ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດ

ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດ (ໄທ:พ่อขุนศรีอินทราทิตย์) ຫຼືພະນາມເຕັມ ກຳມະຣະເຕງອັນສີອິນທະລະບະດິນທາທິດ (ໄທ:กมรเตงอัญศรีอินทรบดินทราทิตย์) ພະມານເດີມ "ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວ" (ໄທ:พ่อขุนบางกลางหาว) ແມ່ນປະຖົມກະສັດແຫ່ງລາຊະວົງພະຣ່ວງຕາມປະຫວັດສາດໄທ ຊົງຄອງລາດຕັ້ງແຕ່ ຄ.ສ. 1238 ຮອດ ຄ.ສ. 1270

ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດ
ພະບໍລົມນາມາພິໄທ	ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວ
ພະປໍລະມາພິໄທ	ກະມອນເຕງອັນສີອິນທະລະບະດິນທາທິດ
ພະລາຊະອິສະລິຍະຍົດ	ພະຣ່ວງເຈົ້າສຸໂຂໄທ​
ລາຊະວົງ	ພະຣ່ວງ
ຄອງລາດ	ຄ.ສ. 1238 - 1270
ໄລຍະຄອງລາດ	32 ປີ
ລາຊະການກ່ອນໜ້າ	ຂອມສະບາດໂຂນລຳພົງ
ລາຊະການຕໍ່ໄປ	ພໍ່ຂຸນບານເມືອງ
ຂໍ້ມູນສ່ວນພະອົງ
ພະລາຊະສົມພົບ	ຄ.ສ. 1188
ສະຫວັນຄົດ	ຄ.ສ. 1270
ພະມະເຫສີ	ນາງເສືອງ
ພະລາດຊະບຸດ	ພໍ່ຂຸນບານເມືອງ ພໍ່ຂຸນຣາມຄຳແຫງມະຫາລາດ ພະລາຊະໂອລົດອີກ 1 ພະອົງ ພະລາຊະທິດາອີກ 2 ພະອົງ

ພະນາມ

1. ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວ
2. ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດ
3. ບາງກາງຫາວ
4. ພະຣ່ວງ
5. ພະອິນທະລາຊາ
6. ອາລຸນລາດ
7. ໄສຣັງຄະລາດ ຫຼື ໄສຣັງຄະລາຊາ
8. ໄສນະລົງຄະລາດ
9. ຣັງຄະລາດ ຫຼື ສຸຣັງຄະລາດ
10. ພະຣ່ວງ ຫຼື ໂລດຈະນະລາດ

ສຳລັບພະນາມທຳອິດ ຄື ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວນັ້ນແມ່ນພະນາມດັ້ງເດີມເມື່ອຄັ້ງເປັນເຈົ້າບາງຍາງ ເປັນທີ່ຍອມຮັບກັນໂດຍທົ່ວໄປວ່າພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວແມ່ນພະນາມສະໄໝເປັນເຈົ້າເມືອງບາງຍາງໂດຍແທ້ຈິງ

ພະລາຊະກໍລະນີຍະກິດ

ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດເມື່ອຄັ້ງຍັງເປັນພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວໄດ້ຮ່ວມກັບພໍ່ຂຸນຜາເມືອງເຈົ້າເມືອງຣາດແຫ່ງລາຊະວົງສີນາວນຳຖຸມຮວມກຳລັງພົນກັນເຮັດລັດຖະປະຫານ ຂອມສະບາດໂຂນລຳພົງ ໂດຍພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວຕີເມືອງສີສັດຊະນາໄລແລະເມືອງບາງຂົງໄດ້ແລະຍົກທັງສອງເມືອງໃຫ້ພໍ່ຂຸນຜາເມືອງ ສ່ວນພໍ່ຂຸນຜາເມືອງຕີເມືອງສຸໂຂໄທໄດ້ ກໍໄດ້ມອບເມືອງສຸໂຂໄທໃຫ້ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວ ພ້ອມພະຂັນໄຊສີແລະພະນາມ "ສີອິນທະລະບະດິນທາທິດ" ເຊິ່ງໄດ້ນຳມາໃຊ້ເປັນພະນາມ ພາຍຫຼັງໄດ້ກາຍເປັນ "ສີອິນທາທິດ" ການເຂົ້າມາຄອງສຸໂຂໄທຂອງພະອົງ ສົ່ງຜົນໃຫ້ລາຊະວົງພະຣ່ວງເຂົ້າມາມີອິດທິພົນໃນເຂດພະນະຄອນສຸໂຂໄທເພິ່ມຫຼາຍຂຶ້ນແລະໄດ້ແຜ່ຂະຫຍາຍດິນແດນກວ້າງຂວາງຫຼາຍອອກໄປ ແຕ່ເຂດແດນເມືອງສອນລວງສອງແຄວ ກໍຍັງຄົງເປັນຖານກຳລັງຂອງລາຊະວົງສີນາວນຳຖຸມຢູ່

ເບິ່ງຕື່ມ

• ລາຍພະນາມພະມະຫາກະສັດໄທ

ອ້າງອິງ

ประเสริฐ ณ นคร. พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ สารานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. เล่ม 26. หน้า 16861-16864 พ.ศ. 2549

• พระมหากษัตริย์ไทย: พระราชประวัติพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ Archived 2006-05-21 at the Wayback Machine