ພິ່ນອິ່ນ
ພິ່ນອິ່ນ (ພາສາຈີນ: 汉语拼音方案; ພິ່ນອິ່ນ: Hànyǔ Pīnyīn Fāng'àn) ແມ່ນລະບົບໃນການຖ່າຍຖອດສຽງພາສາຈີນກາງ ຫຼື ພາສາຈີນສຳນຽມນະຄອນຫຼວງປັກກິ່ງ ດ້ວຍຕົວອັກສອນໂຣມັນ.[1][2]
ຍົກຕົວຢ່າງ "北京" ອອກສຽງເປັນ "ເປີຍຈິ່ງ" ເຊິ່ງໝາຍຄວາມວ່າປັກກິ່ງໃນພາສາລາວ. ສຳລັບຄຳນີ້, ພິ່ນອິ່ນກໍເປັນ "Běijīng". ສ່ວນເຄື່ອງໝາຍທີ່ໃນຫົວ "e" ແລະ "i" ນັ້ນ, ແມ່ນເຄື່ອງໝາຍວັນນະຍຸກຂອງພາສາຈີນ.
ຄົນໄຕ້ຫວັນໃຊ້ທັງ 國語注音符號 (Guóyǔ Zhùyīn Fúhào)[3] ແລະ 漢語拼音方案 (Hànyǔ Pīnyīn Fāng'àn)[4] ເປັນລະບົບການຖອດສຽງຢ່າງເປັນທາງການ.
ພະຍັນຊະນະ
ດັດແກ້| Labial | Alveolar | Post-alveolar | Palatal | Velar | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Stop | Unaspirated | b [p] ㄅ ປ |
d [t] ㄉ ຕ |
g [k] ㄍ ກ | ||
| Aspirated | p [pʰ] ㄆ ພ |
t [tʰ] ㄊ ທ |
k [kʰ] ㄎ ຄ | |||
| Nasal | m [m] ㄇ ມ |
n [n] ㄋ ນ |
ng [ŋ] ㄫ ງ | |||
| Affricate | Unaspirated | z [ts] ㄗ ຈ |
zh (ẑ) [ʈʂ] ㄓ ຈ |
j [tɕ] ㄐ ຈ |
||
| Aspirated | c [tsʰ] ㄘ ຊ |
ch (ĉ) [ʈʂʰ] ㄔ ຊ |
q [tɕʰ] ㄑ ຊ |
|||
| Fricative | f [f] ㄈ ຟ |
s [s] ㄙ ສ |
sh (ŝ) [ʂ] ㄕ ຊ |
x [ɕ] ㄒ ຊ |
h [x] ㄏ ຮ | |
| Liquid | l [l] ㄌ ລ |
r [ɻ] ㄖ ຣ |
||||
ສະຫຼະ
ດັດແກ້ພາສາຈີນມີສະຫຼະດ່ຽວ 7 ໂຕ ແລະ ສະຫຼະຜະສົມ 29 ໂຕ
ສະຫຼະດ່ຽວ
ດັດແກ້| Front | Central | Back | |
|---|---|---|---|
| Close | i [i] • ü [y] | -i [ɨ • ɯ] | u [u] |
| Mid | ê [e] | e [ɤ] | o [o] |
| Open | a [a] |
ສະຫຼະຜະສົມ
ດັດແກ້| ໝວດທີ່ ໑ 开口呼 | ໝວດທີ່ ໒ 齐齿呼 | ໝວດທີ່ ໓ 合口呼 | ໝວດທີ່ ໔ 撮口呼 |
|---|---|---|---|
| -i [ɨ] | i (yi) | u (wu) | ü (yu) |
| a | ia | ua | |
| o | uo | ||
| e/ê | ie | üe (yue) | |
| ai | uai | ||
| ei | -ui (wei) | ||
| ao | iao | ||
| ou | -iu (you) | ||
| an | ian | uan | üan (yuan) |
| en | in | -un (wen) | ün (yun) |
| ang | iang | uang | |
| eng | ing | -ong/ ueng (weng) |
iong (yong) |
| -r (er) [ɚ] |
ວັນນະຍຸດ
ດັດແກ້ພາສາຈີນມີຕົວວັນນະຍຸດ 4 ຮູບ
| ສຽງວັນນະຍຸດ | ພິ່ນອິ່ນ |
|---|---|
| ສຽງສາມັນ | ā ē ī ō ū ǖ |
| ສຽງຈັດຕະວາ | á é í ó ú ǘ |
| ສຽງເອກ | ǎ ě ǐ ǒ ǔ ǚ |
| ສຽງໂທ | à è ì ò ù ǜ |
| ສຽງເບົາ | a e i o u ü |
ອ້າງອິງ
ດັດແກ້- ↑ 中华人民共和国. (1958). "汉语拼音方案".
- ↑ 中华人民共和国. (2012). "汉语拼音正词法基本规则".
- ↑ 教育部. "國語注音符號手冊".
- ↑ 教育部. (2011). "中文譯音使用原則".