ນາຍົກລັດຖະມົນຕີໄທ
ນາຍົກລັດຖະມົນຕີແຫ່ງລາຊະອານາຈັກໄທ (ໄທ: นายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย) ແມ່ນຕຳແໜ່ງຫົວໜ້າລັດຖະບານຂອງປະເທດໄທ ມີຂຶ້ນຫຼັງການປະຕິວັດສະຫຍາມ ພ.ສ. 2475 (1932) ເຊິ່ງປ່ຽນແປງການປົກຄອງສູ່ລາຊາທິປະໄຕພາຍໃຕ້ລັດຖະທຳມະນູນແລະປະຊາທິປະໄຕລະບົບລັດຖະສະພາ
ນາຍົກລັດຖະມົນຕີແຫ່ງລາຊະອານາຈັກໄທ นายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย | |
ທຸງປະຈຳຕຳແໜ່ງ | |
ເຄື່ອງໝາຍປະຈຳຕຳແໜ່ງ | |
ຄົນປັດຈຸບັນປະຍຸດ ຈັນໂອຊາ ຕັ້ງແຕ່ 24 ສິງຫາ ຄ.ສ.2014 | |
ການຮຽກຂານ | ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ (ບໍ່ເປັນທາງການ) ຯພນຯ (ທາງການ) ທ່ານຜູ້ນຳ (ການທູດລະຫວ່າງປະເທດ) |
ທີ່ທຳການ | ທຳນຽບລັດຖະບານ |
ທີ່ພຳນັກ | ບ້ານພິດສະນຸໂລກ |
ຜູ້ແຕ່ງຕັ້ງ | ພະມະຫາກະສັດໄທ |
ວາລະ | ຮວມກັນບໍ່ເກິນ 8 ປີ ແລະບໍ່ເກິນ 2 ວາລະ |
ຜູ້ດຳລົງຕຳແໜ່ງຄົນທຳອິດ | ພະຍາມະໂນປະກອນນິຕິທາດາ |
ເລີ່ມຕຳແໜ່ງ | 28 ມິຖຸນາ ຄ.ສ.1932 |
ເງິນເດືອນ | 125,590 ບາດ |
ເວັບໄຊຕ໌ | thaigov.go.th |
ປະຫວັດແກ້ໄຂ
ຕຳແໜ່ງນາຍົກລັດຖະມົນຕີມີຂຶ້ນພາຍຫລັງ[[ການປະຕິວັດສະຫຍາມ ຄ.ສ. 1932]] ຮຽກວ່າ "ປະທານຄະນະກຳມະການລາດຊະດອນ" ຕາມພະລາດຊະບັນຍັດລັດຖະທຳມະນູນການປົກຄອງແຜ່ນດິນສະຫຍາມຊົ່ວຄາວ ພຸດສັກກະຫຼາດ 2475[໑] ແລະພາຍຫລັງພະບາດສົມເດັດພະປົກເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ ຊົງລົງພະປໍຣະມາພິໄທໃນລັດຖະທຳມະນູນແຫ່ງລາຊະອານາຈັກສະຫຍາມ ພຸດສັກກະຫຼາດ 2475 ເມື່ອວັນທີ 10 ທັນວາ ຄ.ສ. 1932 ກະປ່ຽນມາຮຽກ "ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ"[໒] ໂດຍມີກາປະຈຳສຳນັກນາຍົກລັດຖະມົນຕີແມ່ນກາລາຊະສີຄົດຊະສີຮັກສາລັດຖະທຳມະນູນ ແລະກາປະຈຳຕຳແໜ່ງນາຍົກລັດຖະມົນຕີໄທ
ການດຳລົງຕຳແໜ່ງແກ້ໄຂ
รัฐธรรมนุญแห่งราชอาณาจักรไทยบัญญัติที่มาของนายกรัฐมนตรี รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันระบุว่านายกรัฐมนตรีมาจากการเลือกของสภาผู้แทนราษฎร และมีบทเฉพาะกาลให้วุฒิสภามีชุดแรกตามรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน (วาระปี 2562–67) ส่วนเลือกนายกรัฐมนตรีด้วย
ຕຳແໜ່ງ | ຊື່ | ພັກ | ໄດ້ຮັບເລືອກໂດຍ | ເມື່ອ | ເລີ່ມຕົ້ນ | ຕຳແໜ່ງທີ່ສອງ |
---|---|---|---|---|---|---|
ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ | ປະຍຸດ ຈັນໂອຊາ | ອິສະລະ | ລັດຖະສະພາ | 5 ມິຖຸນາ ຄ.ສ.2019 | 9 ມິຖຸນາ ຄ.ສ.2019[໓] | ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງກະລາໂຫມ |
ການປະຕິບັດໜ້າທີ່ແກ້ໄຂ
