ເຂດປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍ
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
ເຂດປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍ (ໄທ: เขตป้อมปราบศัตรูพ่าย) ແມ່ນ 1 ໃນ 50 ເຂດການປົກຄອງຂອງບາງກອກ ຢູ່ໃນກຸ່ມເຂດບາງກອກກາງ ຖືເປັນເຂດອະນຸລັກເມືອງເກົ່າ ແຫຼ່ງທ່ອງທ່ຽວເຊິງປະຫວັດສາດແລະສິລະປະວັດທະນະທຳທາງຝັ່ງພະນະຄອນ
ບ່ອນຕັ້ງແລະອານາເຂດ
ດັດແກ້ຕັ້ງຢູ່ບໍລິເວນທາງທິດຕາເວັນຕົກຂອງຝັ່ງພະນະຄອນ ມີອານາບໍລິເວນຕິດຕໍ່ກັບເຂດໄກ້ຄຽງ ດັງນີ້
- ທິດເໜືອ ຕິດຕໍ່ກັບເຂດດຸສິດ ມີຄອງຜະດຸງກຸງກະເສມເປັນເສັ້ນແບ່ງເຂດ
- ທິດຕາເວັນອອກ ຕິດຕໍ່ກັບເຂດປະທຸມວັນ ມີຄອງຜະດຸງກຸງກະເສມເປັນເສັ້ນແບ່ງເຂດ
- ທິດໃຕ້ ຕິດຕໍ່ກັບເຂດສັມພັນທະວົງ ມີຖະໜົນພະຮາມທີ 4 ແລະຖະໜົນຈະເລີນກຸງເປັນເສັ້ນແບ່ງເຂດ
- ທິດຕາເວັນຕົກ ຕິດຕໍ່ກັບເຂດພະນະຄອນ ມີຄອງຮອບກຸງ (ຄອງໂອ່ງອ່າງ) ແລະຖະໜົນລາຊະດຳເນິນນອກເປັນເສັ້ນແບ່ງເຂດ
ທີ່ມາຂອງຊື່ເຂດ
ດັດແກ້ຊື່ເຂດ "ປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍ" ຕັ້ງຂຶ້ນເພື່ອເປັນອະນຸສອນແກ່ປ້ອມປ້ອງກັນຂ້າສຶກທີ່ຕັ້ງຢູ່ໃຕ້ຕະຫຼາດນາງເລິ້ງບ້ານຍວນ[3] ໄກ້ຂົວນົບພະວົງ[4] ເຊິ່ງເປັນໜຶ່ງໃນເຈັດປ້ອມທີ່ພະບາດສົມເດັດພະຈອມເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວໂປດເກົ້າໃຫ້ສ້າງຂຶ້ນຕະຫຼອດຝັ່ງຄອງຜະດຸງກຸງກະເສມ (ຄູພະນະຄອນໃໝ່ໃນສະໄໝນັ້ນ) ຕໍ່ມາເມື່ອຕົວເມືອງຂະຫຍາຍອອກໄປຫຼາຍຂຶ້ນແລະຄວາມຈຳເປັນໃນການປ້ອງກັນສັດຕູດ້ວຍປ້ອມປາການກໍໝົດໄປ ປ້ອມນີ້ຈຶງຖືກລື້ລົງພ້ອມກັບປ້ອມອື່ນໆ
ປະຫວັດສາດ
ດັດແກ້ອຳເພີປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍ ຕັ້ງຂຶ້ນຕາມປະກາດກະຊວງນະຄອນບານເມື່ອວັນທີ 15 ຕຸລາ ຄ.ສ. 1915 [5] (ລາຊະສະໄໝພະບາດສົມເດັດພະມຸງກຸດເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ) ແມ່ນອຳເພີຊັ້ນໃນອຳເພີໜຶ່ງຂອງບາງກອກ (ປ່ຽນຊື່ມາຈາກມົນທົນກຸງເທບ) ບ່ອນທີ່ທຳການຢູ່ບໍລິເວນຖະໜົນຫຼວງ ຫຼັງວັດເທບສິລິນທາວາດ ຕຳບົນປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍ[3] ຕໍ່ມາໃນວັນທີ 21 ຕຸລາ ປີດຽວກັນ ໄດ້ມີປະກາດກະຊວງນະຄອນບານກຳໜົດເຂດການປົກຄອງໃນບາງກອກຂຶ້ນໃໝ່ ໂດຍກຳໜົດໃຫ້ອຳເພີປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍຮວມຢູ່ໃນທ້ອງທີ່ຈັງຫວັດພະນະຄອນ[6]
