອີ້ນກັນວ່າ ກໍແກນ

ຊື່ພື້ນເມືອງຄື Sakartvelo (საქართველო; "land of Kartvelians") ເຊີ່ງໄດ້ມາຈາກພາດພື້ນຊອກຊີພາກກາງຂອງ Kartli ທີ່ໄດ້ບັນທຶກໄວ້ໃນສະຕະວັດທີ 9 ແລະ ໃນການໃຊ້ງານເພີ່ມຕື່ມໝາຍເຖິງ ລາຊະອານາຈັກຊອກຊີໃນຍຸກກາງທັງໝົດໃນສະຕະວັດທີ 13 ການກຳນົດຕົວເອງຂອງຊາວຊອກຊີໃຊ້ຄື Kartvelebi (ქართველები ແມ່ນ "Kartvelians")

ພົງສາວະດານຊອກຊີໃນຍຸກກາງໄດ້ບອກເຖິງບັນພະບຸລຸດໃນຕຳນານ Kartvelians, Kartlos ເຊີ່ງເປັນເຫຼນຂອງ Japheth ຢ່າງໃດກໍ່ຕາມນັກວິຊາການຍອມຮັບວ່າ Karts ເຊີ່ງເປັນຊົນເຜົ່າ proto-Georgian ທີ່ກາຍເປັນກຸ່ມທີ່ມີອຳນາດເໜືອກວ່າໃນສະໄໝບູຮານ ຊື່ Sakartvelo (საქართველო) ປະກອບດ້ວຍສອງສ່ວນຄື kartvel-i (ქართველ-ი) ລະບຸຜູ້ທີ່ຢູ່ອາໄສໃນບໍລະເວນພາກກາງຂອງຊອກຊີຕາເວັນອອກຂອງ Kartli ຫຼື Iberia ຕາມທີ່ຮູ້ຈັກກັນໃນແຫຼ່ງທີ່ມາຂອງອານາຈັກໂຣມັນຕາເວັນອອກບູຮານ [19] ຊາວເກຣັກ (Strabo, Herodotus, Plutarch, Homer ແລະ ອື່ນໆ ) ແລະຊາວໂຣມັນ (Titus Livius, Tacitus ແລະ ອື່ນໆ) ເອີ້ນຊາວຊອກຊີທາງຕາເວັນຕົກວ່າ Colchians ແລະອຊາວຊອກຊີຕາເວັນອອກວ່າ Iberia

ປັດຈຸບັນຊື່ຢ່າງເປັນທາງການຂອງປະເທດຄື ຊອກຊີ ຕາມທີ່ລະບຸໄວ້ໃນລັດຖະທຳມະນູນຂອງປະເທດຄື "ຊອກຊີ" ຕາມທີ່ລະບຸໄວ້ໃນລັດຖະທຳມະນູນຂອງຊອກຊີເຊິ່ງອ່ານວ່າ "ຊອກຊີ"

ປະຫວັດສາດ

ດັດແກ້
 
ອານາຈັກ Colchis ແລະ Iberia

ປະເທດຊອກຊີ (ຊອກຊີ: საქართველო sakartvelo) ລວມເປັນອານາຈັກດຽວພາຍໃຕ້ລາຊະວົງ Bagrationi ມີກະສັດ Bagrat ທີ 3 ໃນຊ່ວງສະຕະວັດທີ 11 ເຊິ່ງເກີດຂຶ້ນຈາກບັນພະບຸລຸດບູຮານ Colchis ແລະ Iberia ລາຊະອານາຈັກຊອກຊີຮຸ່ງເຮືອງໃນຊ່ວງສະຕະວັດທີ 10 - 12 ພາຍໃຕ້ກະສັດ David IV ແລະ ພະລາຊິນີ Tamar ແລະ ອຳນາດໄດ້ຫຼຸດລົງຈາກການຮຸກຮານຂອງຊາວມອງໂກໃນປີ 1243 ຫຼັງຈາກການລວມຕົວກັນໄດ້ບໍ່ດົນພາຍໃຕ້ກະສັດ George V ໃນປີ ຄ.ສ 1490 ຊອກຊີໄດ້ຖືກແບ່ງແຍກເປັນອານາຈັກນ້ອຍໆ ຫຼາຍອານາຈັກ ເຊີ່ງຕະຫຼອດຍຸກສະໄໝໃໝ່ພະຍາຍາມທີ່ຈະຮັກສາເອກະລາດຂອງຕົວເອງຕະຫຼອດມາຈາກກະຖືກປົກຄອງຈາກອານາຈັກອອດໂຕມັນ ແລະ ເປີເຊຍ (Safavid, Afsharid ແລະ Qajar) ຈົນມາຮອດຊອກຊີຖືກລວມກັບຈັກກະວັດລັດເຊຍໃນສະຕະວັດທີ 19 ຫຼັງຈາກນັ້ນໄດ້ມີການສະເໜີເພື່ອຂໍແຍກຕົວເປັນອິດສະຫຼະໃນຊື່ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ຊອກຊີ ໃນປີ 1918 - 1921 ຊອກຊີໄດ້ຖືກລວມເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງສະຫະພັນສາທາລະນະລັດ ສັງຄົມນິຍົມ ທຣານຄໍເຄຊຽນ ໃນປີ 1922 - 1936 ຈາກນັ້ນໄດ້ສ້າງຕັ້ງເປັນ ສາທາລະນະລັດ ສັງຄົມນິຍົມ ຊອກຊີ ຈົນເຖິງສະຫະພາບໂຊວຽດລົ້ມສະຫຼາຍ.