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ซึ่งเป็นรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน ได้กำหนดวาระของนายกรัฐมนตรีว่า นายกรัฐมนตรีจะดำรงตำแหน่งรวมกันแล้วเกินแปดปีมิได้ ทั้งนี้ ไม่ว่าจะเป็นการดำรงตำแหน่งติดต่อกันหรือไม่ แต่มิให้นับรวมระยะเวลาในระหว่างที่อยู่ปฏิบัติหน้าที่ต่อไปหลังพ้นจากตำแหน่ง"[໔]
นายกรัฐมนตรีอาจพ้นจากตำแหน่งเพราะถูกอภิปรายไม่ไว้วางใจ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในห้าของจำนวนสมาชิกทั้งหมดมีสิทธิเข้าชื่อขอเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรี ญัตตินี้ต้องเสนอชื่อผู้สมควรดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนต่อไปไว้ด้วย เมื่อเสนอญัตติแล้วจะมีการยุบสภาผู้แทนราษฎรมิได้ ทั้งนี้ เพื่อป้องกันไม่ให้นายกรัฐมนตรีหลีกหนีการอภิปราย เว้นแต่จะมีการถอนญัตติหรือการลงมตินั้นไม่ได้เสียงครบ หากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรลงมติไม่ไว้วางใจ นายกรัฐมนตรีต้องพ้นจากตำแหน่ง และมีผลให้คณะรัฐมนตรีสิ้นสุดลงทั้งคณะด้วย
การรักษาราชการแทนແກ້ໄຂ
ในกรณีที่นายกรัฐมนตรีไม่อาจปฏิบัติหน้าที่ได้ พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534 มาตรา 41 กำหนดให้รองนายกรัฐมนตรีเป็นผู้รักษาราชการ ถ้ามีรองนายกรัฐมนตรีหลายคนให้คณะรัฐมนตรีมอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรีคนใดคนหนึ่งเป็นผู้รักษาราชการแทน ถ้าไม่มีผู้ดำรงตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี หรือมีแต่ไม่อาจปฏิบัติราชการได้ ให้คณะรัฐมนตรีมอบหมายให้รัฐมนตรีคนใดคนหนึ่งเป็นผู้รักษาราชการแทน[໕]
ທີ່ທຳການແລະບ້ານພັກແກ້ໄຂ
นายกรัฐมนตรีของประเทศไทยปฏิบัติหน้าที่ ณ ทำเนียบรัฐบาล ซึ่งเป็นสถานที่ราชการสำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย ตั้งอยู่ ณ เลขที่ 1 ถนนพิษณุโลก เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร มีเนื้อที่ทั้งสิ้น 27 ไร่ 3 งาน 44 ตารางวา
สำหรับบ้านพักประจำตำแหน่งนายกรัฐมนตรีไทย คือ บ้านพิษณุโลก ซึ่งมีสถาปัตยกรรมที่สวยงาม ออกแบบและสร้างโดย มาริโอ ตามานโญ สถาปนิกประจำราชสำนักสยามชาวอิตาลี มีเนื้อที่ 25 ไร่ 3 งาน
ຮອງນາຍົກລັດຖະນົນຕີແກ້ໄຂ
รองนายกรัฐมนตรี มีหน้าที่ในการกำกับการบริหารราชการของกระทรวง หรือทบวงหนึ่งหรือหลายกระทรวงหรือทบวง ตามที่นายกรัฐมนตรีมอบหมาย รวมทั้งเป็นผู้รักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรี ในกรณีที่นายกรัฐมนตรีไม่อาจปฏิบัติราชการได้ ตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน (เรียงตามลำดับรองนายกรัฐมนตรีดังนี้[໖][໗])
ຕຳແໜ່ງ | ຊື່ | ພັກ | ເລີ່ມຕົ້ນ | ຕຳແໜ່ງທີ່ສອງ |
