ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະເລີດຫຼ້ານະພາໄລ
ພະບາດສົມເດັດພະບໍລົມລາຊະພົງເຊດມະເຫສວນສຸນທອນ ພະພຸດທະເລີດຫຼ້ານະພາໄລ (ໄທ: พระบาทสมเด็จพระบรมราชพงษเชษฐมเหศวรสุนทร พระพุทธเลิศหล้านภาลัย, ພຣະບາທສມເດັຈພຣະບຣມຣາຊພງສເຊສຖມເຫສວຣສຸນທຣ ພຣະພຸທທເລິສຫລ້ານພາລັຍ; 24 ກຸມພາ ຄ.ສ. 1767 – 21 ກໍລະກົດ ຄ.ສ. 1824) ແມ່ນພະລາຊະໂອລົດພະອົງທີ 4 ໃນພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະຍອດຟ້າຈຸລາໂລກມະຫາລາດ ແລະເປັນກະສັດອົງທີ 2 ຂອງສະຫຍາມໃນສະໄໝລາຊະວົງຈັກກີ ປົກຄອງຮະຫວ່າງ ຄ.ສ. 1809 ເຖິງ ຄ.ສ. 1824 ໃນປີ ຄ.ສ. 1809 ເຈົ້າຟ້າສິມ ຫຼື ກົມຫຼວງອິດສະຫຣະສຸນທອນ ພະລາຊະໂອລົດອົງໂຕສືບລາຊະບັນລັງຕໍ່ຈາກລາຊະການທີ 1 ພະລາຊະບິດາຜູ້ສະຖາປະນາລາຊະວົງຈັກກີເປັນ ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະເລີດຫຼ້ານະພາໄລ ລາຊະສະໄໝຂອງພະອົງສະຫງົບສຸກ ປາດສະຈາກຄວາມຂັດແຍ້ງ ລາຊະສະໄໝຂອງພະອົງແມ່ນ "ຍຸກຄຳຂອງວັນນະຄະດີ" ເນືອງຈາກພະອົງຊົງອຸບປະຖຳກະວີຫຼາຍຄົນໃນລາຊະສຳນັກ ແລະພະອົງເອງກົມີຊື່ສຽງໃນຖານະກະວີແລະສິນລະປິນ ກະວີທີ່ໂດດເດ່ນທີ່ສຸດໃນລາຊະສຳນັກຄືສຸນທອນພູ່
ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະເລີດຫຼ້ານະພາໄລ | |
---|---|
| |
ພະບໍລົມນາມາພິໄທ | ສິນ |
ພະປໍລະມາພິໄທ | ພະບາດສົມເດັດພະບໍຣົມຣາຊາທິຣາດຣາມາທິບໍດີ ສີສິນທະຣະບໍຣົມມະຫາຈັກກະພັດດິຣາຊາທິຣາດທິບໍດິນ ທໍຣະນິນທາທິຣາດ ຣັດຕະນາກາດພາສສະກໍຣະວົງ ອົງປໍຣະມາທິເບດ ຕີພູວະເນດວໍຣະນາຍົກ ດິຫຼົກຣັດຕະນະຣາດຊາດອາຊາວະໄສ ສະໝຸໄທດະໂຣມົນ ສາກົນຈັກກະວາລາທິເບນ ສຸຣິເຍາທາທິບໍດິນ ຫະຫຣິຫະຣິນທາ ທາດາທິບໍດີ ສີວິບູນຍະຄຸນອະກະນິດ ຣິດທິຣາເມສວນມະຫັນ ບໍຣົມທັນມິກກະຣາຊາທິຣາດເດໂຊໄຊ ພົມເທພາດິເທບນະຣຶບໍດິນ ພູມິນທະຣະປໍຣະມາທິເບດ ໂລກກະເຊດວິສຸດ ຣັດຕະນະມະກຸດປະກາດ ຄະຕາມະຫາພຸດທາງກູນບໍຣົມບໍພິດ ພະພຸດທະເຈົ້າຢູ່ຫົວ |
ພະລາຊະອິສະລິຍະຍົດ | ພະເຈົ້າກຸງສີອະຍຸດທະຍາ |
ລາຊະວົງ | ຈັກກີ |
ຄອງລາດ | 7 ກັນຍາ ຄ.ສ. 1809 – 21 ກໍລະກົດ ຄ.ສ. 1824 |
ບໍລົມລາຊາພິເສກ | 17 ກັນຍາ ຄ.ສ. 1809 |
ໄລຍະຄອງລາດ | 14 ປີ |
ລາຊະການກ່ອນໜ້າ | ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະຍອດຟ້າຈຸລາໂລກມະຫາລາດ |
ລາຊະການຕໍ່ໄປ | ພະບາດສົມເດັດພະນັ່ງເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ |
ວັດປະຈຳລາຊະການ | ວັດອະຣຸນຣາດຊະວະຣາຣາມ |
ພະບໍລົມມະອັດຖິ | ຫໍພະທາດມົນທຽນ ໃນພະບໍລົມມະຫາລາຊະວັງ |
ຂໍ້ມູນສ່ວນພະອົງ | |
ພະລາຊະສົມພົບ | 24 ກຸມພາ ຄ.ສ. 1767 |
ບ່ອນທີ່ພະລາຊະສົມພົບ | ນະ ບ້ານອຳພະວາ ເມືອງສະໝຸດສົງຄາມ ອານາຈັກທົນບຸລີ |
ສະຫວັນຄົດ | 21 ກໍລະກົດ ຄ.ສ. 1824 (56 ພັນສາ) |
ບ່ອນທີ່ສິ້ນພະຊົນ | ນະ ພະລາຊະວັງຫຼວງ ບາງກອກ ອານາຈັກຣັດຕະນະໂກສິນ |
ພະລາດຊະບິດາ | ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະຍອດຟ້າຈຸລາໂລກມະຫາລາດ |
ພະລາດຊະມານດາ | ສົມເດັດພະອະມະຣິນທາບໍຣົມລາຊິນີ |
ພະມະເຫສີ | ສົມເດັດພະເຈົ້າຫຼານເທີ ເຈົ້າຟ້າບຸນຣອດ ສົມເດັດພະເຈົ້ານ້ອງນາງເທີ ເຈົ້າຟ້າກຸນທົນທິບພະຍະວະດີ |
ພະສະໜົມ | 56 ທ່ານ |
ພະລາດຊະບຸດ | 73 ພະອົງ |
ພະລາຊະປະຫວັດ
ດັດແກ້ກ່ອນຄອງລາດ
ດັດແກ້ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະເລີດຫຼ້ານະພາໄລ ມີພະບໍລົມນາມາພິໄທວ່າ ສິມ ສະເດັດພະລາຊະສົມພົບເມື່ອວັນທີ 24 ກຸມພາ ຄ.ສ. 1768 ແມ່ນບຸດຄົນທີ 3 ໃນທ່ານ ທອງດ້ວງ (ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະຍອດຟ້າຈຸລາໂລກມະຫາລາດ) ແລະທ່ານ ນາກ (ສົມເດັດພະອະມະຣິນທາບໍລົມລາຊິນີ) ມີອ້າຍນ້ອງຮ່ວມມານດາ ຄື
