ເຈົ້າຟ້າທຳມະທິເບດໄຊຍະເຊດສຸຣິຍະວົງ
ກົມພະລາຊະວັງບໍວອນສະຖານມົງຄົນ ເຊິ່ງມີພະນາມເດີມວ່າ ເຈົ້າຟ້າທຳມາທິເບດໄຊຍະເຊດສຸລິຍະວົງ (ໄທ: เจ้าฟ้าธรรมาธิเบศไชยเชษฐ์สุริยวงศ์)[1] ຫຼືພະນາມທີ່ຮູ້ຈັກກັນໂດຍທົ່ວໄປວ່າ ເຈົ້າຟ້າກຸ້ງ (ໄທ: เจ้าฟ้ากุ้ง) ແມ່ນພະລາຊະໂອລົດໃນສົມເດັດພະເຈົ້າຢູ່ຫົວບໍຣົມໂກດແລະກົມມະຫຼວງອະໄພນຸຊິດ
ເຈົ້າຟ້າທຳມະທິເບດໄຊຍະເຊດສຸຣິຍະວົງ | |||||
---|---|---|---|---|---|
ກົມພະລາຊະວັງບໍວອນສະຖານມົງຄົນ | |||||
ກົມພະລາຊະວັງບໍວອນສະຖານມົງຄົນແຫ່ງກຸງສີອະຍຸດທະຍາ | |||||
ກ່ອນໜ້າ | ເຈົ້າຟ້າພອນ | ||||
ປະສູດ | ຄ.ສ. 1715 | ||||
ສິ້ນພະຊົນ | ຄ.ສ. 1755 | ||||
ພະມະເຫສີ | ເຈົ້າຟ້າອິນທະສຸດາວະດີ ກົມມະຂຸນຍິສານເສນີ | ||||
|
ພະອົງມີພະປີຊາສາມາດຫຼາຍດ້ານ ໂດຍສະເພາະດ້ານວັນນະກຳນັ້ນ ຊົງພະນິພົນວັນນະກຳໄວ້ຫຼາຍເລື່ອງ ເຊັ່ນ ກາບເຫ່ເຮືອ ນັນໂທປະນັນທະສູດຄຳຫຼວງ ພະມາໄລຄຳຫຼວງ ເນື່ອງຈາກພະອົງລັກລອບເປັນຊູ້ກັບພະສະໜົມຂອງພະລາຊະບິດາຈຶ່ງຕ້ອງພະອາຍາໃຫ້ຄ້ຽນ ເປັນເຫດໃຫ້ພະອົງສະເດັດສະຫວັນຄົດໃນທີ່ສຸດ
ພະປະຫວັດ
ດັດແກ້ເຈົ້າຟ້າທຳມາທິເບດໄຊຍະເຊດສຸລິຍະວົງ (ຄຳໃຫ້ການຊາວກຸງເກົ່າວ່າ ເຈົ້າຟ້ານະລາທິເບດ[2]) ສະເດັດພະລາຊະສົມພົບເມື່ອໃດບໍ່ປາກົດຫຼັກຖານ[1] ພະອົງແມ່ນພະລາຊະໂອລົດພະອົງໃຫຍ່ໃນສົມເດັດພະເຈົ້າຢູ່ຫົວບໍຣົມໂກດ ປະສູດແຕ່ກົມມະຫຼວງອະໄພນຸຊິດ (ຫຼືພະພັນວັດສາໃຫຍ່) ໂດຍພະມານດາຂອງພະອົງສືບເຊື້ອສາຍມາຈາກສະກຸນພາມບ້ານສະໝໍພື ທີ່ມີຕົ້ນສະກຸນມາຈາກເມືອງຮາມນະຄອນ ມັດຖະຍະປະເທດ
ພະອົງມີພະເຊດຖະພະຄິນີ 1 ພະອົງ ຄື ເຈົ້າຟ້າບໍລົມ ແລະພະຂະນິດຖາ 6 ພະອົງ ໄດ້ແກ່ ເຈົ້າຟ້າທິດາ ເຈົ້າຟ້າລັດສະໝີ ເຈົ້າຟ້າສຸລິຍະວົງ ເຈົ້າຟ້າສຸລິຍາ ເຈົ້າຟ້າອິນທະສຸດາວະດີ (ກົມມະຂຸນຍິສານເສນີ ພະອັກຄະລະມະເຫສີໃນພະອົງ) ນອກຈາກນີ້ ພະອົງຍັງມີພະອະນຸຊາຕ່າງພະມານດາ 2 ພະອົງ ຄືເຈົ້າຟ້າເອກກະທັດ (ສົມເດັດພະທີ່ນັ່ງສຸລິຍາດອະມະລິນ) ແລະເຈົ້າຟ້າອຸທຸມພອນ (ສົມເດັດພະເຈົ້າອຸທຸມພອນ) ເມື່ອສົມເດັດພະລາຊະບິດາຂຶ້ນຄອງລາຊະສົມບັດແຫ່ງກຸງສີອະຍຸດທະຍາແລ້ວ ພະອົງໄດ້ຮັບການສະຖາປະນາໃຫ້ຊົງກົມທີ່ ກົມມະຂຸນເສນາພິທັກ
