ມ້າ: Difference between revisions

'''ມ້າ''' ({{lang-en|horse}}, {{ຊື່ວິທະຍາສາດ|Equus ferus caballus}}) <ref name=MSW3>{{MSW3 Perissodactyla | id = 14100016 | page = 630-631}}</ref><ref>{{cite journal|last=International Commission on Zoological Nomenclature|year=2003|title=Usage of 17 specific names based on wild species which are pre-dated by or contemporary with those based on domestic animals (Lepidoptera, Osteichthyes, Mammalia) : conserved. Opinion 2027 (Case 3010)|journal=Bull.Zool.Nomencl.|volume=60|issue=1|pages=81–84|url=http://www.nhm.ac.uk/hosted_sites/iczn/BZNMar2003opinions.htm}}</ref> ເປັນ[[ສັດລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມ]][[ຊະນິດຍ່ອຍ]]ຊະນິດໜຶ່ງ ໃນສອງຊະນິດຂອງ ''Equus ferus'' ເຊິ່ງເປັນ[[ມ້າປ່າ]]ທີ່ຍັງຫຼົງເຫຼືອຢູ່ໃນປັດຈຸບັນ. ມ້າເປັນ[[ສັດກີບຄີກ|ກີບຄີກ]] ຈັດໃນວົງ [[Equidae]] ອັນມີ[[ວິວັດທະນາການ]]ມາກວ່າ 45 ຫາ 55 ລ້ານປີ ຈາກສິ່ງມີຊີວິດຫຼາຍກີບແລະ[[ຕີນ]]ຂະໜາດນ້ອຍ ໄປສູ່ສັດກີບຄີກຂະໜາດໃຫຍ່ໃນປັດຈຸບັນ. ມວນ[[ມະນຸດ]]ເລີ່ມນຳມ້າມາລ້ຽງເມື່ອປະມານເລີ່ມລ້ຽງມ້າປະມານ 4,000 ປີກ່ອນຄິດຕະການ ແລະເຊື່ອກັນວ່າ ການລ້ຽງມ້າ ແມ່ນແຜ່ຫຼາຍເມື່ອແມ່ນແຜ່ຫຼາຍຕັ້ງແຕ່ 3,000 ປີກ່ອນຄິດຕະການ. ສ່ວນມ້າຊະນິດຍ່ອຍ ''caballus'' ເປັນມ້າບ້ານ ແມ່ນວ່າຈະມີໝູ່ມວນມ້າບ້ານລາງສ່ວນຈະອາໄສຢູ່ໃນປ່າດົງແມ່ນວ່າຈະມີມ້າບ້ານລາງສ່ວນອາໄສຢູ່ໃນປ່າ ເຊັ່ນ [[ມ້າເຖື່ອນ]] (feral horses) ໂດຍມ້າເຖື່ອນນັ້ນໂດຍມ້າເຖື່ອນດັ່ງກ່າວ ບໍ່ແມ່ນມ້າປ່າທີ່ແທ້ຈິງ ດັ່ງເຊັ່ນເຊັ່ນ[[ມ້າປ່າມົງໂກລີ]] ເຊິ່ງຖືກແບ່ງແຍກອອກມາເປັນຊະນິດຍ່ອຍເຊິ່ງຖືກແຍກອອກເປັນຊະນິດຍ່ອຍ ແລະເປັນມ້າປ່າທີ່ແທ້ຈິ່ງຊະນິດດຽວທີ່ຍັງມີຫຼົງເຫຼືອຢູ່ໃນໂລກແລະເປັນມ້າປ່າທີ່ແທ້ຈິງແນວດຽວທີ່ຍັງມີຫຼົງເຫຼືອຢູ່ໃນໂລກ.

ຄຳວ່າ "ມ້າເຖື່ອນ" ແມ່ນໃຊ້ເພື່ອສະແດງວ່າມວນມ້າແມ່ນໃຊ້ເພື່ອສະແດງວ່າມ້າ ບໍ່ແມ່ນມ້າບ້ານ. ນອກຈາກນີ້ ຍັງມີຄຳສັບສະເພາະຢູ່ຫຼວງຫຼາຍ ເຊິ່ງໃຊ້ອະທິບາຍແນວຄິດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບມ້າ ຄອບຄຸມຈາກ[[ກາຍະວິພາກຄະສາດ|ກາຍະວິພາກ]]ລວມໄປເຖິງຊ່ວງລວມໄປເຖິງຊົ່ວ[[ຊີວິດ]] ຂະໜາດ [[ສີ]] ສັນຍະລັກ ການເພາະພັນ ການເຄື່ອນໄຫວ ແລະ[[ພຶຕິກຳ]].