- ຍິງ ບໍ່ຮູ້ນາມ (ສົມເດົດພະເຈົ້າບໍລົມວົງເທີ ເຈົ້າຟ້າຍິງ)
- ຊາຍ ບໍ່ຮູ້ນາມ (ສົມເດັດພະເຈົ້າບໍລົມວົງເທີ ເຈົ້າຟ້າຊາຍ)
- ສິມໃຫຍ່ (ສົມເດັດພະເຈົ້າບໍລົມວົງເທີ ເຈົ້າຟ້າສິມໃຫຍ່)
- ສິມ
- ແຈ່ມ (ສົມເດັດພະເຈົ້າບໍລົມວົງເທີ ເຈົ້າຟ້າກົມຫຼວງສີສຸນທອນເທບ)
- ຍິງ ບໍ່ຮູ້ນາມ (ສົມເດົດພະເຈົ້າບໍລົມວົງເທີ ເຈົ້າຟ້າຍິງ)
- ຈຸ້ຍ (ສົມເດັດພະບໍວອນລາດເຈົ້າມະຫາເສນານຸຣັກ)
- ອ້ຽງ (ສົມເດັດພະເຈົ້າບໍລົມວົງເທີ ເຈົ້າຟ້າກົມຫຼວງເທບພະຍະວະດີ)
ເມື່ອຈະເລີນພະຊົນໄດ້ຊົງສຶກສາໃນສຳນັກພະພົນນະຣັດ (ທອງຢູ່) ວັດບາງຫວ້າໃຫຍ່ ແລະໄດ້ຕິດຕາມພະບໍລົມຊະນົກນາດໄປໃນລາຊະການສົງຄາມທຸກຄັ້ງ[1]
ໃນປີ ຄ.ສ. 1782 ເມື່ອພະບໍລົມຊະນົກນາດປາບດາພິເສກເປັນປະຖົມກະສັດແຫ່ງລາຊະວົງຈັກກີແລ້ວ ຈຶງໄດ້ຮັບສະຖາປະນາເປັນ ສົມເດັດພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ເຈົ້າຟ້າກົມຫຼວງອິສະຣະສຸນທອນ[2] ເຖີງວິນທີ 15 ມີນາ ຄ.ສ. 1807 ເມື່ອສົມເດັດພະບໍວອນລາດເຈົ້າມະຫາສຸຣະສິງຫະນາດ ສະເດັດສະຫວັນຄົດ ສົມເດັດພະບໍລົມຊະນົກນາດຈຶງໃຫ້ຮັບອຸປະລາຊາພິເສກເປັນ ກົມພະລາຊະວົງບໍວອນສະຖານມຸງຄົນ[3]
ຄອງລາດ
ດັດແກ້ເມື່ອພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະຍອດຟ້າຈຸລາໂລກມະຫາລາດປະຊວນພະໂສພະຢູ່ 3 ປີກົສະເດັດສະຫວັນຄົດ[4] ໃນວັນທີ 7 ກັນຍາ ຄ.ສ. 1809 ຂະໜະມີພະຊົນພັນສາໄດ້ 73 ພັນສາ ຄອງລາຊະສົມບັດ 27 ປີ ສົມເດັດພະບໍລົມໂອລະສາທິລາດ ກົມພະລາຊະວັງບໍວອນສະຖານມຸງຄົນ ຈຶງໄດ້ສຳເຫຼັດລາຊະການແຜ່ນດິນຕໍ່ມາ ເມື່ອຈັດການພະບໍລົມສົບເສັດແລ້ວ ພະບໍລົມວົງສານຸວົງແລະພະລາຊາຄະນະຈຶງກາບບັງຄົມທູນເຊີນສະເດັດຂຶ້ນຜ່ານພິພົບ[5]
ຕໍ່ມາວັນທີ 10 ກັນຍາ ພົບໜັງສືຟ້ອງວ່າເຈົ້າຟ້າກົມຂຸນກະສັດຕານຸຊິດກັບພວກຮ່ວມກັນຄິດການກະບົດ ໄຕ່ສວນແລ້ວໂປດຯ ໃຫ້ປະຫານຊີວິດທັ້ງໝົດໃນວັນທີ 13 ກັນຍາ[6]
ການພະລາຊະພິທີບໍລົມລາຊາພິເສກຈັດຂຶ້ນໃນວັນທີ 17 ກັນຍາ ຄ.ສ. 1809 ໂດຍຍ້າຍມາປະກອບພິທີຢູ່ພະທີ່ນັ່ງຈັກກະພັດພິມານ ເນື່ອງຈາກພະທີ່ນັ່ງດຸສິດມະຫາປາສາດເຊີ່ງສ້າງຂຶ້ນແທນພະທີ່ນັ່ງອະມະຣິນທາພິເສກມະຫາປາສາດອັນເປັນບ່ອນທີ່ປະກອບພິທີປາບດາພິເສກຂອງພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະຍອດຟ້າຈຸລາໂລກນັ້ນໃຊ້ເປັນບ່ອນທີ່ປະດິດສະຖານພະບໍລົມສົບ ໃນລາຊະການຕໍ່ໆມາ ຈຶງໃຊ້ພະທີ່ນັ່ງຈັກກະພັດພິມານເປັນບ່ອນທີ່ຈັດການບໍລົມລາຊາພິເສກແລະໃຊ້ພະທີ່ນັ່ງດຸສິດມະຫາປາສາດເປັນບ່ອນທີ່ຕັ້ງພະບໍລົມສົບ ຫຼັງຈາກເສັດການບໍລົມລາຊາພິເສກແລ້ວ ພະອົງຈຶງສະເດັດລຽບພະນະຄອນໂດຍກະບວນພະຍຸຫະຍາດຕາຕາມບູຮານລາຊະປະເພນີ[7]
ສະຫວັນຄົດ
ດັດແກ້ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະເລີດຫຼ້ານະພາໄລຊົງປະຊວນດ້ວຍພະໂຮກພິດໄຂ້ ຊົງບໍ່ຮູ້ສຶກພະອົງເປັນເວລາ 8 ວັນ ພະອາການປະຊວນກົໄດ້ຊຸດລົງຕາມລຳດັບ ແລະສະເດັດສະຫວັນຄົດເມື່ອວັນທີ 21 ກໍລະກົດ ຄ.ສ. 1824 ສິລິພະຊົນພັນສາ 56 ພັນສາ ຄອງລາຊະສົມບັດ 15 ປີ ພະບໍລົມສົບປະດິດສະຖານ ນະ ພະທີ່ນັ່ງດຸສິດມະຫາປາສາດ ແລະໄດ້ມີພະລາຊະພິທີຖະຫວາຍພະເພີງພະບໍລົມສົບເມື່ອ ຄ.ສ. 1825 ນະ ພະເມລຸມາດ ທ້ອງສະໜາມຫຼວງ ຕໍ່ມາ ພະບາດສົມເດັດພະນັ່ງເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວໄດ້ອັນເຊີນພະບໍລົມອັດຖິ ໄປປະດິດສະຖານ ນະ ຫໍພະທາດມົນທຽນ ຈາກນັ້ນໄດ້ນຳພະບໍລົມລາຊະສະລີລາງຄານໄປບັນຈຸໄວ້ໃນສິມ ວັດອະຣຸນຣາຊະວະຣາຣາມຣາຊະວໍຣະມະຫາວິຫານ
ພະລາຊະສັນຕະຕິວົງ
ດັດແກ້ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະເລີດຫຼ້ານະພາໄລຊົງມີພະພັນລະຍາ 58 ທ່ານ ພະລາຊະບຸດ 73 ພະອົງ ດັງນີ້
- ປະສູດແຕ່ສົມເດັດພະເຈົ້າຫຼານເທີ ເຈົ້າຟ້າບຸນຣອດ (ສະກຸນເດີມ: ແຊ່ຕັນ; ຕໍ່ມາ ສົມເດັດພະສີສຸຣິເຍນທາບໍລົມລາຊິນີ)
- ສົມເດັດພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ເຈົ້າຟ້າຣາຊະກຸມານ
- ສົມເດັດພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ເຈົ້າຟ້າມົງກຸດສົມມະຕິວົງ (ຕໍ່ມາ ພະບາດສົມເດັດພະຈອມເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ)
- ສົມເດັດພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ເຈົ້າຟ້າພະອົງນ້ອຍ (ຕໍ່ມາ ພະບາດສົມເດັດພະປິ່ນເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ)
- ປະສູດແຕ່ສົມເດັດພະເຈົ້ານ້ອງນາງເທີ ເຈົ້າຟ້າກຸນທົນທິບພະຍະວະດີ (ເດີມ: ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າຈັນທະບຸຣີ; ຕໍ່ມາ ສົມເດັດພະເຈົ້າບໍລົມວົງເທີ ເຈົ້າຟ້າກຸນທົນທິບພະຍະວະດີ)
- ສົມເດັດພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ເຈົ້າຟ້າອາພອນ
- ສົມເດັດພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ເຈົ້າຟ້າກາງ (ຕໍ່ມາ ກົມພະຍາບຳຣາບປໍຣະປັກ)
- ສົມເດັດພະເຈົ້າລູກເທີ ເຈົ້າຟ້າຍິງ (ບໍ່ປາກົດພະນາມ)
- ສົມເດັດພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ເຈົ້າຟ້າປິ໋ວ
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາຣຽມ (ທິດາພະຍານົນທະບຸຣີສີມະຫາອຸທະຍານ (ບຸນເພັງ); ຕໍ່ມາ ສົມເດັດພະສີສຸລາໄລ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າທັບ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າທັບ; ຕໍ່ມາ ພະບາດສົມເດັດພະນັ່ງເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າປ້ອມ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າປ້ອມ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າດຳ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າດຳ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາສີ (ສະກຸນເດີມ: ບຸນຍະຣັດຕະພັນ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າຈັກກະຈັ່ນ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຈັກກະຈັ່ນ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າບຸບຜາ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າບຸບຜາ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາສວນ
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າຊາຍ (ບໍ່ປາກົດພະນາມ; ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຊາຍ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າລຳພູ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າລຳພູ; ຕໍ່ມາ ກົມຂຸນກັນລະຍາສຸນທອນ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າກ້ວຍໄມ້ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າກ້ວຍໄມ້; ຕໍ່ມາ ກົມໝື່ນສຸນທອນທິບໍດີ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າຫຼຸ່ນ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຫຼຸ່ນ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າພັບ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າພັບ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້ານ້ອຍ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້ານ້ອຍ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາແຈ່ມໃຫຍ່
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າທັບທິມ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າທັບທິມ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາເໝໃຫຍ່
