ນາຍົກລັດຖະມົນຕີໄທ

ນາຍົກລັດຖະມົນຕີແຫ່ງລາຊະອານາຈັກໄທ (ໄທ: นายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย) ແມ່ນຕຳແໜ່ງຫົວໜ້າລັດຖະບານຂອງປະເທດໄທ ມີຂຶ້ນຫຼັງການປະຕິວັດສະຫຍາມ ພ.ສ. 2475 (1932) ເຊິ່ງປ່ຽນແປງການປົກຄອງສູ່ລາຊາທິປະໄຕພາຍໃຕ້ລັດຖະທຳມະນູນແລະປະຊາທິປະໄຕ ລະບົບລັດຖະສະພາ

ນາຍົກລັດຖະມົນຕີແຫ່ງລາຊະອານາຈັກໄທ นายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย
ທຸງປະຈຳຕຳແໜ່ງ
ເຄື່ອງໝາຍປະຈຳຕຳແໜ່ງ
ຄົນປັດຈຸບັນ ປະຍຸດ ຈັນໂອຊາ ຕັ້ງແຕ່ 24 ສິງຫາ ຄ.ສ.2014
ການຮຽກຂານ	ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ (ບໍ່ເປັນທາງການ) ຯພນຯ (ທາງການ) ທ່ານຜູ້ນຳ (ການທູດລະຫວ່າງປະເທດ)
ທີ່ທຳການ	ທຳນຽບລັດຖະບານ
ທີ່ພຳນັກ	ບ້ານພິດສະນຸໂລກ
ຜູ້ແຕ່ງຕັ້ງ	ພະມະຫາກະສັດໄທ
ວາລະ	ຮວມກັນບໍ່ເກິນ 8 ປີ ແລະບໍ່ເກິນ 2 ວາລະ
ຜູ້ດຳລົງຕຳແໜ່ງຄົນທຳອິດ	ພະຍາມະໂນປະກອນນິຕິທາດາ
ເລີ່ມຕຳແໜ່ງ	28 ມິຖຸນາ ຄ.ສ.1932
ເງິນເດືອນ	125,590 ບາດ
ເວັບໄຊຕ໌	thaigov.go.th

ປະຫວັດແກ້ໄຂ

ຕຳແໜ່ງນາຍົກລັດຖະມົນຕີມີຂຶ້ນພາຍຫລັງ[[ການປະຕິວັດສະຫຍາມ ຄ.ສ. 1932]] ຮຽກວ່າ "ປະທານຄະນະກຳມະການລາດຊະດອນ" ຕາມພະລາດຊະບັນຍັດລັດຖະທຳມະນູນການປົກຄອງແຜ່ນດິນສະຫຍາມຊົ່ວຄາວ ພຸດສັກກະຫຼາດ 2475^[໑] ແລະພາຍຫລັງພະບາດສົມເດັດພະປົກເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ ຊົງລົງພະປໍຣະມາພິໄທໃນລັດຖະທຳມະນູນແຫ່ງລາຊະອານາຈັກສະຫຍາມ ພຸດສັກກະຫຼາດ 2475 ເມື່ອວັນທີ 10 ທັນວາ ຄ.ສ. 1932 ກະປ່ຽນມາຮຽກ "ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ"^[໒] ໂດຍມີກາປະຈຳສຳນັກນາຍົກລັດຖະມົນຕີແມ່ນກາລາຊະສີຄົດຊະສີຮັກສາລັດຖະທຳມະນູນ ແລະກາປະຈຳຕຳແໜ່ງນາຍົກລັດຖະມົນຕີໄທ

ການດຳລົງຕຳແໜ່ງແກ້ໄຂ

รัฐธรรมนุญแห่งราชอาณาจักรไทยบัญญัติที่มาของนายกรัฐมนตรี รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันระบุว่านายกรัฐมนตรีมาจากการเลือกของสภาผู้แทนราษฎร และมีบทเฉพาะกาลให้วุฒิสภามีชุดแรกตามรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน (วาระปี 2562–67) ส่วนเลือกนายกรัฐมนตรีด้วย

ຕຳແໜ່ງ	ຊື່	ພັກ	ໄດ້ຮັບເລືອກໂດຍ	ເມື່ອ	ເລີ່ມຕົ້ນ	ຕຳແໜ່ງທີ່ສອງ
ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ	ປະຍຸດ ຈັນໂອຊາ	ອິສະລະ	ລັດຖະສະພາ	5 ມິຖຸນາ ຄ.ສ.2019	9 ມິຖຸນາ ຄ.ສ.2019^[໓]	ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງກະລາໂຫມ

ການປະຕິບັດໜ້າທີ່ແກ້ໄຂ

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ซึ่งเป็นรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน ได้กำหนดวาระของนายกรัฐมนตรีว่า นายกรัฐมนตรีจะดำรงตำแหน่งรวมกันแล้วเกินแปดปีมิได้ ทั้งนี้ ไม่ว่าจะเป็นการดำรงตำแหน่งติดต่อกันหรือไม่ แต่มิให้นับรวมระยะเวลาในระหว่างที่อยู่ปฏิบัติหน้าที่ต่อไปหลังพ้นจากตำแหน่ง"^[໔]

นายกรัฐมนตรีอาจพ้นจากตำแหน่งเพราะถูกอภิปรายไม่ไว้วางใจ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในห้าของจำนวนสมาชิกทั้งหมดมีสิทธิเข้าชื่อขอเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรี ญัตตินี้ต้องเสนอชื่อผู้สมควรดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนต่อไปไว้ด้วย เมื่อเสนอญัตติแล้วจะมีการยุบสภาผู้แทนราษฎรมิได้ ทั้งนี้ เพื่อป้องกันไม่ให้นายกรัฐมนตรีหลีกหนีการอภิปราย เว้นแต่จะมีการถอนญัตติหรือการลงมตินั้นไม่ได้เสียงครบ หากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรลงมติไม่ไว้วางใจ นายกรัฐมนตรีต้องพ้นจากตำแหน่ง และมีผลให้คณะรัฐมนตรีสิ้นสุดลงทั้งคณะด้วย

การรักษาราชการแทนແກ້ໄຂ

ในกรณีที่นายกรัฐมนตรีไม่อาจปฏิบัติหน้าที่ได้ พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534 มาตรา 41 กำหนดให้รองนายกรัฐมนตรีเป็นผู้รักษาราชการ ถ้ามีรองนายกรัฐมนตรีหลายคนให้คณะรัฐมนตรีมอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรีคนใดคนหนึ่งเป็นผู้รักษาราชการแทน ถ้าไม่มีผู้ดำรงตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี หรือมีแต่ไม่อาจปฏิบัติราชการได้ ให้คณะรัฐมนตรีมอบหมายให้รัฐมนตรีคนใดคนหนึ่งเป็นผู้รักษาราชการแทน^[໕]

ທີ່ທຳການແລະບ້ານພັກແກ້ໄຂ

นายกรัฐมนตรีของประเทศไทยปฏิบัติหน้าที่ ณ ทำเนียบรัฐบาล ซึ่งเป็นสถานที่ราชการสำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย ตั้งอยู่ ณ เลขที่ 1 ถนนพิษณุโลก เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร มีเนื้อที่ทั้งสิ้น 27 ไร่ 3 งาน 44 ตารางวา

สำหรับบ้านพักประจำตำแหน่งนายกรัฐมนตรีไทย คือ บ้านพิษณุโลก ซึ่งมีสถาปัตยกรรมที่สวยงาม ออกแบบและสร้างโดย มาริโอ ตามานโญ สถาปนิกประจำราชสำนักสยามชาวอิตาลี มีเนื้อที่ 25 ไร่ 3 งาน

ຮອງນາຍົກລັດຖະນົນຕີແກ້ໄຂ

รองนายกรัฐมนตรี มีหน้าที่ในการกำกับการบริหารราชการของกระทรวง หรือทบวงหนึ่งหรือหลายกระทรวงหรือทบวง ตามที่นายกรัฐมนตรีมอบหมาย รวมทั้งเป็นผู้รักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรี ในกรณีที่นายกรัฐมนตรีไม่อาจปฏิบัติราชการได้ ตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน (เรียงตามลำดับรองนายกรัฐมนตรีดังนี้^[໖]^[໗])

ຕຳແໜ່ງ	ຊື່	ພັກ	ເລີ່ມຕົ້ນ	ຕຳແໜ່ງທີ່ສອງ
ຮອງນາຍົກລັດຖະນົນຕີ	ປະວິດ ວົງສຸວັນ	ພັກພະລັງປະຊາລັດ	10 ກໍລະກົດ ຄ.ສ.2019	–
	ສົມຄິດ ຈາຕຸສີພິທັກ	ອິສະລະ		–
	ວິສະນຸ ເຄືອງາມ	ອິສະລະ		–
	ຈຸຣິນ ລັກສະນະວິສິດ	ພັກປະຊາທິປັດ		ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງພານິດ
	ອນຸທິນ ຊານວີຣະກູນ	ພັກພູມໃຈໄທ		ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງສາທາລະນະສຸກ