ປະເທດລາວ: Difference between revisions

}}

}}

 

ລາວແມ່ນປະເທດທີ່ມີປະຫວ້ດສາດຍາວນານຕັ້ງແຕ່ຄຣິດສະຕະວັດທີ 14 ໂດຍເຄີຍແມ່ນໜຶ່ງໃນອານາຈັກທີ່ໃຫຍ່ສຸດໃນອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້<ref>{{Cite journal|last=Lockhart|first=Bruce M.|date=1999-03|title=Laos - Buddhist Kingdom, Marxist State: The Making of Modern Laos. By Martin Stuart-Fox. Bangkok: White Lotus, 1996. Pp. xv, 295. Index. - A History of Laos. By Martin Stuart-Fox. Cambridge: Cambridge University Press, 1997. Pp. xiii, 253. Bibliography, Index. - The Lao Kingdom of Lan Xang: Rise and Decline. By Martin Stuart-Fox. Bangkok: White Lotus, 1998. Pp. xvi, 234. Bibliography, Index.|url=http://dx.doi.org/10.1017/s0022463400008250|journal=Journal of Southeast Asian Studies|volume=30|issue=1|pages=187–190|doi=10.1017/s0022463400008250|issn=0022-4634}}</ref> ເນື່ອງຈາກທີ່ຕັ້ງທາງພູມິສາດຊຶ່ງຢູ່ໃນສູນກາງຂອງພູມິພາກ ຈຶ່ງກາຍມາແມ່ນສູນກາງພານິດທາງບົກແລະຮຸ່ງເຮືອງທາງເສດຖະກິດແລະວັດທະນະທຳ<ref>{{Cite book|last=Stuart-Fox|first=Martin|url=https://www.worldcat.org/oclc/40643686|title=The Lao Kingdom of Lan Xang : rise and decline|date=1998|publisher=White Lotus Press|isbn=974-8434-33-8|location=Bangkok, Thailand|oclc=40643686}}</ref> ຫຼັງຈາກຊ່ວງເວລາແຫ່ງຄວາມຂັດແຍ້ງພາຍໃນ[[ອານາຈັກລ້ານຊ້າງ]] ດິນແດນລາວຈຶ່ງໄດ້ແຕກແຍກອອກແມ່ນສາມສ່ວນ ຄື [[ຫຼວງພະບາງ]] [[ວຽງຈັນ]] ແລະ[[ຈຳປາສັກ]]<ref>{{Cite web|title=Laos - Under foreign rule|url=https://www.britannica.com/place/Laos|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> ກ່ອນຈະຕົກແມ່ນເມືອງໃນປົກຄອງຂອງ[[ອານາຈັກຣັດຕະນະໂກສິນ|ສະຫຍາມ]]ໃນປີ ຄ.ສ. 1778 ຍາວນານນັບສະຕະວັດຈົນເມື່ອ[[ວິກິດການຝຣັ່ງ-ສະຫຍາມ ຄ.ສ. 1893|ວິກິດການຝຣັ່ງ-ສະຫຍາມ]]ໃນປີ ຄ.ສ. 1893 ທຳໃຫ້ດິນແດນລາວທັ້ງໝົດຢູ່ພາຍໃຕ້ອານານິຄົມຂອງ[[ປະເທດຝຣັ່ງ|ຝຣັ່ງ]]ແລະຮວມຕົວກັນແມ່ນປະເທດໃນປີ ຄ.ສ. 1949<ref>{{Cite web|title=Laos History|url=https://www.asia-discovery.com/Laos/travel-guide/history.htm|website=www.asia-discovery.com|access-date=2021-07-07|archive-date=2021-04-16|archive-url=https://web.archive.org/web/20210416141857/https://www.asia-discovery.com/Laos/travel-guide/history.htm|url-status=dead}}</ref> ຫຼັງຈາກການຍຶດຄອງຂອງ[[ປະເທດຍີ່ປຸ່ນ|ຍີ່ປຸ່ນ]] ແຕ່ຖືກຝຣັ່ງຍຶດຄອງອີກຫົນຈົນກະທັ່ງໄດ້[[ເອກະລາດ]]ໃນປີ ຄ.ສ. 1953<ref>{{Cite news|date=2018-01-09|title=Laos profile - timeline|language=en-GB|work=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-pacific-15355605|access-date=2021-07-07}}</ref> [[ລາຊະອານາຈັກລາວ]]ໄດ້ກຳເນີດຂຶ້ນໂດຍປົກຄອງແບບ[[ລາຊາທິປະໄຕ]]ຕາມ[[ລັດຖະທຳມະນູນ]]ພາຍໃຮ້ການປົກຄອງຂອງ[[ພຣະບາດສົມເດັດພຣະເຈົ້າມະຫາຊີວິດສີສວ່າງວົງສ໌]] ຕ່ໍມາລາວໄດ້ເກີດ[[ສົງຄາມກາງເມືອງລາວ|ສົງຄາມກາງເມືອງ]]ລະຫວ່າງຝ່າຍກອມມູນິດ ຊຶ່ງໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫຼືອຈາກ[[ສະຫະພາບໂຊວຽດ]] ຕ່ໍສູ້ກັບລັດຖະບານຝ່າຍກະສັດທີ່ໄດ້ຮັບການສະໜັບສະໜຸນຈາກ[[ສະຫະລັດ]] ພາຍໃຕ້ການປົກຄອງຂອງລາຊະອານາຈັກລາວ ທຳໃຫ້ລາວຕ້ອງເຂົ້າໄປແມ່ນພັນທະມິດຂອງສະຫະລັດ ມີການຍຶດອຳນາດແລະປົກຄອງພາຍໃຕ້[[ຜະເດັດການ]]ທະຫານຢູ່ຫຼາຍຄັ້ງ ການທີ່ລາຊະອານາຈັກລາວເຂົ້າໄປກ່ຽວເນື່ອງກັບຢາເສບຕິດຂອງຊີໄອເອແລະການເພີ່ມອຳນາດທາງການເມືອງໃຫ້ແກ່ກຸ່ມທະຫານແລະສະຖາບັນກະສັດຈນແຍ້ງກັບຫຼັກ[[ປະຊາທິປະໄຕ]]ຢ່າງຮຸນແຮງ ໃນວັນທີ່ 21 ພະຈິກ ຄ.ສ. 1975 ຂະບວນການນັກສຶກສາ 21 ອົງກອນທີ່ບໍ່ພໍໃຈການປົກຄອງຂອງລາຊະອານາຈັກໄດ້ຈັດຊຸມນຸມໃນນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ເພື່ອຮຽກຮ້ອງໃຫ້ຍົກເລີກສະຖາບັນກະສັດ