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າຍີ່ສຸ່ນ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຍີ່ສຸ່ນ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້ານຽມ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້ານຽມ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາສິລາ (ທິດາຂັວຍາຍຟັກທອງ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າວົງ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າວົງ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າພະນົມວັນ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າພະນົມວັນ; ຕໍ່ມາ ກົມພະພິພິດໂພຄະພູເບນ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າກຸນຊອນ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າກຸນຊອນ; ຕໍ່ມາ ກົມພະພິທັກເທເວດ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າທິນນະກອນ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າທິນນະກອນ; ຕໍ່ມາ ກົມຫຼວງພູວະເນດນະຣິນທະຣະຣິດ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າອິນທະນິນ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າອິນທະນິນ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາສັ້ນ
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າປຸກ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າປຸກ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າສຸກົມ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າສຸກັມ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາກຸດ
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າກຸສຸມາ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າກຸສຸມາ; ຕໍ່ມາ ກົມໝື່ນເສບສຸນທອນ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາມ່ວງໃຫຍ່
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າຍິງ (ບໍ່ປາກົດພະນາມ; ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຍິງ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດານິ່ມ (ສະກຸນເດີມ: ບຸນ-ຫຼົງ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າມັ່ງ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າມັ່ງ; ຕໍ່ມາ ກົມພະຍາເດຊາດິສອນ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາເກດ
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າສົ້ມຈີນ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າສົ້ມຈີນ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາອິນ
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າໃຍ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າໃຍ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາເໝເລັກ
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າຊາຍ (ບໍ່ປາກົດພະນາມ; ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຊາຍ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າໂຄມເພັດ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າໂຄມເພັດ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າຊາຍ (ບໍ່ປາກົດພະນາມ; ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຊາຍ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາຊັບ
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າສັງວານ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າສັງວານ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າຣົດສະຄົນ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຣົດສະຄົນ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາປາງ (ທິດານາງທອງອິນ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າເນດ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າເນດ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາບຸນນາດ
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າເຣນູ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າເຣນູ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາທອງຢູ່
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າອຳໄພ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າອຳໄພ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາມ່ວງຊໍ
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າອຳພອນ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າອຳພອນ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາອົ້ນ
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າຊາຍ (ບໍ່ປາກົດພະນາມ; ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຊາຍ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາບຸນມາ
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າປະພາ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າປະພາ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດານ້ອຍ
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າຂັດຕິຍະວົງ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຂັດຕິຍະວົງ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາທັບທິມ (ສະກຸນເດີມ: ນະ ບາງຊ້າງ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າໄພທູນ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າໄພທູນ; ຕໍ່ມາ ກົມໝື່ນສະໜິດນະເຣນ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າຊຸມແສງ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຊຸມແສງ; ຕໍ່ມາ ກົມຫຼວງສັບພະສິນປີຊາ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດານ້ອຍຣະນາດ
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າຍິງ (ບໍ່ປາກົດພະນາມ; ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຍິງ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າກາງ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າກາງ; ຕໍ່ມາ ກົມພະເທເວດວັດຊະຣິນ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາລ້ຽງ
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າໂຕ (ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າໂຕ; ຕໍ່ມາ ກົມຫຼວງມະຫິສະວະຣິນທະຣາມເຣດ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າສາຍສະໝອນ
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາປາງໃຫຍ່ (ທິດານາງທອງອິນ; ຕໍ່ມາ ທ້າວວໍຣະຈັນ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າຍິງ (ບໍ່ປາກົດພະນາມ; ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຍິງ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້ານວມ (ຕໍ່ມາ ກົມຫຼວງວົງສາທິຣາດສະໜິດ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາພະວາ (ທິດາພະສາຄອນບຸຣີ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າຍິງ (ບໍ່ປາກົດພະນາມ; ເດີມ: ໝ່ອມເຈົ້າຍິງ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າຂັດຕິຍາ (ຕໍ່ມາ ກົມໝື່ນຖາວອນວໍຣະຍົດ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາທອງດີ (ທິດາພະຍາທັນມາ (ສົດ))
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າມໍຣະກົດ (ຕໍ່ມາ ກົມຂຸນສະຖິດສະຖາພອນ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາກ້ຳ
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາລູກຈັນໃຫຍ່
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາໜູຈີນ
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າຍິງແຝດ (ບໍ່ປາກົດພະນາມ)
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າຍິງແຝດ (ບໍ່ປາກົດພະນາມ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາພິມ
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້ານິນຣັດ (ຕໍ່ມາ ກົມໝື່ນອະລົງກົດກິດປີຊາ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາເອມ (ສະກຸນເດີມ: ສຸຣະຄຸບ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າອະຣຸນວົງ (ຕໍ່ມາ ກົມຫຼວງວໍຣະສັກດາພິສານ)
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາອຳພາ (ສະກຸນເດີມ: ໄກເຣີກ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າກະປິຕະຖາ (ຕໍ່ມາ ກົມໝື່ນພູບານບໍຣິຣັກ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າປາໂມດ (ຕໍ່ມາ ກົມຂຸນວໍຣະຈັກທະຣານຸພາບ)
- ພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ພະອົງເຈົ້າເກຍູນ
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າກັນຖາ
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າກັນລະຍານີ
- ພະເຈົ້າລູກເທີ ພະອົງເຈົ້າກະນິດຖະນ້ອຍນາຣີ
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດານວນ
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາພຸ່ມ
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາລູກຈັນ
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາແຍ້ມ (ທິດາພະຍາໄກເພັດຣັດສົງຄາມ (ທອງດີ))
- ປະສູດແຕ່ເຈົ້າຈອມມານດາລູກຈັນເລັກ (ເດີມ: ເຈົ້າຈັນແຫ່ງຫຼວງພະບາງ)
- ເຈົ້າຈອມນິ່ມ (ທິດາເຈົ້າພະຍາມະຫາເສນາ (ນ້ອຍ))
- ເຈົ້າຈອມອຳພັນ (ສະກຸນເດີມ: ສົນທິຣັດ)
- ເຈົ້າຈອມຍີ່ສຸ່ນ (ສະກຸນເດີມ: ໄກເຣີກ)
- ເຈົ້າຈອມເພັງ (ສະກຸນເດີມ: ສຸຣະຄຸບ)
- ເຈົ້າຈອມແສງ (ສະກຸນເດີມ: ສຸຣະຄຸບ; ຕໍ່ມາ ໝ່ອມແສງ ພຶ່ງບຸນ ນະ ອະຍຸດທະຍາ)
- ເຈົ້າຈອມພຸ່ມ (ສະກຸນເດີມ: ບຸນ-ຫຼົງ)
- ເຈົ້າຈອມທອງຄຳ (ທິດາເຈົ້າພະຍາທັນມາ)
- ເຈົ້າຈອມທັບ (ທິດາເຈົ້າພະຍາຣັດຕະນາພິພິດ)
- ເຈົ້າຈອມນ້ອຍ (ທິດາເຈົ້າພະຍາພົນລະເທບ (ສິມ))
- ເຈົ້າຈອມນ້ອຍພະແສງ (ທິດາພະຍາສຸຣະເສນາ (ສິມ))
- ເຈົ້າຈອມນ້ອຍໃຫຍ່ (ສະກຸນເດີມ: ນະ ນະຄອນ)
- ເຈົ້າຈອມພັບ (ທິດາພະຍາສີຣາຊະອາກອນ)
- ເຈົ້າຈອມຫົງ (ສະກຸນເດີມ: ອະໝັດຈຸລາ)
- ເຈົ້າຈອມອິ່ມ (ທິດາພະຍາໂຊລຶກຣາຊະເສດຖີ)
- ເຈົ້າຈອມຈີບ (ສະກຸນເດີມ: ອະໝັດຈຸລາ)
- ເຈົ້າຈອມສາຫຼ່າຍ
- ເຈົ້າຈອມບົວທອງ (ທິດາພະສີສົມບັດ (ລ້ຽງ))
- ເຈົ້າຈອມປາງ (ທິດາເຈົ້າພະຍາອະໄພຣາຊາ (ປິ່ນ))
ພະບໍລົມລາຊະອິສະຣິຍົດແລະພະກຽດຕິຍົດ
ດັດແກ້ພະບໍລົມລາຊະອິສະຣິຍົດ
ດັດແກ້- ສິມ ฉิม (24 ກຸມພາ ຄ.ສ. 1768 – ?)
