ຈັງຫວັດແພ່
ຈັງຫວັດແພ່ (ຄຳເມືອງ: ແມ່ນຈັງຫວັດໃນພາກເໜືອຂອງປະເທດໄທ ອະດີດເປັນແຫຼ່ງໄມ້ສັກທີ່ສຳຄັນຂອງປະເທດ ມີແມ່ນ້ຳສາຍສຳຄັນທີ່ໄຫຼຜ່ານຄືແມ່ນ້ຳຍົມ ມີລັກສະນະພູມປະເທດເປັນພູພຽງມີສາຍພູລ້ອມຮອບ.
ຈັງຫວັດແພ່ จังหวัดแพร่ ᨧᩢ᩠ᨦᩉ᩠ᩅᩢᨻᩯᩖ᩵ | |
---|---|
ຊື່: ວຽງໂກໄສ | |
ຄຳຂວັນ: หม้อห้อมไม้สัก ถิ่นรักพระลอ ช่อแฮศรีเมือง ลือเลื่องแพะเมืองผี คนแพร่นี้ใจงาม (ໝໍ້ຫ້ອມໄມ້ສັກ ຖິ່ນຮັກພະລໍ ຊໍ່ແຮສີເມືອງ ລືເລື່ອງແພະເມືອງຜີ ຄົນແພ່ນີ້ໃຈງາມ) | |
ເພງ: ວຽງໂກໄສ | |
ແຜນທີ່ປະເທດໄທ ຈັງຫວັດແພ່ເນ້ນສີແດງ | |
ປະເທດ | ໄທ |
ອຳເພີເມືອງ | ເມືອງແພ່ |
ສ້າງຕັ້ງ | ຄ.ສ. 828 |
ຜູ້ກໍ່ຕັ້ງ | ພະຍາພົນ |
ການປົກຄອງ | |
• ຜູ້ວ່າລາຊະການ | ຊຸຕິເດດ ມີຈັນ |
• ນາຍົກອົງການບໍລິຫານ | ອະນຸວັດ ວົງວັນ |
ພື້ນທີ່ | |
• ທັງໝົດ | 6,538.598 ຕລ.ກມ. ( | 2,500 ຕລ.ໄມລ໌)
ອັນດັບພື້ນທີ່ | 31 |
ປະຊາກອນ (ຄ.ສ. 2023) | |
• ທັງໝົດ | 426,331 ຄົນ |
• ຄວາມໜາແໜ້ນ | 65 ຄົນ/ຕລ.ກມ. (170 ຄົນ/ຕລ.ໄມລ໌) |
ເດມະນິມ | ຊາວແພ່ |
ເຂດເວລາ | UTC+7 (ICT) |
ລະຫັດ ISO 3166 | TH-54 |
ທະບຽນພາຫະນະ | แพร่ |
ເວັບໄຊ | phrae |
ຄວາມໝາຍ
ດັດແກ້"ແພ່"ນັ້ນຊາວເມືອງເອີ້ນວ່າ"ແປ້" ເຊິ່ງມີຄວາມຫມາຍຄືກັບຄຳວ່າ "ແພ້" ໃນພາສາລາວ ຫຼື "ຊະນະ"
ປະຫວັດສາດ
ດັດແກ້ຕາມທີ່ນັກປະວັດສາດໄທບັນທຶກໄວ້ ເມື່ອປີ ພ.ສ. ໑໓໗໑ ພະຍາພົນ ຫຼື ພະຍາພະລະ ໄດ້ອົບພະຍົບຜູ້ຄົນສ່ວນນຶງລົງມາ ເມືອງຊຽງແສນໄຊຍະບຸລີ ວຽງຜາຄຳລົງມາທາງໃຕ້ ສ້າງເມືອງຢູ່ແຄມຝັ່ງແມ່ນ້ຳຍົມ ເອີ້ນວ່າ "ເມືອງພົນ" ຫຼື "ພະລະນະຄອນ" ຕາມຊື່ຂອງພະຍາພົນຜູ້ສ້າງເມືອງ ສະມັຍຂອມເຮືອງອຳນາດ ເອີ້ນວ່າວຽງໂກໄສ ປາກົດໃນຫຼັກສີລາຈາລຶກພໍ່່ຂຸນລາມຄຳແຫງ ເອີ້ນວ່າ ເມືອງແພຼ ພະຍາພົນໄດ້ສ້າງວັດຫຼວງເປັນວັດແຮກໃນປີ ພ.