ໃນວັນທີ 1 ເມສາ ຄ.ສ. 1926 (ລາຊະສະໄໝພະບາດສົມເດັດພະປົກເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ) ທາງການໄດ້ປ່ຽນແປງຖານະເຂດການປົກຄອງຂະໜາດນ້ອຍທີ່ມີອານາເຂດຕິດຕໍ່ກັນໄກ້ຊິດຈັງຫວັດພະນະຄອນ ເພື່ອເປັນການປະຫຍັດງົບປະມານແຜ່ນດິນ ອຳເພີປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍຈຶງຖືກລົດຖານະເປັນ ກິ່ງອຳເພີປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍ ຂຶ້ນກັບອຳເພີສາມຍອດ[7] ແບ່ງເຂດການປົກຄອງອອກເປັນ 22 ຕຳບົນ[8]
ໃນປີ ຄ.ສ. 1938 (ລາຊະສະໄໝພະບາດສົມເດັດພະເຈົ້າຢູ່ຫົວອານັນທະມະຫິດົນ) ທາງການໄດ້ປັບປຸງເຂດການປົກຄອງໃໝ່ເພື່ອໃຫ້ເໝາະສົມກັບສະພາບພື້ນທີ່ໂດຍຍຸບຮວມອຳເພີທີ່ມີຂະໜາດເນື້ອທີ່ນ້ອຍແລະຈຳນວນປະຊາກອນບໍ່ຫຼາຍເຂົ້ານຳກັນ ສຳລັບອຳເພີປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍໄດ້ຮັບໂອນພື້ນທີ່ຕຳບົນວັດໂສມມະນັດ ຕະຫຼາດນາງເລິ້ງ ແລະມະຫານາກຈາກອຳເພີນາງເລິ້ງເຊິ່ງຍຸບລົງໃນຄາວນີ້[9] ແລະໄດ້ຍ້າຍທີ່ວ່າການອຳເພີໄປຕັ້ງທີ່ສາມແຍກຖະໜົນຫຼານຫຼວງຕັດກັບຖະໜົນພະນຽງຕຳບົນວັດໂສມມະນັດ ເຊິ່ງເຄີຍເປັນບ່ອນຕັ້ງທີ່ວ່າການອຳເພີນາງເລິ້ງ
ໃນປີ ຄ.ສ. 1940 ມີປະກາດປ່ຽນແປງເຂດຕຳບົນແລະອຳເພີໃນຈັງຫວັດພະນະຄອນແລະຈັງຫວັດທົນບຸລີ ຕຳບົນມະຫານາກແລະຕະຫຼາດນາງເລິ້ງຖືກຍຸບເຂົ້າກັບຕຳບົນວັດໂສມມະນັດ ຕຳບົນບ້ານບາດຖືກຍຸບໄປຮວມກັບຕຳບົນວັດເທບສິລິນແລະປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍ ຕຳບົນໂຮງລ້ຽງເດັກແລະສວນມະລິຖືກຍຸບເຂົ້າກັບຕຳບົນວັດເທບສິລິນແລະຕຳບົນວໍລະຈັກຖືກຍຸບຮວມເຂົ້າກັບຕຳບົນປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍ[10] ຈາກນັ້ນກະຊວງມະຫາດໄທໄດ້ມີປະກາດປ່ຽນແປງການປົກຄອງໃນຈັງຫວັດພະນະຄອນໃໝ່ອີກຄັ້ງເມື່ອປີ ຄ.ສ. 1947 ຄັ້ງນີກຳໜໄດໃຫ້ອຳເພີປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍແບ່ງເຂດການປົກຄອງຍ່ອຍອອກເປັນ 5 ຕຳບົນ[11]