- ໝ່ອມສິມ หม่อมฉิม (? – ຄ.ສ. 1782)
- ສົມເດັດພະເຈົ້າລູກຍາເທີ ເຈົ້າຟ້າກົມຫຼວງອິສະຣະສຸນທອນ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร (ຄ.ສ. 1782 – 15 ມີນາ ຄ.ສ. 1807)
- ກົມພະຣາຊະບໍວອນສະຖານມຸງຄຸນ กรมพระราชวังบวรสถานมงคล (15 ມີນາ ຄ.ສ. 1807 - 7 ກັນຍາ ຄ.ສ. 1809)
- ສົມເດັດພະເຈົ້າຢູ່ຫົວ ກົມພະຣາຊະວັງບໍວອນສະຖານມຸງຄຸນ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว กรมพระราชวังบวรสถานมงคล (8 – 17 ກັນຍາ ຄ.ສ. 1809)
- ພະບາດສົມເດັດພະບໍຣົມຣາຊາທິຣາດຣາມາທິບໍດີ ສີສິນທະຣະບໍຣົມມະຫາຈັກກະພັດດິຣາຊາທິບໍດິນ ທໍຣະນິນທາທິຣາດ ຣັດຕະນາກາດພາດສະກໍຣະວົງ ອົງປໍຣະມາທິເບດ ຕີພູວະເນດວໍຣະນາຍົກ ດິລົກຣັດຕະນະຣາດຊາດອາຊາວະໄສ ສະໝຸໄທດະໂຣມົນ ສາກົນຈັກກະວາລາທິເບນ ສຸຣິເຍນທາທິບໍດິນ ຫະຣິຫະຣິນທາທາດາທິບໍດີ ສີວິບູນຍະຄຸນອະກະນິດ ຣິດທິຣາເມສວນມະຫັນ ບໍຣົມທັນມິກະຣາຊາທິຣາດເດໂຊໄຊ ພົມເທພາດິເທບນະຣຶບໍດິນ ພູມິນທະຣະປໍຣະມາທິເບດ ໂລກະເຊດວິສຸດ ຣັດຕະນະມະກຸດປະກາດ ຄະຕາມະຫາພຸດທາງກູນບໍຣົມບໍພິດ ພະພຸດທະເຈົ້າຢູ່ຫົວ พระบาทสมเด็จพระบรมราชาธิราชรามาธิบดี ศรีสินทรบรมมหาจักรพรรดิราชาธิบดินทร์ ธรณินทราธิราช รัตนากาศภาสกรวงศ์ องค์ปรมาธิเบศ ตรีภูวเนตรวรนายก ดิลกรัตนราชชาติอาชาวศรัย สมุทัยดโรมนต์ สากลจักรวาฬาธิเบนทร สุริเยนทราธิบดินทร์ หริหรินทรา ธาดาธิบดี ศรีวิบูลยคุณอกนิษฐ ฤทธิราเมศวรมหันต บรมธรรมิกราชาธิราชเดโชชัย พรหมเทพาดิเทพนฤบดินทร์ ภูมิทรปรมาธิเบศ โลกเชษฐวิสุทธิ รัตนมกุฎประกาศ คตามหาพุทธางกูรบรมบพิตร พระพุทธเจ้าอยู่หัว (17 ກັນຍາ ຄ.ສ. 1809 – 21 ກໍລະກົດ ຄ.ສ. 1824)
ພາຍຫຼັງສະຫວັນຄົດ
- ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະເລີດຫຼ້າສຸລາໄລ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้าสุลาลัย (? – ?)