ສ. ໑໓໗໑ ແລະສ້າງວິຫານຫຼວງພົນໄວ້ເປັນທີ່ປະດິດສະຖານພະເຈົ້າແສນຫຼວງ ເປັນພະປະທານເມືອງ ແລະຈັງຫວັດແພຣ່ມີຊື່ເຕັມວ່າ"ໂກໄສຍະທັດຊະພົນວິໄຊແພຣ່ແກ້ວເມືອງມຸນ"(ຕາມຈາລຶກແຜ່ນຫິນ ພາສາລ້ານນາຂອງວັດມະຫາໂພ ອຳເພີເມືອງ ຈັງຫວັດແພຣ່ ທີ່ຈາລຶກໃນສະໄມ ຮັດຊະການທີ່ ໓ ແຫ່ງກຸງລັດຕະນະໂກສິນ)
ອານາເຂດ
ດັດແກ້ຈັງຫວັດແພຣ່ມີພື້ນທີ່ຕິດຕໍ່ກັບຈັງຫວັດອື່ນໆ ໃນພາກເໜືອຂອງປະເທດໄທ ດັງນີ້
- ທິດເໜືອ ຕິດກັບຈັງຫວັດພະເຍົາແລະນ່ານ
- ທິດຕະເວັນອອກ ຕິດກັບຈັງຫວັດນ່ານ
- ທິດໃຕ້ ຕິດກັບ ຈັງຫວັດອຸຕະຣະດິດແລະຈັງຫວັດສຸໂຂໄທ
- ທິດຕະເວັນຕົກ ຕິດກັບ ຈັງຫວັດລຳປາງ
ບັນດາເມືອງ
ດັດແກ້ສະຖານທີ່ສຳຄັນ
ດັດແກ້ສະຖານທີ່ທ່ອງທຽ່ວສຳຄັນ
ດັດແກ້- ວັດພະທາດຊ່ອແຮ
- ວັດພະບາດມິ່ງເມືອງ
- ວັດພະທາດຈອມແຈ້ງ
- ວັດພະທາດດອຍເລັງ
- ວັດພະທາດສຸໂທນມົງຄົນຄິຣີສາມັກຄີທຳ
- ວິດພະຫຼວງທາດເນີ້ງ
- ອຸດທະຍານວັນນະຄະດີລິລິດພະລໍ
- ນ້ຳຕົກແມ່ເກີງ
- ອຸດທະຍານປະກາຣັງ
- ນ້ຳຕົກຫ້ວຍໂຮງ
- ຖ້ຳຜານາງຄອຍ
- ບ້ານປະທັບໃຈ
- ແພະເມືອງຜີ
- ແກ່ງເສືອເຕັ້ນ
- ຄຸ້ມວົງບຸລີ
ອຸດທະຍານ
ດັດແກ້ການສຶກສາ
ດັດແກ້- ໂຮງຮຽນ
- ເບິ່ງທີ່ ລາຍຊື່່ໂຮງຮຽນໃນຈັງຫວັດແພຣ່
- ລະດັບອຸດົມສຶກສາ
- ມະຫາວິທະຍາໄລ-ແພຣ່ ສະເຫຼີມພະກຽດ
- ມະຫາວິທະຍາໄລລາມຄຳແຫງ ສາຂາວິທະຍະບໍລິການສະເຫຼີມພະກຽດ ຈັງຫວັດແພຣ່ Archived 2014-09-28 at the Wayback Machine
- ມະຫາວິທະຍາໄລລາດຊະພັດອຸຕະຣະດິດ ວິທະຍາເຂດແພຣ່ Archived 2008-03-05 at the Wayback Machine
- ມະຫາວິດທະຍາໄລມະຫາຈຸລາລົງກອນນະລາດຊະວິທະຍາໄລ ວິທະຍາເຂດແພຣ່ Archived 2014-10-17 at the Wayback Machine