ຕໍ່ມາມີປະກາດຄະນະປະຕິວັດໃຫ້ຮວມຈັງຫວັດພະນະຄອນກັບຈັງຫວັດທົນບຸລີເຂົ້ານຳກັນເປັນນະຄອນຫຼວງກຸງເທບທົນບຸລີໃນປີ ຄ.ສ. 1971 ເຊິ່ງເປັນດຽວກັບທີ່ອຳເພີປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍໄດ້ຍ້າຍທີ່ວ່າການຈາກຖະໜົນຫຼານຫຼວງໄປຕັ້ງຢູ່ທີ່ຖະໜົນສູພະມິດ ຕຳບົນວັດໂສມມະນັດ (ທີ່ຕັ້ງປັດຈຸບັນ) ແລະໃນປີຕໍ່ມາ (ຄ.ສ. 1972) ກໍມີປະກາດຄະນະປະຕິວັດປ່ຽນຮູບແບບການບໍລິຫານນະຄອນຫຼວງໃໝ່ອີກຄັ້ງຈາກນະຄອນຫຼວງກຸງເທບທົນບຸລີເປັນກຸງເທບມະຫານະຄອນ ແບ່ງພື້ນທີ່ອອກເປັນເຂດແລະແຂວງແທນອຳເພີແລະຕຳບົນ ອຳເພີປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍຈຶງໄດ້ຮັບການປ່ຽນແປງຖານະເປັນ ເຂດປ້ອມປາບສັດຕຸພ່າຍ ນັບແຕ່ນັ້ນ
ການແບ່ງເຂດການປົກຄອງ
ດັດແກ້ເຂດປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍແບ່ງເຂດການປົກຄອງຍ່ອຍອອກເປັນ 5 ແຂວງ (khwaeng) ໄດ້ແກ່
| ອັກສອນລາວ | ອັກສອນໂລມັງ | ພື້ນທີ່ (ຕລ.ກມ.) |
ຈຳນວນປະຊາກອນ (ມັງກອນ 2016) |
ຈຳນວນບ້ານ (ມັງກອນ 2016) |
ຄວາມໜາແໜ້ນ (ມັງກອນ 2016) |
|---|---|---|---|---|---|
| ປ້ອມປາບ | Pom Prap | 0.475 |
16,267 |
6,441 |
34,246.31
|
| ວັດເທບສິລິນ | Wat Thep Sirin | 0.340 |
7,482 |
2,748 |
22,005.88
|
| ຄອງມະຫານາກ | Khlong Maha Nak | 0.355 |
9,953 |
5,505 |
28,036.61
|
| ບ້ານບາດ | Ban Bat | 0.316 |
7,407 |
2,594 |
23,439.87
|
| ວັດໂສມມະນັດ | Wat Sommanat | 0.445 |
7,398 |
2,227 |
16,624.71.43
|
| ທັງໝົດ | 1.931 |
48,507 |
19,515 |
25,120.14
| |
ການຄົມມະນາຄົມ
ດັດແກ້ຖະໜົນສາຍຫຼັກໃນພື້ນທີ່ເຂດປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍ ໄດ້ແກ່
- ຖະໜົນພະຮາມທີ 4 ຊ່ຽມລະຫວ່າງສີ່ແຍກໝໍມີ ເຖິງຂົວຈະເລີນສະຫວັດ 36
- ຖະໜົນຫຼານຫຼວງ ຊ່ຽມລະຫວ່າງຂົວຜ່ານຟ້າລີລາດເຖິງຂົວຈະຕຸລະພັກຮັງສະລິດ (ສີ່ແຍກສະພານຂາວ)
- ຖະໜົນວໍລະຈັກ ຊ່ຽມຖະໜົນຈະເລີນກຸງ (ສີ່ແຍກເອສ ເອ ບີ) ກັບຖະໜົນບຳລຸງເມືອງ (ສີ່ແຍກແມ້ນສີ)
- ຖະໜົນຈະເລີນກຸງ ຊ່ຽມລະຫວ່າງຂົວດຳຮົງສະຖິດກັບສີ່ແຍກໝໍມີ
- ຖະໜົນບຳລຸງເມືອງ ຊ່ຽມລະຫວ່າງຂົວສົມມຸດຕິອະມອນມາກກັບຂົວກະສັດສຶກ
- ຖະໜົນໄມຕີຈິດ ເລິ່ມຕົ້ນຈາກຖະໜົນຫຼວງ (ຫ້າແຍກພັບພາໄຊ) ຜ່ານວົງວຽນ 22 ກໍລະກົດ ສິ້ນສຸດທີ່ຖະໜົນກຸງກະເສມ(ສີ່ແຍກໄມຕີຈິດ)
- ຖະໜົນມິດພັນ ຊ່ຽມຖະໜົນຫຼວງກັບຖະໜົນຈະເລີນກຸງ (ສີ່ແຍກໝໍມີ)
- ຖະໜົນເສືອປ່າ ຊ່ຽມຖະໜົນຈະເລີນກຸງ (ສີ່ແຍກເສືອປ່າ) ກັບຖະໜົນຫຼວງ (ສີ່ແຍກໂຮງພະຍາບານກາງ)
- ຖະໜົນຈັກກະພັດດິພົງ ຊ່ຽມຖະໜົນບຳລຸງເມືອງ (ສີ່ແຍກແມ້ນສີ) ກັບຖະໜົນລາຊະດຳເນິນນອກ (ສີ່ແຍກ ຈ.ປ.ລ.)
