ລາຊະວົງ ໄຕເຊີນ
ລາຊະວົງ ໄຕເຊີນ (ພາສາຫວຽດ: Nhà Tây Sơn; Chữ Nôm: 茹西山) ເປັນລາຊະວົງຂອງຫວຽດນາມ. ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນຫຼັງຈາກສາມອ້າຍນ້ອງ ຫງວຽນເຕີນຈາກບ້ານ ໄຕເຊີນ ໄດ້ກະບົດຕໍ່ລາຊະວົງເລ, ເຈົ້ານາຍ Nguyễn, ແລະເຈົ້າຂອງ Trinh. ອ້າຍນ້ອງສາມຄົນນີ້ແມ່ນອ້າຍນ້ອງໄຕເຊີນ, ໂດຍນັກປະຫວັດສາດຫວຽດນາມຍຸກປະຈຸບັນເອີ້ນວ່າອ້າຍນ້ອງໄຕເຊີນຍ້ອນຕົ້ນກຳເນີດຢູ່ເຂດໄຕເຊີນ. ຕໍ່ມາ ລາຊະວົງ ໄຕ ເຊີນ ໄດ້ສືບທອດອຳນາດຈາກລາຊະວົງຫງວຽນ.
ອານາຈັກ ໄດຫວຽດ 大越國 Đại Việt Quốc | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1778–1802 | |||||||||||||
ການແບ່ງແຍກທາງການເມືອງຂອງຫວຽດນາມໃນທ້າຍສັດຕະວັດທີ 18:
ອານາເຂດຄວບຄຸມໂດຍ Nguyễn Huệ
ອານາເຂດຄວບຄຸມໂດຍ Nguyễn Nhạc
| |||||||||||||
ສະຖານະ | Duchy within Lê dynasty of Đại Việt (1778–1788) Internal imperial system within Qing tributary (1789–1802)[1] Rump state (1801–1802) | ||||||||||||
ເມືອງຫຼວງ | Đồ Bàn (1776–1788) Phú Xuân (1788–1801) Bắc Thành (1801–1802) | ||||||||||||
ພາສາທົ່ວໄປ | ພາສາຫວຽດແມ່ແບບ:BrWritten Chữ Nôm script[2] (official) | ||||||||||||
ສາສະໜາ | ສາສະຫນາພື້ນເມືອງຫວຽດນາມ, ພຸດທະສາສະຫນາ, Taoism, ສາສະຫນາກາໂຕລິກ, ອິດສະລາມ | ||||||||||||
ການປົກຄອງ | Rebel governance (1771–1778) Absolute monarchy (1778–1802) | ||||||||||||
Emperor | |||||||||||||
• 1778–1788 | Thái Đức | ||||||||||||
• 1788–1792 | ຈັກກະພັດ ກວາງຕຸ້ງ | ||||||||||||
• 1792–1802 | Cảnh Thịnh (last) | ||||||||||||
ສະພານິຕິບັນຍັດ | None (rule by decree) | ||||||||||||
ປະຫວັດສາດ | |||||||||||||
• ການກະບົດ Tây Sơn ເກີດຂຶ້ນ | 1771 | ||||||||||||
• Nguyễn Nhạc ສ້າງຕັ້ງລາຊະວົງ Tây Sơn | 1778 | ||||||||||||
• ລາຊະວົງເລ ພັງທະລາຍ | ວັນທີ 3 ກຸມພາ 1789 | ||||||||||||
• Nguyễn Ánh ຍຶດ Đông Kinh | 18 ເດືອນມິຖຸນາ 1802 | ||||||||||||
ປະຊາກອນ | |||||||||||||
• 1800 | unknown, circa 10 million | ||||||||||||
ສະກຸນເງິນ | Copper-alloy and zinc cash coins | ||||||||||||
| |||||||||||||
ປັດຈຸບັນເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງ | ຫວຽດນາມ ຈີນ ລາວ ກຳປູເຈຍ |
ລາຊະວົງ ເຕີຍເຊີນ ໄດ້ສິ້ນສຸດ ສົງຄາມທີ່ແກ່ຍາວມາເປັນເວລາສະຕະວັດ ລະຫວ່າງຄອບຄົວ ເຈີ່ນດ້າຍກວາງ ແລະ ລາຊະວົງ ຫງວຽນ, ສິ້ນສຸດລາ ຊະວົງ ເລ, ແລະໂຮມປະເທດເປັນເອກະພາບເປັນຄັ້ງທຳອິດໃນຮອບ 200 ປີ. ໄຕເຊີນໄດ້ເຂົ້າຮ່ວມສາຍພົວພັນສາຂາກັບ ລາຊະວົງຊິງ ຂອງຈີນແລະໄດ້ຮັບການຮັບຮູ້ເປັນຜູ້ປົກຄອງຂອງຫວຽດນາມຢ່າງເປັນທາງການຈາກ ຈັກກະພັດ Qianlong. ພາຍໃຕ້ການເປັນສັກຂີພິຍານຂອງອ້າຍນ້ອງ ໄຕເຊີນ, ຫງວຽນກວາງບິ່ງ - ຕໍ່ມາເຈົ້າຈັກກະພັດ ກວາງຈິ້ງ - ຫວຽດນາມ ໄດ້ປະສົບກັບຍຸກສະໄໝສັນຕິພາບ ແລະ ຄວາມຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງ. ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ຜູ້ສືບທອດຂອງເພິ່ນບໍ່ສາມາດປົກຄອງປະເທດໄດ້ຢ່າງຖືກຕ້ອງ, ໄດ້ປ່ອຍໃຫ້ເຈົ້າຊີວິດ ຫງວຽນອານ ຖືກເນລະເທດເຂົ້າຍຶດເອົາພາກໃຕ້ຂອງຫວຽດນາມຄືນໃໝ່ ແລະ ໃນທີ່ສຸດໄດ້ເປີດເສັ້ນທາງໃຫ້ ລາຊະວົງຫງວຽນ ອານຂອງຕົນ.
ອ້າງອີງ
ດັດແກ້- ↑ Cite error: Invalid
<ref>
tag; no text was provided for refs namedWLR
- ↑ Kiernan, Ben (2017). Việt Nam: A History from Earliest Times to the Present. Oxford University Press. p. 265. ISBN 9780195160765.