ໂຮງໝໍໃນຈັງຫວັດແພຣ່
ດັດແກ້- ໂຮງໝໍແພ່
- ໂຮງໝໍແພ່-ຮາມ (ເດີມ ໂຮງໝໍແພ່ພ້ອມມິດ)
- ໂຮງໝໍແພ່ຄະລິສະຕຽນ
- ໂຮງໝໍສົມເດັດພະຍຸພະລາດເດັ່ນໄຊ
ຫ້າງສັບພະສິນຄ້າໃນຈັງຫວັດແພຣ່
ດັດແກ້ສັນຍະລັກປະຈຳຈັງຫວັດ
ດັດແກ້- ດອກໄມ້ປະຈຳຈັງຫວັດ: ດອກຍົມຫິນ (Chukrasia tabularis)
- ຈ້ນໄມ້ປະຈຳຈັງຫວັດ: ຍົມຫິນ (Chukrasia tabularis)
- ຄຳຊວັນປະຈຳຈັງຫວັດ: ໝ້ອຫ້ອມໄມ້ສັກ ຖິ່ນຮັກພະລອ ຊໍ່ແຮສີເມືອງ ລືເລ່ືອງແພະເມືອງຜີ ຄົນແພຣ່ນີ້ໃຈງາມ
ຄົນແພຣ່ທີ່ມີຊື່ສຽງ
ດັດແກ້ນັກຊຽນ
ດັດແກ້- ໂຊດ ແພຣ່ພັນ ຫຼື ຍາຂອບ
ນັກການເມືອງ
ດັດແກ້- ນະຣົງ ວົງວັນ - ອະດີດລັດຖະມົນຕີ ຫຼາຍກະຊວງ
- ວໍລະວັດ ເອື້ອອະພິນຍະກຸນ - ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງວັດຖະນະທຳ ລັດຖະບານ ສົມຊາຍ ວົງສະວັດ
- ນາຍແພດທົສພອນ ເສຣີຣັກ - ອະດີດ ສ.ສ.ພັກໄທຣັກໄທ ແລະອະດີດກຳມະການບໍລິຫານພັກໄທຣັກໄທ
- ມານິດ ນະພະອະມະຣະບະດີ - ລັດຖະມົນຕີຊ່ວຍວ່າການກະຊວງສາທາລະນະສຸກ ຄະນະລັດຖະມົນຕີທີ່ 59 ໂດຍ ອະພິສິດ ເວດຊາຊີວະ ນາຍຍົກລັດຖະມົນຕີ
ບັນເທີງ
ດັດແກ້- ຖະນອມ ສາມໂທນ ຫຼື ວິທຍາ ເຈຕະໄພ
- ວະຣາພັນ ຫງຸ່ຍຕະກູນ
- ຣັນຍາ ສິຍານົນ
- ອະດິສອນ ອັດຖະກິດ
- ຄະນິນ ບັດຕິຍາ ນັກສະແດງເຮື່ອງ ມ.3 ປີ 4 ເຮົາຮັກນາຍ
- ກັນຍະທັດ ຊູວົງ ອິກ AF6
- ນັດຖະຊາ ເສນາບຸດ ໂອປໍ AF6
ກີລາ
ດັດແກ້- ສິງໜຸ່ມ ຊູວັດຖະນະ ນັກມວຍສາກົນ
- ອາລີລັດ ຕາຂັນ ນັກຕະກໍ້ທີມຊາດ
ເບິ່ງຕື່ມ
ດັດແກ້ແຫລ່ງຂໍ້ມູນອື່ນ
ດັດແກ້- ເວັບໄຊຢ່າງເປັນທາງການຂອງຈັງຫວັດ Archived 2012-01-17 at the Wayback Machine
- ສຳນັກງານວັດຖະນະທຳຈັງຫວັດແພຣ່ Archived 2009-02-05 at the Wayback Machine
- ສະຖານທີ່ທ່ອງທຽ່ວຈັງຫວັດແພຣ່