- ຖະໜົນນະຄອນສະຫວັນ ຊ່ຽມລະຫວ່າງຂົວເທວະກຳຮັງຮັກກັບຂົວຜ່ານຟ້າລີລາດ
- ຖະໜົນພັບພາໄຊ ຊ່ຽມຖະໜົນຈະເລີນກຸງ (ສີ່ແຍກແປງນາມ) ກັບຖະໜົນບຳລຸງເມືອງ (ສາມແຍກອະນາໄມຫຼືສາມແຍກໂຊໂຫ)
- ຖະໜົນວົງວຽນຍີ່ສິບສອງກະລະກະດາຄົມ ແມ່ນຖະໜົນວົນຮອບວົງວຽນ 22 ກະລະກະດາຄົມ
- ຖະໜົນສັນຕິພາບ ເລິ່ມຕົ້ນຈາກຖະໜົນພັບພາໄຊ ຜ່ານວົງວຽນ 22 ກະລະກະດາຄົມ ສິ້ນສຸດທີ່ຖະໜົນກຸງກະເສມ
- ຖະໜົນຫຼວງ ຊ່ຽມລະຫວ່າງຂົວລະພີພັດທະນະພາກກັບຂົວນົບພະວົງ
- ຖະໜົນຍຸຄົນ 2 ຊ່ຽມຖະໜົນບຳລຸງເມືອງ (ສາມແຍກຍຸຄົນ 2 ຫຼື ສາມແຍກສວນມະລິ) ກັບຖະໜົນຫຼວງ (ສີ່ແຍກໂຮງພະຍາບານກາງ)
- ຖະໜົນບໍລິພັດ ຊ່ຽມລະຫວ່າງຖະໜົນເຍົາວະລາດຂະໜານໄປກັບຄອງຮອບກຸງຫຼື ຄອງໂອ່ງອ່າງ ໄປຮອດຂົວມະຫາດໄທອຸທິດທີ່ຂ້າມຄອງມະຫານາກໄປຊ່ຽມຖະໜົນດຳຮົງຮັກແລະຖະໜົນລາຊະດຳເນິນນອກ
ສະຖານທີ່ສຳຄັນ
ດັດແກ້
- ພູເຂົາທອງ (ພະບໍລົມບັນພົດ) ໃນວັດສະເກດລາຊະວໍລະມະຫາວິຫານ
- ກະຊວງຄົມມະນາຄົມ
- ກະຊວງການພັດທະນາສັງຄົມແລະຄວາມມັ່ນຄົງຂອງມະນຸດ
- ກະຊວງການທ່ອງທ່ຽວແລະກີລາ
- ວັດມັງກອນກະມະລາວາດ (ວັດເລັ່ງເນີ່ຍຍີ່)
- ເວທີມວຍລາຊະດຳເນິນ
- ວັດເທບສິລິນທາວາດ
- ໂຮງຮຽນເທບສິລິນ
- ໂຮງຮຽນສາຍປັນຍາ ໃນພະບໍລົມລາຊິນູປະຖັມ
- ວົງວຽນ 22 ກະລະກະດາ
- ວັດພະພິເຣນ
- ວັດສິຕາຮາມ
- ວັດດິສານຸກາຮາມ
- ວັດສຸນທອນທຳມະທານ
- ວັດໄຊຊະນະສົງຄາມ
- ວັດເທວີວໍລະຍາດ
- ວັດໂສມມະນັດລາຊະວໍລະວິຫານ
- ວັດພັບພາໄຊ
- ວັດຄະນິກາຜົນ
ຕະຫຼາດ
ດັດແກ້- ຕະຫຼາດຄອງຖົມ ແມ່ນຕະຫຼາດນັດວັນເສົາ-ອາທິດ ເຊິ່ງສ່ວນຫຼາຍຈະຂາຍກ່ຽວກັບຊິ້ນສ່ວນໄຟຟ້າລາຄາຖືກ
- ຕະຫຼາດໂບ໊ເບ໊ ຕະຫຼາດທີ່ຂາຍເສື້ອຜ້າລາຄາຖືກ
- ຕະຫຼາດນາງເລິ້ງ ຕະຫຼາດບົກແຫ່ງທຳອິດຂອງໄທ ແລະເປັນຊຸມຊົນທີ່ມີປະຫວັດສາດຍາວນານ
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນອື່ນ
ດັດແກ້- ເວັບໄຊຕ໌ສຳນັກງານເຂດປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍ Archived 2007-09-27 at the Wayback Machine
- ແຜນທີ່ເຂດປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍ Archived 2007-09-27 at the Wayback Machine
- ແຜນທີ່ແລະພາບຖ່າຍທາງອາກາດຂອງ ເຂດປ້ອມປາບສັດຕູພ່າຍ
- ພາບຖ່າຍດາວທຽມຈາກວິກິແມເປຍ ຫຼືກູເກິ້ນແມປສ໌
- ແຜນທີ່ຈາກມັລຕິແມປ ຫຼືໂກລບອລໄກດ໌
- ພາບຖ່າຍທາງອາກາດຈາກເທີຣາເຊິຣ໌ຟເວີ
ພິກັດພູມສາດ: 13°45′29″N 100°30′47″E / 13.758°N 100.513°E
ອ້າງອິງ
ດັດແກ້- ↑ ศูนย์ข้อมูลกรุงเทพมหานคร. สถิติจำนวนประชากรและบ้านในกรุงเทพมหานคร จำแนกตามรายแขวงและเขต ณ เดือน ธันวาคม 2550. Archived 2009-02-14 at the Wayback Machine สืบค้น 21 กันยายน 2552.