ເຫດແຫ່ງການອອກຜະໜວດ
ດັດແກ້ເນື່ອງຈາກເຈົ້າຟ້າພະນະເຣນທອນ ກົມມະຂຸນສຸເຣນທອນພິທັກ ພະລາຊະໂອລົດໃນສົມເດັດພະສັນເພັດທີ່ 9 ນັ້ນ ຊົງສະໜິດກັບພະລາຊະບິດາຂອງພະອົງຢ່າງຫຼາຍ ເຮັດໃຫ້ພະອົງເກີດຄວາມລະແວງຂຶ້ນ ເມື່ອພະລາຊະບິດາຊົງປະຊວນແລະເຈົ້າພະກົມມະຂຸນສຸເຣນທອນພິທັກສະເດັດມາຊົງຢ້ຽມ ພະອົງຈຶ່ງຕຣັສໃຫ້ພະອົງເຈົ້າຊື່ນແລະພະອົງເຈົ້າເກີດໄປນິມົນເຈົ້າພະກົມມະຂຸນສຸເຣນທອນພິທັກເຂົ້າມາຍັງພະລາຊະວັງໜ້າ ເມື່ອເຈົ້າພະກົມມະຂຸນສຸເຣນທອນພິທັກສະເດັດມາເຖິງ ພະອົງໄດ້ໃຊ້ພະແສງດາບຟັນເຈົ້າພະກົມມະຂຸນສຸເຣນທອນພິທັກ ແຕ່ບໍ່ຊົງໄດ້ຮັບບາດເຈັບພຽງຖືກແຕ່ຜ້າຈີວອນຂາດເທົ່ານັ້ນ ເມື່ອພະອົງທອດພະເນດເຫັນດັງນັ້ນຈຶ່ງເກງພະລາຊະອາຍາແລ້ວຈຶ່ງສະເດັດໄປຍັງຕຳໜັກກົມມະຫຼວງອະໄພນຸຊິດ ພະມານດາຂອງພະອົງ
ຫຼັງຈາກນັ້ນ ເຈົ້າພະກົມມະຂຸນສຸເຣນທອນພິທັກສະເດັດເຂົ້າເຝົ້າສົມເດັດພະສັນເພັດທີ່ 9 ແລະພະອົງຕຣັສຖາມວ່າ ເຫດໃດພະຈີວອນຈຶ່ງຂາດ ເຈົ້າຟ້າພະກົມມະຂຸນສຸເຣນທອນພິທັກຖະຫວາຍພະພອນວ່າກົມມະຂຸນເສນາພິທັກຫຍອກທ່ານ ເມື່ອເຈົ້າພະກົມມະຂຸນສຸເຣນທອນພິທັກຖະຫວາຍພະພອນລາສົມເດັດພະສັນເພັດທີ່ 9 ແລ້ວ ກົມມະຫຼວງອະໄພນຸຊິດໄດ້ສະເດັດມາອ້ອນວອນແລະຕຣັສວ່າຖ້າທ່ານບໍ່ຊ່ວຍໃນຄາວນີ້ເຫັນທີກົມມະຂຸນເສນາພິທັກ ຄົງສິ້ນເຈົ້າຟ້າພະກົມມະຂຸນສຸເຣນທອນພິທັກຈຶ່ງຕຣັສວ່າຄົງມີແຕ່ຮົ່ມກາສາວະພັກເທົ່ານັ້ນທີ່ຊ່ວຍໄດ້ ກົມມະຫຼວງອະໄພນຸຊິດຈຶ່ງພາກົມມະຂຸນເສນາພິທັກສະເດັດອອກຜະໜວດທັນທີທີ່ວັດໂຄກແສງ ມີພະນາມສາຍາວ່າ "ສິຣິປາໂລ"[3]
ໃນຄັ້ງນັ້ນສົມເດັດພະພຸດທະເຈົ້າຢູ່ຫົວຊົງພະພິໂລດກົມມະຂຸນເສນາພິທັກຫຼາຍ ມີພະລາຊະດຳລັດໃຫ້ຄົ້ນຫາຕົວຈົນທົ່ວພະລາຊະວັງ ແຕ່ພົບພຽງພະອົງເຈົ້າຊື່ນແລະພະອົງເຈົ້າເກີດທີ່ສົມຮູ້ຮ່ວມຄິດເທົ່ານັ້ນ ຈຶ່ງມີພະລາຊະດຳລັດໃຫ້ນຳຕົວທັ້ງ 2 ພະອົງໄປສຳເລັດໂທດດ້ວຍທ່ອນຈັນ
ການຂຶ້ນເປັນກົມພະລາຊະວັງບໍວອນສະຖານມົງຄົນ
ດັດແກ້ເມື່ອປີ ຄ.ສ. 1737 ກົມມະຫຼວງອະໄພນຸຂິດຊົງພະປະຊວນໜັກແລະໄດ້ຕຣັສທູນຂໍພະລາຊະທານອະໄພໂທດໃຫ້ກົມມະຂຸນເສນາພິທັກເຊິ່ງຜະໜວດຢູ່ນັ້ນ ສົມເດັດພະພຸດທະເຈົ້າຢູ່ຫົວກໍພະລາຊະທານອະໄພໂທດ ຫຼັງຈາກນັ້ນ ກົມມະຫຼວງອະໄພນຸຊິດກໍສະເດັດສະຫວັນຄົດລົງ ສ່ວນກົມມະຂຸນເສນາພິທັກຊົງລາຜະໜວດແລະໄດ້ເຂົ້າເຝົ້າລະອອງທຸລີພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະເຈົ້າຢູ່ຫົວດັງເດີມ
ໃນປີ ຄ.ສ. 1741 ພະລາຊະໂກສາປານບ້ານວັດຣະຄັງໄດ້ກາບບັງຄົມທູນສົມເດັດພະພຸດທະເຈົ້າຢູ່ຫົວຂໍພະລາຊະທານໃຫ້ສະຖາປະນາກົມມະຂຸນເສນາພິທັກຂຶ້ນປະດິດສະຖານທີ່ກົມພະລາຊະວັງບໍວອນສະຖານມົງຄົນ ສົມເດັດພະພຸດທະເຈົ້າຢູ່ຫົວຈຶ່ງມີພະລາຊະດຳລັດໃຫ້ປະຊຸມເສນາບະດີ ເມື່ອທຸກຝ່າຍເຫັນພ້ອງຕ້ອງກັນແລ້ວ ຈຶ່ງຊົງພະກະລຸນາໂປດເກົ້າ ໃຫ້ຈັດຕັ້ງພະລາຊະພິທີອຸປະລາຊາພິເສກສະຖາປະນາກົມມະຂຸນເສນາພິທັກຂຶ້ນເປັນກົມພະລາຊະວັງບໍວອນສະຖານມົງຄົນ ພ້ອມກັນນີ້ຊົງພະກະລຸນາໂປດເກົ້າ ສະຖາປະນາໃຫ້ເຈົ້າຟ້າອິນທະສຸດາວະດີຊົງກົມທີ່ ກົມມະຂຸນຍິສານເສນີ ແລະພະລາຊະທານໃຫ້ເປັນພະອັກຄະລະຊາຍາໃນກົມພະລາຊະວັງບໍວອນດ້ວຍ
ສະເດັດສະຫວັນຄົດ
ດັດແກ້ກົມພະລາຊະວັງບໍວອນສະຖານມົງຄົນປະຊວນດ້ວຍໂຮກສຳລັບບຸລຸດແລະກາຍໄປເປັນພະໂຮກຄົດຊະລາດ (ໂຮກຄຸດທະລາດ) ເປັນເຫດໃຫ້ພະອົງບໍ່ສາມາດເຂົ້າເຝົ້າສົມເດັດພະພຸດທະເຈົ້າຢູ່ຫົວເຖິງ 3 ປີເສດ ວັນໜຶ່ງພະອົງມີພະບັນທູນໃຫ້ຕຳລວດມານຳຕົວເຈົ້າກົມ ປະລັດກົມ ແລະນາຍເວນປະລັດເວນຂອງເຈົ້າສາມກົມ (ກົມມະໝື່ນຈິດສຸນທອນ ກົມມະໝື່ນສຸນທອນເທບ ແລະກົມມະໝື່ນເສບພັກດີ) ມາຖາມຄວາມວ່າ ເຈົ້າກົມນັ້ນເປັນແຕ່ໝື່ນ ເຫດໃດຈຶ່ງຕັ້ງບັນດາສັກໃຫ້ເປັນຂຸນ ເຊິ່ງນັບວ່າເຮັດສູງເກີນກວ່າສັກ ຈຶ່ງມີພະບັນທູນໃຫ້ລົງພະລາຊະອາຍາໂບຍຫຼັງຄົນລະ 15 ທີບ້າງຄົນລະ 20 ທີບ້າງ
ຫຼັງຈາກນັ້ນບໍ່ດົນ ກົມມະໝື່ນສຸນທອນເທບເຮັດເລື່ອງກາບທູນສົມເດັດພະພຸດທະເຈົ້າຢູ່ຫົວເປັນການລັບວ່າ ກົມພະລາຊະວັງບໍວອນສະຖານມົງຄົນສະເດັດເຂົ້າມາລອບເຮັດຊູ້ກັບເຈົ້າຟ້ານິ່ມ ເຈົ້າຟ້າສັງວານ (ນັກປະຫວັດສາດເຊື່ອວ່າເປັນອົງດຽວກັນ[3]) ເຖິງໃນພະລາຊະວັງຫຼາຍຄັ້ງ ສົມເດັດພະພຸດທະເຈົ້າຢູ່ຫົວຈຶ່ງມີພະລາຊະດຳລັດໃຫ້ກົມພະລາຊະວັງບໍວອນ ເພື່ອນຳຕົວມາສອບຄວາມ ເມື່ອກົມພະລາຊະວັງບໍວອນຮັບສາລະພາບແລ້ວ ຈຶ່ງມີພະລາຊະດຳລັດລົງພະລາຊະອາຍາຄ້ຽນ ແລ້ວໃຫ້ເສນາບະດີແລະລູກຂຸນພິພາກສາໂທດ ທ້າວພະຍາມຸກຂະມົນຕີແລະລູກຂຸນກາບບັງຄົມທູນ ໂທດຂອງກົມພະລາຊະວັງບໍວອນ ເປັນມະຫັນຕະໂທດຂໍພະລາຊະທານໃຫ້ສຳເລັດໂທດດ້ວຍທ່ອນຈັນຕາມຂັດຕິຍະປະເພນີ ສົມເດັດພະພຸດທະເຈົ້າຢູ່ຫົວຕຣັສຂໍຊີວິດໄວ້ແຕ່ໃຫ້ນາບພະນະລາດແລ້ວຖອດໃຫ້ເປັນໄພ່ເສຍ ສ່ວນເຈົ້າຟ້າສັງວານໃຫ້ລົງພະລາຊະອາຍາຄ້ຽນອົງລະ 30 ທີ ພ້ອມທັງຖອດເປັນໄພ່ເຊັ່ນກັນ ເຈົ້າຟ້າສັງວານຢູ່ໄດ້ 3 ມື້ກໍສິ້ນພະຊົນ ສ່ວນກົມພະລາຊະວັງບໍວອນ ຕ້ອງຮັບພະລາຊະອາຍາຄ້ຽນແລະສະເດັດສະຫວັນຄົດລົງ ສົມເດັດພະພຸດທະເຈົ້າຢູ່ຫົວມີພະລາຊະດຳລັດໃຫ້ນຳພະສົບທັງສອງໄປຝັງຍັງວັດໄຊວັດທະນາລາມ
ພະກໍລະນີຍະກິດ
ດັດແກ້ພະອົງເປັນແມ່ກອງໃນການປະຕິສັງຂອນວັດພະສີສັນເພັດວັດອື່ນໆ ມາກມາຍແລະຊົງຄວບຄຸມງານຕໍ່ພະສຽນພະມະຫາມົງຄົນບໍພິດ ຊົງລື້ມົນດົບທີ່ປະດິດສະຖານພະມະຫາມົງຄົນບໍພິດແລ້ວກໍ່ຂຶ້ນໃໝ່ເປັນພະວິຫານແທນຮວມທັງ ຊົງອຳນວຍການຊ່ອມພະທີ່ນັ່ງວິຫານສົມເດັດພາຍໃນພະລາຊະວັງກຸງສີອະຍຸດທະຍາ[3]
พระนิพนธ์
ດັດແກ້พระองค์ทรงมีพระปรีชาสามารถหลายด้าน โดยเฉพาะด้านวรรณกรรม พระองค์ทรงเป็นกวีที่ยิ่งใหญ่ในสมัยกรุงศรีอยุธยาพระองค์หนึ่ง ผลงานด้านวรรณกรรมที่พระองค์ทรงนิพนธ์ไว้โดยมากจะเป็นคำประพันธ์ประเภทกาพย์ห่อโคลงมากกว่างานพระนิพนธ์ชนิดอื่น ๆ พระนิพนธ์ประเภทกาพย์ที่เป็ฯที่รู้จักโดยทั่วไป เช่น พระนิพนธ์ "กาพย์เห่เรือ" แบ่งออกเป็น 2 เรื่อง เรื่องแรกเป็นบทชมพยุหยาตราทางชลมารค ต่อด้วยชมเรือ ชมปลา ชมไม้ และชมนก สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น 4 กรมพระยาดำรงราชานุภาพ สันนิษฐานว่า เป็นบทเห่เรือที่ทรงนิพนธ์ขึ้นเพื่อใช้สำหรับเห์เรือพระที่นั่งของพระองค์เองเวลาตามเสด็จขึ้นพระบาท[4] ส่วนเรื่องที่ 2 ได้หยิบยกเอาเรื่องพระยาครุฑลักนางกากีมาเป็นบทนำ ซึ่งกรมพระยาดำรงราชานุภาพ สันนิษฐานว่า เป็นบทที่สะท้อนความในพระหฤทัยของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรที่ลอบผูกสมัครรักใคร่กับเจ้าฟ้าสังวาล ด้วยเหตุนี้แต่เดิมเห็นจะใช้บทนี้เห่เวลาประพาสทางเรือโดยลำพัง[5] บทเห่เรือของเจ้าฟ้าธรรมธิเบศรที่เป็นที่รู้จักโดยทั่วไป เช่น
สุวรรณหงส์ทรงพู่ห้อย