ສາທາລະນະລັດ ຊອກຊີໄດ້ປະກາດອິດສະຫຼະພາບໃນປີ 1991 ມີປະທານປະເທດຄົນທຳອິດຄື ທ່ານ Zviad Gamsakhurdia ເຊີ່ງໄດ້ມີການປຸກກະແສຊາດນິຍົມຂອງຊອກຊີ ແລະ ສາບານວ່າຢືນຢັດໝັ້ນຄົງອຳນາດເໜືອອັບຮາເຊຍ ແລະ ອອດເຊເຊຍໃຕ້ ສ່ວນ Gamsakhurdia ໄດ້ຖືກປົດໃນການປະຕິວັດລັດຖະປະການໃນປີດຽວກັນ ແລະ ປະເທດໄດ້ຕົກຢູ່ໃນສົງຄາມກາງເມືອງຈົນເຖີງປີ 1995 ອັບຮາເຊຍ ແລະ ອອດເຊເຊຍໃຕ້ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜູນຈາກລັດເຊຍເຊີ່ງສົ່ງຜົນໃຫ້ໄດ້ຮັບເອກະລາດໂດຍພຶດຕິໄນ ການປະຕິວັດກຸຫຼາບປາສະຈາກເລືອດບັງຄັບໃຫ້ Eduard Shevardnadze ລາອອກໃນປີ 2003 ລັດຖະບານໃໝ່ພາຍໃຕ້ Mikheil Saakashvili ໄດ້ມີນະໂຍບາຍປ້ອງກັນການແຍກຕົວອອກເປັນສາມສາທາລະນະລັດໃນວິກິດ Adjara ປີ 2004 ແຕ່ຄວາມຂັດແຍ້ງຂອງອັບຮາເຊຍ ແລະ ອອດເຊເຊຍໃຕ້ ໄດ້ເຮັດໃຫ້ເກີດສົງຄາມລັດເຊຍ - ຊອກຊີ ປີ 2008 ແລະ ຄວາມຕຶງຄຽດຍັງຄົງດຳເນີນມາເຖີງປັດຈຸບັນ

ຍຸກກ່ອນປະຫວັດສາດ

ດັດແກ້

ອ້າງອີງ

ດັດແກ້
  1. ↑ "Article 8", Constitution of Georgia. In Abkhazian AR, also Abkhazian.
  2. ↑ "Constitution of Georgia" (PDF). Parliament of Georgia. Archived from the original (PDF) on 10 December 2017.
  3. ↑ "საქართველოს მოსახლეობის საყოველთაო აღწერის საბოლოო შედეგები" (PDF). National Statistics Office of Georgia. 28 April 2016. Archived from the original (PDF) on 10 October 2017. Retrieved 29 April 2016.
  4. ↑ "Demographic Portal". Archived from the original on 2020-08-03. Retrieved 2020-02-09.
  5. ↑ "2014 General Population Census Main Results General Information — National Statistics Office of Georgia" (PDF). Archived from the original (PDF) on 8 August 2016. Retrieved 2 May 2016.
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 "World Economic Outlook Database, October 2019". IMF.org. International Monetary Fund. Retrieved 14 January 2020.
  7. ↑ "World Economic Outlook Database October 2019".
  8. ↑ "GINI index (World Bank estimate) - Georgia". data.worldbank.org. World Bank. Archived from the original on 20 July 2018. Retrieved 22 March 2020.
  9. ↑ "Human Development Report 2020" (PDF) (in ອັງກິດ). United Nations Development Programme. December 15, 2020. Retrieved December 15, 2020.
  10. ↑ Cite error: Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named geostat.ge
  11. ↑ "Population and Demography". National Statistics Office of Georgia, Geostat. Retrieved 29 December 2021.
  12. ↑ "Constitution of Georgia" (in ອັງກິດ). The Legislative Herald of Georgia. 2020-06-29. Archived from the original on 2023-10-27. Retrieved 2022-03-25.
  13. ↑ Constitution of Georgia, Article 1.1, 7.2, 45, 52 and 54[12]
  14. ↑ "Consolidating Parliamentary Democracy in Georgia" (in ອັງກິດ). UNDP Georgia. Archived from the original on 2021-06-19. Retrieved 2022-03-25.
  15. ↑ Miquel Hudin & Daria Kholodolina (2017), Georgia: A guide to the cradle of wine, Vinologue, p. 300, ISBN 978-1941598054
  16. ↑ Ancient Georgian traditional Qvevri wine-making method : [1]
  17. ↑ Countries South of the Caucasus in Medieval Maps: Armenia, Georgia and Azerbaijan. pp. 188—189 : [2]
  18. ↑ "The Pilgrims' derivation of the name Georgia". Georgica, Autumn, 1937, nos. 4 & 5, 208–209 : [3]
  19. ↑ Constantine VII : [4]

ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນອື່ນ

ດັດແກ້
ດຶງຂໍ້ມູນຈາກ "https://lo.wikipedia.org/w/index.php?title=ປະເທດຊອກຊີ&oldid=112627"