ປະເທດຊີເລ
ຊີເລ ຫຼື ຊິລີ[10] (ອັງກິດ ແລະ ແອັດສະປາຍ: Chile, ສຽງອ່ານພາສາແອັດສະປາຍ: [ˈtʃile]) ມີຊື່ຢ່າງເປັນທາງການແມ່ນ ສາທາລະນະລັດຊີເລ ຫຼື ສາທາລະນະລັດຊິລີ (ອັງກິດ: Republic of Chile; ແອັດສະປາຍ: República de Chile) ເປັນປະເທດທາງທິດຕາເວັນຕົກຂອງທະວີບອາເມຣິກາໃຕ້ ຄວບຄຸມດິນແດນຍາວ ແລະ ແຄບເຊິ້ງຕັ້ງຢູ່ລະຫວ່າງພູເຂົາແອນດິດ ທິດຕາເວັນອອກກັບມະຫາສະໝຸດປາຊີຟິກທາງຕາເວັນຕາເວັນຕົກ ຊີເລມີເນື້ອທີ່ 756,096 ຕາລາວກິໂລແມັດ (291,930 ຕາລາງໄມລ໌) ແລະ ມີປະຊາກອນ 17.5 ລ້ານຄົນໃນປີ 2017[6] ຊີເລເປັນທີ່ຢູ່ທາງໃຕ້ສຸດຂອງໂລກ ຢູ່ໃກ້ທະວີບແອນຕາກຕິກຫຼາຍທີ່ສຸດ ແລະ ມີອານາເຂດຕິດກັບປະເທດເປຣູທາງທິດເໜືອຕິດກັບປະເທດໂບລີວີທາງທິດຕາເວັນອອກສຽງເໜືອ ຕິດກັບປະເທດອາກຊັງຕີນທາງທິດຕາເວັນອອກ ແລະ ຕິດຊ່ອງແຄບເດຣັກທາງທິດໃຕ້ຊຸດ ຊີເລຍັງຄວບຄຸມໝູ່ເກາະຈວນ ເຟນັນເດຊ ເກາະຊາລັສ ໂດອິເມຊ ໝູ່ເກາະເດດເບນຕູຣາດັດ ແລະ ເກາະອິສເຕີໃນມະຫາສະໝຸດປາຊີຟິກ ນອກຈາກນີ້ຍັງອ້າງກຳມະສິດເໜືອພື້ນທີ່ປະມານ 1,250,000 ຕາລາງກິໂລແມັດ (480,000 ຕາລາງໄມລ໌) ຂອງທະວີບອັງຕາກຕິກໃນນາມຊີລຽນອັງຕາກຕິກເທຣິທໍຣີ ເມືອງຫຼວງ ແລະ ເມືອງໃຫຍ່ທີ່ສຸດຂອງປະເທດແມ່ນຊານຕິອາໂກ ແລະ ພາສາປະຈຳຊາດແມ່ນພາສາແອັດສະປາຍ.
ສາທາລະນະລັດຊີເລ República de Chile (ແອັດສະປາຍ)
| |
|---|---|
 ທຸງຊາດ
.svg) ເຄື່ອງໝາຍຊາດ
| |
.svg) ພື້ນທີ່ທີ່ປະເທດຊີເລຄວບຄຸມສະແດງໃນຂີຂຽວເຂັ້ມ; ພື້ນທີ່ທີ່ອ້າງສິດແຕ່ບໍ່ໄດ້ຄວບຄຸມສະແດງໃນສີຂຽວອ່ອນ | |
| ເມືອງຫຼວງ ແລະ ເມືອງໃຫຍ່ທີ່ສຸດ | ຊານຕິອາໂກa 33°26′S 70°40′W / 33.433°S 70.667°W |
| ພາສາລັດຖະການ | ແອັດສະປາຍ |
| ພາສາເວົ້າອື່ນໆ | ອັງກິດ, ເຢຍລະມັນ, ອິຕາລີ, ມາປູເຊ, ໄອມາຣາ, ເຄຊົວ, ອື່ນໆ |
| ກຸ່ມຊົນເຜົ່າ (2012)[1] |
|
| ສາສະໜາ (2020)[2] |
|
| ການປົກຄອງ | ລັດດ່ຽວ ສາທາລະນະລັດລະບົບປະທານາທິບໍດີ |
| ກາບຣີເອລ ເບຣິຊ | |
| ຈິເມນາ ຣິງກອນ | |
| ດິເອໂກ ເປົາເຊນ | |
| ເອລິຊາ ລອງກອນ | |
| ສະພານິຕິບັນຍັດ | ສະພາແຫ່ງຊາດ |
• ສະພາສູງ | ວຸດທິສະພາ |
• ສະພາລຸ່ມ | ສະພາຜູ້ແທນລາຊະດອນ |
| ເອກະລາດ ຈາກແອັດສະປາຍ | |
| 18 ກັນຍາ 1810 | |
| 12 ກຸມພາ 1818 | |
• ໄດ້ຮັບການຮັບຮອງ | 25 ເມສາ 1844 |
| 11 ກັນຍາ 1980 | |
| ພື້ນທີ່ | |
• ລວມ | 756,096.3[3] ຕາລາງກິໂລແມັດ (291,930.4 ຕາລາງໄມລ໌) (ອັນດັບທີ 37) |
| 2.1 (ໃນປີ 2015)[4] | |
| ປະຊາກອນ | |
• 2022 ປະມານ | 18,430,408[5] (ອັນດັບທີ 66) |
• ສຳມະໂນປະຊາກອນ 2017 | 17,574,003[6] (ອັນດັບທີ 64) |
| 24 ຕໍ່ຕາລາງກິໂລແມັດ (62.2 ຕໍ່ຕາລາງໄມລ໌) (ອັນດັບທີ 198) | |
| GDP (ອຳນາດຊື້) | 2022 (ປະມານ) |
• ລວມ |  568.319 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ[7] (ອັນດັບທີ 45) |
• ຕໍ່ຫົວ | 28,526 ໂດລາສະຫະລັດ[7] (ອັນດັບທີ 64) |
| GDP (ລາຄາຕະຫຼາດ) | 2022 (ປະມານ) |
• ລວມ | 317.594 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ[7] (ອັນດັບທີ 45) |
• ຕໍ່ຫົວ |  15,941 ໂດລາສະຫະລັດ[7] (ອັນດັບທີ 62) |
| ຈີນີ (2021) |  46[8]ສູງ |
| HDI (2021) | 0.855[9] ສູງຫຼາຍ · ອັນດັບທີ 42 |
| ສະກຸນເງິນ | ເປໂຊຊີເລ (CLP) |
| ເຂດເວລາ | UTC−4 ຫາ −6 (CLT และ EASTc) |
• ລະດູຮ້ອນ (ເວລາອອມແສງ) | UTC-3 ຫາ −5 |
| ເມສາ ຫາ ກັນຍາ | |
| ຮູບແບບວັນທີ | ວວ/ດດ/ປປປປ |
| ຂັບລົດດ້ານ | ຂວາມື |
| ລະຫັດໂທລະສັບ | +56 |
| ລະຫັດອິນເຕີເນັດ | .cl |
| |
ອ້າງອີງ ດັດແກ້
- ↑ Central Intelligence Agency (2016). "Chile". The World Factbook. Langley, Virginia: Central Intelligence Agency. Retrieved 29 January 2017.
- ↑ "Estudio Monitoreo Post Plebiscito 2020 - 25 Octubre 2020" (PDF). Archived from the original (PDF) on 2021-08-14. Retrieved 3 November 2020.
- ↑ Instituto Nacional de Estadísticas (October 2006). "Compendio estadístico 2006" (PDF). Retrieved 29 November 2007.
- ↑ "Surface water and surface water change". Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD). Retrieved 11 October 2020.
- ↑ ແມ່ແບບ:Cite CIA World Factbook
- ↑ 6.0 6.1 "RESULTADOS CENSO 2017" (PDF). RESULTADOS DEFINITIVOS CENSO 2017. National Statistics Institute. 1 January 2018. Retrieved 18 January 2017.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 7.3 "Chile". World Economic Outlook Database, April 2022. International Monetary Fund. Retrieved 1 May 2022.
- ↑ "Inequality - Income inequality". OECD. Retrieved 25 July 2021.
- ↑ "Human Development Report 2021/2022" (PDF) (in ອັງກິດ). United Nations Development Programme. 8 September 2022. Archived (PDF) from the original on 2022-10-09. Retrieved 8 September 2022.
- ↑ Cite error: Invalid
<ref>tag; no text was provided for refs namedroyin
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນອື່ນ ດັດແກ້
- ThisisChile.cl (ອັງກິດ) (ແອັດສະປາຍ)
- ປະເທດຊີເລ ຢູ່ Open Directory Project (ອັງກິດ)
- Chile at Latin American Network Information Center (ອັງກິດ)
- Chile at University Libraries – University of Colorado Boulder (ອັງກິດ)
- Key Development Forecasts for Chile at International Futures (ອັງກິດ)
- Encyclopaedia Britannica - Chile (ອັງກິດ)
- Chile in The Economist (ອັງກິດ)