ນ້ຳຕົກຕາດຫຼີ່ຜີ

"ລ່ອງເຮືອທີ່ທ່າ​ເຮືອບ້ານນາ​ກະ​ສັງ ລັດ​ເລາະ ເກາະ​ດອນ ມະຫາ​ນະ​ທີ ສີ່​ພັນ​ດອນ ສຳຜັດ ທຳມະຊາດ ວິ​ຖີ​ຊີວິດ ການ​ເປັນ​ຢູ່ເກາະ​ດອນ (ດອນ​ຄອນ) ຊາກ​ຫົວ​ລົດໄຟອາຍນ້ຳຂົວລົດ​ໄຟ ໃນ​ຍຸກ​ຂອງ ລ່າ​ເມືອງ​ຂຶ້ນຝລັ່ງ ແລະ ລີ່​ຜີ"

ຫົວລົດໄຟຮ້າງ

ດອນ​ຄອນ ເປັນ​ເກາະ​ນ້ອຍ​ໆ ໜຶ່ງ​ໃນ ມະຫາ​ນະ​ທີສີ່​ພັນ​ດອນ ຕັ້ງ​ຢູ່ທາງ​ຕອນ​ເໜືອ​ຂອງ ດອນ​ຄອນມີຂົວຂ້າມນ້ຳຂອງທີ່ສ້າງຂຶ້ນໃນສະໄໝຝຣັ່ງປົກຄອງລະຫວ່າງດອນ​ເດດ ແລະ ດອນ​ຄອນ ທັງສອງ​ເກາະນີ້ ​ເມື່ອສະໄໝ​ຝຣັ່ງຍຶດ​ຄອງອິນ​ດູ​ຈີນ ຈຳ​ເປັນ​ຕ້ອງ​ສົ່ງ​ສິນ​ຄ້າ ແລະ​ ສິ່ງ​ຂອງ​ຕ່າງໆ ຂຶ້ນ​ໄປ​​ຕອນ​ກາງປະເທດ ແຕ່ຕ້ອງ​ຕິດ​ຂັດກັບເກາະ​ແກ້ງຂະໜາດ​ໃຫຍ່ ເຮັດໃຫ້​ເຮືອ​ສິນ​ຄ້າ​ ບໍ່​ສາມາດແລ່ນ​ຜ່ານ​ໄປ​ໄດ້ ຈຶ່ງ​ໄດ້ສ້າງທ່າ​ເຮືອ ແລະ ທາງ​ລົດ​ໄຟເທິງດອນ​ຄອນ ໄວ້​ສຳລັບເປັນ​ທ່າ​ເຮືອ ເພື່ອຂົນ​ຖ່າຍສິນ​ຄ້າລົງ​ເຮືອ​ໃໝ່ ຫົວ​ຈັກ​ລົດໄຟ​ອາຍນ້ຳ ແລະ ລາງ​ລົດ​ໄຟໃນປັດຈຸບັນຍັງມີຊາກປະຫຼັກຫັກ​ພັງໃຫ້​ເຫັນກ່ອນເຖິງນ້ຳ​ຕົກຫຼີ່​ຜີ ບັນຍາກາດອ້ອມຮອບເກາະງຽບ​ສະຫງົບ ວິ​ຖີ​ການ​ເປັນ​ຢູ່ຂອງຊາວບ້ານແຄມຝັ່ງ​ນ້ຳ​ອັນ​ລຽບ​ງ່າຍ ຕະຫລອດ​ຈົນ​ຄວາມ​ຮົ່ມເຢັນຂອງ ຕົ້ນໝາກພ້າວຫລາຍໆ ຕົ້ນ ບໍລິເວນ​ທົ່ວ​ເກາະ ກໍເຮັດໃຫ້ເກາະແຫ່ງນີ້​ເປັນເກາະທີ່​ໜ້າ​ຢູ່ ແລະ​ ໄດ້ຮັບຄວາມ​ນິຍົມຂອງຕ່າງ​ຊາດ(ເອີ​ຣົບ ແລະ ອາ​ຊີ) ທີ່​ມາ​ພັກ ແລະ ທ່ອງ​ທ່ຽວ ຢູ່​ອາໄສຫລາຍໆ ມື້ ແບບ long term ຖື​ໄດ້ວ່າເປັນສະຫວັນ ຂອງຄົນ​ຮຽບ​ງ່າຍ ບໍ່ຕ້ອງ​ການຄວາມສິີວິ​ໄລ ຂໍຕິດ ແລະ ເກາະ​ທຳມະຊາດໄວ້ນ້ຳ​ຕົກ​ຫຼີ່ຜີ ຫລື ຫຼີ່ຜີ ເອີ້ນອີກ​ຊື່ໜຶ່ງຄື ຕາມ​ສຳ​ພະ​ມິດ. ນ້ຳ​ຕົກຫຼີ່​ຜີຕັ້ງ​ຢູ່ໃນ​ເຂດດອນ​ຄອນ ນ້ຳ​ຕົກ​ລີ່​ຜີ ເກີດ​ຈາກນ້ຳທີ່​ໄຫລ​ຖາ​ໂຖມ​ຜ່ານເກາະ ເນີນ​ຫິນ ຊຶ່ງເປັນໂງ່ນຫິນ ແກ້ງ​ຫິນອັນແຂງ​ແກ່ນຕົກລົງ​ມາ​ດ້ວຍ​ກຳ​ລັງ​ແຮງ​ແຕກ​ເປັນ​ລະ​ອອງ​ສີ​ຂາວ​ໄປ​ທົ່ວ ລະຫວ່າງ ລະ​ອອງ​ນ້ຳ​ຕົກ ກະທົບແກ້ງ​ຫີນ ເກີດ​ເປັນ ລະ​ອອງປຸຍ ສີຄາມ ເບິ່ງ​ສວຍງາມ​ຕື່ນ​ຕາ ຕື່ນ​ໃຈ ສຳລັບ​ຜູ້​ພົບ​ເຫັນ ເປັນ​ຢ່າງດີຫຼີ່​ຜີນັ້ນ ມີເລື່ອງ​ລາວ ປະຫວັດສາດຕ່າງໆ ລ້ວນ​ມີ​ຄວາມ​ສຳຄັນ ແລະ ກ່ຽວ​ຂ້ອງກັບຫຼີ່​ຜີ ແລະ ຄວາມ​ອຸດົມ​ສົມບູນ ຂອງ ສັດ​ນ້ຳ ທີ່ແຫ່ງ​ນີ້ ຍັງອຸດົມສົມບູນຢູ່ໃນ​ປັດຈຸບັນ. ຫຼີ່ ເປັນ ພາສາ​ລາວ ໝາຍ​ເຖິງ ເຄື່ອງ​ມື​ຫາປາ​ຊະນິດ​ໜຶ່ງ​ມີ​ລັກສະນະ​ຄ້າຍ​ລອບ ຊຶ່ງ ມີ​ໃຫ້​ເຫັນກັນທົ່ວ​ໄປ ສ່ວນ​ຄຳ​ວ່າ ຜີ ໝາຍ​ເຖິງ​ສົບ​ຄົນ​ຕາຍ ຊຶ່ງ​ບໍລິເວນ ນ້ຳ​ຕົກ​ລີ່​ຜີ ຈະ​ມີ​ກະ​ແສ​ນ້ຳ​ໄຫລ​ບ່າ​ຕາມ​ພື້ນ​ທົ່ງຮາບ​ຜ່ານ​ແຜ່ນ​ຫິນ ແລ້ວ​ໄຫລ​ຕົກລົງ​ມາ​ກົງ​ຊ່ອງ​ຊອກ​ພວກເຂົາ ທີ່​ແຕກ​ແຍກ ອອກຈາກ​ກັນ ກະ​ແສ​ນ້ຳ​ສີ​ຂຽວ​ເຂັ້ມໃນລະດູແລ້ງ ​ຫຼື ​ສີ​ຊາໃນ​ລະດູ​ຝົນ ​ຈະ​ໄຫລ​ບ່າ​ຕົກລົງ​ມາ​ເບື້ອງລຸ່ມ ຈາກ​ນັ້ນ​ຈຶ່ງ​ໄຫລ​ໄປ​ຕາມ​ຮອຍ​ແຍກ ​ຂອງ​ຊອກ​ພວກເຂົາ​ເປັນ​ທາງ​ຍາວ​ຫຼາຍ​ກິ​ໂລ​ແມັດ ຈຸດ​ທີ່​ພົບສົບ (ທີ່​ມາ​ຂອງ​ຄຳ​ວ່າ ຜີ ແລະ ສົນ​ທິກັນ ເປັນ ຫຼີ່ຜີ) ຫລາຍ​ໆ ຄື ບໍລິເວນ​ຮ່ອງ​ຫີນ​ຂອງ ນໍ້າ​ຕົກ​ຫຼີ່​ຜີ ບໍລິເວນ​ນີ້​ກະ​ແສ​ນໍ້າຈະ​ໄຫລ​ມາ​ລວມ​ຕົວ​ກັນ​ເປັນ​ແອ່ງ​ຂະໜາດ​ໃຫຍ່ ຈາກ​ນັ້ນ​ນ້ຳ​ຈະ​ວົນ​ໄປ​ມາ​ແລ້ວ​ຈຶ່ງ​ໄຫລ​ຕົກລົງ​ໄປ ດ້ານລຸ່ມ​ຜ່ານ​ຊອກ ແລະ ຫລືບ​ຫິນ​ແຄບໆ ເຮັດໃຫ້ສົບ​ຂອງ​ທະຫານ ໃນສະໄໝ​ສົງຄາມ​ອິນດູຈີນ​ຈຳນວນ​ຫລາຍ​ຟູ​ມາ​ຕິດ​ໃນ ລີ່​ຫາປາປະຊາຊົນ​ຈຶ່ງ​ເອີ້ນ​ນ້ຳຕົກ​ຕາດແຫ່ງ​ນີ້​ວ່າ ລີ່ຜີ.