- ພະບາດສົມເດັດພະບໍຣົມຣາຊະພົງເຊດ ມະເຫສວນສຸນທອນ ໄຕສະເຫວດຄະຊາດິສອນມະຫາສະຫວາມິນ ສະຫຍາຣັດດິນທະຣະວະໂຣດົມ ບໍຣົມຈັກກະພັດດິຣາດ ພິລາດທາດາຣາຊາທິຣາດ ບໍຣົມນາດບໍພິດ ພະພຸດທະເລີດຫຼ້ານະພາໄລ พระบาทสมเด็จพระบรมราชพงษเชษฐ มเหศวรสุนทร ไตรเสวตรคชาดิศรมหาสวามินทร์ สยารัษฎินทรวโรดม บรมจักรพรรดิราช พิลาศธาดาราชาธิราช บรมนารถบพิตร พระพุทธเลิศหล้านภาไลย (? – 11 ພະຈິກ ຄ.ສ. 1916)
- ພະບາດສົມເດັດພະຣາມາທິບໍດີສີສິນທະຣະມະຫາອິສະຣະສຸນທອນ ພະພຸດທະເລີດຫຼ້ານະພາໄລ พระบาทสมเด็จพระรามาธิบดีศรีสินทรมหาอิศรสุนทร พระพุทธเลิศหล้านภาไลย (11 ພະຈິກ ຄ.ສ. 1916 – ?)
- ພະບາດສົມເດັດພະບໍຣົມຣາຊະພົງເຊດ ມະເຫສວນສຸນທອນ ໄຕສະເຫວດຄະຊາດິສອນມະຫາສະຫວາມິນ ສະຫຍາຣັດດິນທະຣະວະໂຣດົມ ບໍຣົມຈັກກະພັດດິຣາດ ພິລາດທາດາຣາຊາທິຣາດ ບໍຣົມນາດບໍພິດ ພະພຸດທະເລີດຫຼ້ານະພາໄລ พระบาทสมเด็จพระบรมราชพงษเชษฐ มเหศวรสุนทร ไตรเสวตรคชาดิศรมหาสวามินทร์ สยารัษฎินทรวโรดม บรมจักรพรรดิราช พิลาศธาดาราชาธิราช บรมนารถบพิตร พระพุทธเลิศหล้านภาไลย (? – ປັດຈຸບັນ)
ພົງສາວະລີ
ດັດແກ້ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະເລີດຫຼ້ານະພາໄລ |
ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະເຈົ້າຢູ່ຫົວ | ເຈົ້າພະຍາຈັກກີ | ພະຍາຣາຊະນິກູນ | ເຈົ້າພະຍາວໍຣະວົງສາທິຣາດ |
ຫຍົກ | ||||
ນາກ ນະ ບາງຊ້າງ | ທອງ ນະ ບາງຊ້າງ | ພອນ ນະ ບາງຊ້າງ | ||
ຊີ | ປະຂາວພາຍ | |||
ສົມເດັດພະຣູປສິຣິໂສພາກມະຫານາກນາຣີ | ||||
ຖີ | ແສນ | |||
ອ້າງອີງ
ດັດແກ້- ↑ พระราชพงษาวดาร กรุงรัตนโกสินทร รัชกาลที่ 2 : 2 ประวัติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 2 เมื่อก่อนเสด็จผ่านพิภพ
- ↑ พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 1 : 3. ประดิษฐานพระราชวงศ์
- ↑ พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ 1 : 123. พระราชพิธีอุปราชาภิเษกเจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร
- ↑ พระราชวิจารณ์ จดหมายเหตุความทรงจำ, ข้อ 222
- ↑ พระราชพงษาวดาร กรุงรัตนโกสินทร รัชกาลที่ 2 : 1. สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 1 สวรรคต
- ↑ พระราชพงษาวดาร กรุงรัตนโกสินทร รัชกาลที่ 2 : 4. เกิดเหตุเรื่องเจ้าฟ้ากรมขุนกระษัตรานุชิต
- ↑ พระราชพงษาวดาร กรุงรัตนโกสินทร รัชกาลที่ 2 : 5. พระราชพิธีบรมราชาภิเศก
ກ່ອນໜ້າ | ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະເລີດຫຼ້ານະພາໄລ | ຖັດໄປ | ||
---|---|---|---|---|
ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະຍອດຟ້າຈຸລາໂລກມະຫາລາດ | ພະເຈົ້າກຸງສີອະຍຸດທະຍາ (ຄ.ສ. 1809 – 1824) |
ພະບາດສົມເດັດພະນັ່ງເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ | ||
ສົມເດັດພະບໍວອນລາດເຈົ້າມະຫາສຸຣະສິງຫະນາດ | ກົມພະລາຊະວົງບໍວອນສະຖານມຸງຄຸນ (ຄ.ສ. 1807 – 1809) |
ສົມເດັດພະບໍວອນລາດເຈົ້າມະຫາເສນານຸຣັກ |