- ↑ สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "สถิติประชากรและบ้าน - จำนวนประชากรแยกรายอายุ." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/upstat_age.php. สืบค้น 9 มกราคม 2566.
- ↑ 3.0 3.1 สำนักงานเขตป้อมปราบศัตรูพ่าย. "ประวัติสำนักงานเขตป้อมปราบศัตรูพ่าย." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://203.155.220.239/subsite/index.php?strOrgID=001046&strSection=aboutus&intContentID=413 Archived 2011-05-10 at the Wayback Machine 2548. สืบค้น 22 กันยายน 2552.
- ↑ กนกวลี ชูชัยยะ. พจนานุกรมวิสามานยนามไทย : วัด วัง ถนน สะพาน ป้อม. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, 2548, หน้า 180.
- ↑ "ประกาศยกเลิกอำเภอชั้นใน ๗ อำเภอ และตั้งอำเภอชั้นในขึ้นใหม่ ๒๕ อำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 32: 335–348. 31 ตุลาคม 2458. Archived from the original (PDF) on 2011-11-08. Retrieved 2016-12-01.
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ "ประกาศกระทรวงนครบาล เรื่อง กำหนดเขตร์ท้องที่การปกครองกรุงเทพพระมหานคร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 32: 325–334. 31 ตุลาคม 2458.
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ "ประกาศ เรื่องยุบเลิกอำเภอและลดลงเปนกิ่งในจังหวัดพระนคร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 42: 431–432. 31 มีนาคม 2468.
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ ศูนย์ข้อมูลกรุงเทพมหานคร. "วิวัฒนาการของกรุงเทพมหานคร". [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://203.155.220.230/passbkk/frame.asp Archived 2009-02-27 at the Wayback Machine [ม.ป.ป.]. สืบค้น 22 กันยายน 2552.
- ↑ "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ยุบรวมอำเภอ และยุบอำเภอลงเป็นกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 22: 1840–1842. 29 สิงหาคม 2481. Archived from the original (PDF) on 2011-11-08. Retrieved 2016-12-02.
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตต์ตำบลและอำเภอในจังหวัดพระนครและธนบุรี" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 57: 2598–2606. 29 ตุลาคม 2483.
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help) - ↑ "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตต์ตำบลในจังหวัดพระนคร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (62): 3433–3469. 23 ธันวาคม 2490.
{{cite journal}}: Check date values in:|date=(help)