ລັດຖະທຳມະນູນ ແຫ່ງ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ: Difference between revisions
Content deleted Content added
ລ →ລັດຖະດຳລັດ: ປັບປຸງ |
No edit summary |
||
ແຖວ 4:
}}
'''ລັດຖະທຳມະນູນ ແຫ່ງ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ'''{{spaces}}ແມ່ນກົດໝາຍພື້ນຖານຂອງ[[ສ.ປ.ປ.ລາວ]] ເຊິ່ງກຳນົດລະອຽດເຖິງລະບອບການເມືອງ, ລະບອບເສດຖະກິດ-ສັງຄົມ, ສິດ ແລະ ພັນທະພື້ນຖານຂອງພົນລະເມືອງລາວ, ຫຼັກການຈັດຕັ້ງ ແລະ ການເຄື່ອນໄຫວຂອງກົງຈັກລັດ ແຫ່ງ ສ.ປ.ປ.ລາວ.
ພາຍຫຼັງການຍົກເລີກລັດຖະທຳມະນູນ ແຫ່ງ [[ພະຣາຊະອານາຈັກລາວ]] ໃນ[[1975]], ລັດຖະບານໃຫມ່ຂອງ ສ.ປ.ປ.ລາວ ໄດ້ປົກຄອງປະເທດໂດຍບໍ່ມີລັດຖະທຳມະນູນ ແລະ ກົດຫມາຍ ໂດຍອາໄສບັນດາຂໍ້ດຳລັດ, ມະຕິຕົກລົງ ແລະ ຄຳສັ່ງຕ່າງໆຂອງລັດ ເປັນບັນທັດຖານໃນການຄູ້ມຄອງສັງຄົມແທນ ເຊິ່ງແກ່ຍາວຈົນມາເຖິງປີ [[1988]] ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ ເຊິ່ງເປັນພັກກຳອຳນາດການປົກຄອງຢູ່ ສ.ປ.ປ.ລາວ ຈຶ່ງໄດ້ມີນະໂຍບາຍປະຕິຮູບລະບົບການເມືອງການປົກຄອງຄືນໃຫມ່ ໂດຍສຸມໃສ່ການສ້າງລັດຖະທຳມະນູນ ແລະ ບັນດາລະບົບກົດຫມາຍຂຶ້ນມາ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ ສ.ປ.ປ.ລາວ ກາຍມາເປັນລັດທີ່ຄຸ້ມຄອງໂດຍກົດຫມາຍເທື່ອລະກ້າວ; ດວ້ຍເຫດນັ້ນ, ສະພາປະຊາຊົນສູງສຸດ ເຊິ່ງເຮັດຫນ້າທີ່ເປັນອົງການນິຕິບັນຍັດໃນເວລານັ້ນ ຈຶ່ງໄດ້ມີການສ້າງກົດຫມາຍຊຸດທຳອິດຂອງ ສ.ປ.ປ.ລາວ ຂຶ້ນມາ ເຊິ່ງແມ່ນກົດຫມາຍອາຍາ ແລະ ບັນດາກົດຫມາຍແພ່ງຈຳນວນຫນຶ່ງພາຍໃນປີດັ່ງກ່າວ; ຫຼັງຈາກນັ້ນອີກ 3 ປີ ສະພາດັ່ງກ່າວຈຶ່ງໄດ້ສ້າງລັດຖະທຳມະນູນສະບັບທຳອິດຂອງ ສ.ປ.ປ.ລາວ ແລະ ຖືກປະກາດນຳໃຊ້ຢ່າງເປັນທາງການ ໃນວັນທີ 15 ສິງຫາ [[1991]] ເຊິ່ງລັດຖະບານຂອງ ສ.ປ.ປ.ລາວ ກໍ່ໄດ້ປະກາດໃຫ້ວັນດັ່ງກ່າວເປັນວັນພັກປະຈຳປີຂອງຊາດອີກດວ້ຍ.
ລັດຖະທຳມະນູນຂອງ ສ.ປ.ປ.ລາວ ສະບັບທຳອິດ ໃນປີ [[1991]] ປະກອບມີທັງຫມົດ10 ຫມວດ ແລະ 80 ມາດຕາ, ເຊິ່ງຕໍ່ມາໃນເດືອນພຶດສະພາ [[2003]] ກອງປະຊຸມສະໄຫມສາມັນຄັ້ງທີ 3 ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດຊຸດທີ V ຈຶ່ງໄດ້ມີການຍື່ນຍັດຕິແກ້ໄຂລັດຖະທຳມະນູນເປັນຄັ້ງທຳອິດ, ເຊິ່ງໄດ້ມີການປ່ຽນແປງ ແລະ ເພີ່ມບາງຫມວດ ແລະ ບາງມາດຕາເຂົ້າໃສ່ຕື່ມ ກາຍມາເປັນ 11 ຫມວດ ແລະ 98 ມາດຕາໃນປະຈຸບັນ ໂດຍມີການຮັບຮອງເອົາຕາມມະຕິຕົກລົງຂອງປະທານສະພາແຫ່ງຊາດ ໃນວັນທີ 6 ພຶດສະພາ [[2003]] ແລະ ປະກາດນຳໃຊ້ໂດຍປະທານປະເທດ ແຫ່ງ ສ.ປ.ປ.ລາວ ຕາມລັດຖະດຳລັດເລກທີ 032/ສປປ ລົງວັນທີ 28 ພຶດສະພາ 2003; ອັນໄດ້ກາຍມາເປັນພື້ນຖານໃຫ້ແກ່ບັນດາກົດຫມາຍຂະແຫນງຕ່າງໆ ໂດຍສະເພາະໃນຂົງເຂດບໍລິຫານ ແລະ ຍຸດຕິທຳ, ລວມເຖິງໃນຂົງເສດເສດຖະກິດ, ວັດທະນະທຳ-ສັງຄົມອີກດວ້ຍ.
== ລັດຖະທຳມະນູນແຫ່ງ ສ.ປ.ປ.ລາວ ສະບັບປະຈຸບັນ (2003) ແມ່ນປະກອບມີເນື້ອໃນຢູ່ 12 ບັນຫາໃຫຍ່ຄື:==
# ຄຳນຳ
# ລະບອບການເມືອງ (ຫມວດທີ 1, ມີ 12 ມາດຕາ )
# ລະບອບເສດຖະກິດ - ສັງຄົມ (ຫມວດທີ 2, ມີ 18 ມາດຕາ)
# ການປ້ອງກັນຊາດ - ປ້ອງກັນຄວາມສະຫງົບ (ຫມວດທີ 3, ມີ 3 ມາດຕາ)
# ສິດ ແລະ ພັນທະພື້ນຖານຂອງພົນລະເມືອງ (ຫມວດທີ 4, ມີ 18 ມາດຕາ)
# ສະພາແຫ່ງຊາດ (ຫມວດທີ 5, ມີ 13 ມາດຕາ)
# ປະທານປະເທດ (ຫມວດທີ 6, ມີ 4 ມາດຕາ)
# ລັດຖະບານ (ຫມວດທີ 7, ມີ 6 ມາດຕາ)
# ການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ (ຫມວດທີ 8, ມີ 4 ມາດຕາ)
# ສານປະຊາຊົນ ແລະ ອົງການໄອຍະການປະຊາຊົນ (ຫມວດທີ 9, ມີ 10 ມາດຕາ)
# ພາສາ, ອັກສອນ, ເຄື່ອງຫມາຍຊາດ, ທຸງຊາດ, ວັນຊາດ, ສະກຸນເງິນ ແລະ ນະຄອນຫຼວງ (ຫມວດທີ 10, ມີ 7 ມາດຕາ)
# ບັນຍັດສຸດທ້າຍ (ຫມວດທີ 11, ມີ 3 ມາດຕາ)
[[category:ກົດໝາຍ|ລັດຖະທຳມະນູນ ແຫ່ງ ສ.ປ.ປ.ລາວ]]
| |||