---|---|---|---|---|
ຮອງນາຍົກລັດຖະນົນຕີ | ປະວິດ ວົງສຸວັນ | ພັກພະລັງປະຊາລັດ | 10 ກໍລະກົດ ຄ.ສ.2019 | |
ສົມຄິດ ຈາຕຸສີພິທັກ | ອິສະລະ | |||
ວິສະນຸ ເຄືອງາມ | ອິສະລະ | |||
ຈຸຣິນ ລັກສະນະວິສິດ | ພັກປະຊາທິປັດ | ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງພານິດ | ||
ອນຸທິນ ຊານວີຣະກູນ | ພັກພູມໃຈໄທ | ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງສາທາລະນະສຸກ |
ລາຍຊື່ນາຍົກລັດຖະມົນຕີໄທແກ້ໄຂ
- ເບິ່ງຕື່ມຢູ່ ລາຍຊື່ນາຍົກລັດຖະມົນຕີໄທ
ອາດີດນາຍົກລັດຖະມົນຕີທີ່ຍັງມີຊີວິຕຢູ່ແກ້ໄຂ
ปัจจุบันมีอดีตนายกรัฐมนตรีที่ยังมีชีวิตอยู่ 10 คน ได้แก่
ທານິນ ໄກວິຊຽນ
(ວາລະ: 1976-1977)
5 ເມສາ ຄ.ສ.1927 (92 ປີ)ຊະວະລິດ ຍົງໃຈຍຸດ
(ວາລະ: 1996-1997)
15 ພຶດສະພາ ຄ.ສ.1932 (87 ປີ)ອານັນ ປັນຍາຣະຊຸນ
(ວາລະ: 1991-1992,1992)
9 ສິງຫາ ຄ.ສ.1932 (87 ປີ)ຊວນ ຫຼີກໄພ
(วาระ: 1992-1995,1997-2001)
28 ກໍລະກົດ ຄ.ສ.1938 (81 ປີ)ສຸຣະຍຸດ ຈຸລານົນ
(ວາລະ: 2006-2007)
28 ສິງຫາ ຄ.ສ.1943 (76 ປິ)ສົມຊາຍ ວົງສະຫວັດ
(ວາລະ: 2007)
31 ສິງຫາ ຄ.ສ.1947 (72 ປີ)ທັກສິນ ຊິນນະວັດ
(ວາລະ: 2001-2006)
26 ກໍລະກົດ ຄ.ສ.1949 (70 ປີ)ອະພິສິດ ເວດຊາຊີວະ
(ວາລະ: 2007-2011)
3 ສິງຫາ ຄ.ສ.1964 (55 ປີ)ຍິ່ງລັກ ຊິນນະວັດ
(วาระ: 2011-2014)
21 ມິຖຸນາ ຄ.ສ.1967 (52 ປີ)
ອ້າງອີງແກ້ໄຂ
- ↑ พระราชบัญญัติธรรมนูญการปกครองแผ่นดินสยามชั่วคราว พุทธศักราช 2475, ราชกิจจานุเบกษา, สืบค้นวันที่ 15 เมษายน 2558
- ↑ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรสยาม พุทธศักราช 2475, ราชกิจจานุเบกษา, สืบค้นวันที่ 15 เมษายน 2558
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา ประกาศพระบรมราชโองการ โปรดเกล้าฯ แต่งตั้งนายกรัฐมนตรี , สืบค้นเมื่อ 11 มิถุนายน 2562
- ↑ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560, ราชกิจจานุเบกษา, สืบค้นวันที่ 18 พฤษภาคม 2562
- ↑ พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534, ราชกิจจานุเบกษา, สืบค้นวันที่ 15 เมษายน 2558
- ↑ คำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรี ที่ 161/2562 เรื่อง มอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรีรักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรีฯ, สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี, สืบค้นวันที่ 25 กรกฎาคม 2562
- ↑ คำสั่งสำนักนายกรัฐมนตรี ที่ 165/2562 เรื่อง มอบหมายและมอบอำนาจให้รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรีปฏิบัติราชการแทนนายกรัฐมนตรี, สำนักเลขาธิการนายกรัฐมนตรี, สืบค้นวันที่ 1 สิงหาคม 2562