งามชดช้อยลอยหลังสินธุ์
เพียงหงส์ทรงพรหมมินทร์
ลินลาศเลื่อนเตือนตาชม
ขณะที่ผนวชหรือภายหลังผนวชเล็กน้อย พระองค์ทรงนิพนธ์วรรณกรรมเกี่ยวกับพระพุทธศาสนาไว้ด้วย ได้แก่ นันโทปนันทสูตรคำหลวง ทรงพระนิพนธ์เมื่อ พ.ศ. 2279 และ พระมาลัยคำหลวง ทรงพระนิพนธ์เมื่อ พ.ศ. 2280 นอกจากนี้ ยังมีพระนิพนธ์เรื่องอื่นๆ อีกมากมาย เช่น บทเห่เรื่องกากี 3 ตอน, บทเห่สังวาสและเห่ครวญอย่างละบท, กาพย์ห่อโคลงนิราศธารโศก, กาพย์ห่อโคลงนิราศธารทองแดง (กาพย์ห่อโคลงประพาสธารทองแดง), เพลงยาวบางบท และกาพย์ห่อโคลงนิราศพระบาท
ชีวิตส่วนพระองค์
ດັດແກ້กรมพระราชวังบวรมหาเสนาพิทักษ์มีพระชายาและเจ้าจอมหม่อมห้ามหลายพระองค์ เท่าที่ปรากฏพระนามมีดังต่อไปนี้[6]
ลำดับ | พระอัครชายา พระชายา และพระสนม | พระราชโอรสธิดา |
---|---|---|
1. | เจ้าฟ้าหญิงอินทสุดาวดี (กรมขุนยิสารเสนี) | ไม่มีพระราชโอรสธิดา |
2. | เจ้าฟ้าหญิงเส | เจ้าฟ้าศรี |
3. | หม่อมพัน | พระองค์เจ้าอาทิตย์ กรมหมื่นพิทักษ์ภูเบศร์ |
4. | หม่อมเหม หรือ เหญก | พระองค์เจ้าฉาย หรือ พระองค์เจ้าฉัตร หรือ พระองค์เจ้าเกิด |
5. | หม่อมเจ้าหญิงสวย | พระองค์เจ้าหญิงมิตร พระองค์เจ้าหญิงทับ พระองค์เจ้าหญิงชื่น |
6. | หม่อมจัน | พระองค์เจ้าศรีสังข์ |
7. | หม่อมสรวย | พระองค์เจ้าหญิงตา |
8. | หม่อมทองแดง | พระองค์เจ้าชายแม้น |
9. | หม่อมเจ้าหญิงสร้อย | พระองค์เจ้าหญิงดารา |
10. | หม่อมสุ่น | พระองค์เจ้าหญิงชี พระองค์เจ้าหญิงชาติ |
11. | หม่อมเต่วน | พระองค์เจ้าชายมิ่ง |
พระอิสริยยศ
ດັດແກ້- พระราชสมภพ - 2276 สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าธิเบศร์
- พ.ศ. 2276 - 2284 สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ กรมขุนเสนาพิทักษ์
- พ.ศ. 2284 - 2289 กรมพระราชวังบวรสถานมงคล
ພະລາຊະຕະກູນ
ດັດແກ້ອ້າງອິງ
ດັດແກ້- ເຊິງອັດ
- ບັນນານຸກົມ
- พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) และเอกสารอื่น. นนทบุรี : ศรีปัญญา, 2553. ISBN 978-616-7146-08-9
- พระราชพงศาวดาร ฉบับพระราชหัตถเลขา ภาค 2. สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช พิมพ์ขึ้นเป็นส่วนพระราชกุศลทานมัยในงานพระศพ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงวรเสฐสุดา, พระอรรคชายาเธอ กรมขุนอรรควรราชกัญญา, สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมขุนพิจิตรเจษฎจันทร์ และสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมขุนสวรรคโลกลักษณวดี. พ.ศ. 2455.
{{cite book}}
: Check date values in:|year=
(help) - กาพย์เห่เรือเจ้าฟ้ากุ้ง และ เสภาของสุนทรภู่แต่ง ๒ เรื่อง เสภาเรื่องพระราชพงศาวดารและเสภาเรื่องขุนช้างขุนแผนตอนกำเนิดพลายงาม. พิมพ์เป็นอนุสรณ์งานฌาปณกิจศพ นายแดง ศิลปสุขุม. พ.ศ. 2498.
{{cite book}}
: Check date values in:|year=
(help)
สารานุกรมประวัติศาสตร์ไทย เล่ม ๑ อักษร ก. กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, 2549. 434 ໜ້າ. ໜ້າ 368-369. ISBN 974-9588-63-0 ແມ່ແບບ:ຈົບອ້າງອິງ
ກ່ອນໜ້າ | ເຈົ້າຟ້າທຳມະທິເບດໄຊຍະເຊດສຸຣິຍະວົງ | ຖັດໄປ | ||
---|---|---|---|---|
ເຈົ້າຟ້າພອນ (ສົມເດັດພະເຈົ້າຢູ່ຫົວບໍຣົມໂກດ) |
ກົມພະລາຊະວັງບໍວອນສະຖານມົງຄົນແຫ່ງກຸງສີອະຍຸດທະຍາ (ລາຊະວົງບ້ານພູຫຼວງ) (ຄ.ສ. 1741 - ຄ.ສ. 1756) |
ສົມເດັດເຈົ້າຟ້າ ກົມມະຂຸນພອນພິນິດ (ສົມເດັດພະເຈົ້າອຸທຸມພອນ) |
ແມ່ແບບ:ກົມພະລາຊະວັງບໍວອນສະຖານມົງຄົນ
- ↑ 1.0 1.1 สารานุกรมประวัติศาสตร์ไทย เล่ม ๑ อักษร ก, หน้า 368
- ↑ พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) และเอกสารอื่น, หน้า 551
- ↑ 3.0 3.1 3.2 "เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร". Retrieved 23 มีนาคม 2556.
{{cite web}}
: Check date values in:|accessdate=
(help)[dead link] - ↑ กาพย์เห่เรือเจ้าฟ้ากุ้ง, หน้า 4
- ↑ กาพย์เห่เรือเจ้าฟ้ากุ้ง, หน้า 5
- ↑ เจ้าฟ้าธรรมธิเบศร, หน้า 25